aciólu , nm: aciou, anciou Definitzione genia de púncia, prus che àteru curtza e a conca cucurúcia po imbullitare botinos, o fintzes longa po apicare cosa Sinònimos e contràrios bullita, inciou, tzou* Maneras de nàrrere csn: no fait a ndi fai ni ferru e ni aciou, de unu = no fait a si ndi pònniri meri, faghet su chi li paret, no ponet mente; tocau de aciou = nadu de animale, chi l'ant tocadu sa carre bia cun su tzou ferrèndhelu (nadu de unu, chi andhat a istontonadas de s'imbriaghera) Frases candu ghetu teulara dèu, seu sempri mellus de tui candu ponis aciolus a is butinus! ◊ mi parit de intendi in is ossus s'arruina de is acious ◊ immoi noxis che un'aciolu 2. sa ghitarra mia est apicada a s'aciolu 3. ses unu bribanti segau de cresci, no ndi potzu fai ni ferru e ni aciou! ◊ it'aciou nd'at fatu de cussa cristiana?! Terminologia iscientìfica ans Tradutziones Frantzesu broquette, semence Ingresu tingle Ispagnolu broca, clavo baladí Italianu bullétta, chiòdo da maniscalco Tedescu Zwecke, Hufnagel.

ciàu , nm: crau, cravu, giau Definitzione orrugu de cosa, mescamente de ferru, a punta a una parte (e a conca a s'àtera) de fichire in muros o in bigas po apicare cosa, o impreau po punciare cosa grussa meda: meda prus mannu de una css. púncia, po su prus est a sestu cuadrau de traessu (setzione) e prus che àteru dhu faet su ferreri segundhu su bisóngiu; sa puntighedha de una fruschedha, una essidura in sa pedhe; pistadura in conca Sinònimos e contràrios clavíglia, obbibi, pilu 1, piredhu 1, púncia / buizola / tzulumbone Maneras de nàrrere csn: min. cravitu = essidura, buizola in sa pedhe; ammentare craos vetzos a unu = ammentare punturas malas fatas dae meta e malas a crujare, ammentare cosas chi unu no tiat chèrrere intèndhere prus; no ndhe fàghere ne crau e ne tzou de unu = no arrennèsciri a dhu ghetai in pinta, a dhu cumandai; segare su ciau a mossu = èssere tirriosu, malu, dispostu a fàghere male bastu de lòmpere a su chi cheret Frases sa ruche nostra est custu fizu: ma no bi at zanna chentza cravu! ◊ at apicadu su cabbanu a unu crau de sa zanna ◊ cussu azes fatu? Ancu vos facant a craos! 2. dae sa grigna fit ladina ca podiat segare su ciau a mossu! Ètimu ltn. clavus Tradutziones Frantzesu gros clou Ingresu big nail Ispagnolu clavo grueso, estaca Italianu gròsso chiòdo Tedescu großer Nagel.

obbíbi , nm: obbili, obbilu, obilu 1, obinu, obiru, ubbiru Definitzione crau mannu, ciou de ferru o de linna cun sa conca; in cobertantza, dispraxere mannu / làngiu coment'e un'o. = (nau de ccn.) sicu che linna Sinònimos e contràrios clavíglia, giau, pilu 1, piredhu 1 / apicadolza, crau Frases si no biu in is manus suas su sinnali de is obilus dèu no apu a crei! ◊ fatendhe mògios, lis giaitat su fundhu chin sos obiros ◊ est apicau a un'obbilu ◊ is obibis funt durus a nc'intrai ◊ a bosu ant incravau cun solu tres obinus ◊ ant incravau a Gesugristu cun tres obbilis 2. in su coru mi cravas obbilus verenosus! ◊ si no ti nci ponint s'obbilu in s'ogu, tui no dha bis sa cosa!… Sambenados e Provèrbios smb: Obbili, Obinu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gros clou Ingresu big nail Ispagnolu clavo grueso Italianu gròsso chiòdo Tedescu großer Nagel.

púncia , nf: puntza Definitzione orrughedhu de ferru punciudu a una parte, coment'e a conca a s'àtera, po poderare apare linna, tàulas / lanzu coment'e una puntza = marriu meda; (tocat a) pònnere una puntza in su muru (intendhendho o biendho calecuna cosa) = manera de nàrrere po calecuna cosa andhada bene ma chi arrennescet, o unu faet, raramente Sinònimos e contràrios ciau Frases prantai púncias in su muru, in sa linna 2. no funt mancu púncias de seti chi nci funt ingurtendi, totu cussu presutu! ◊ no mi faedhes cun puntzas in laras! Ètimu spn., ctl. puncha, punxa Tradutziones Frantzesu clou Ingresu nail Ispagnolu clavo Italianu chiòdo Tedescu Nagel.

tzóu , nm: ciou, tzovu Definitzione genia de púncia, prus che àteru a conca grussa (pl. tzoos, tzos): una calidade de ciòs dhos ponent a ferrare cuadhos, boes, àinos / min. tzoighedhu Sinònimos e contràrios aciolu, cioi, unciou Maneras de nàrrere csn: a tzos chi lu fetant!, a tzovos de cabadhu los facant! = zenia de frastimu; èssere cosa de tzou (nau de unu)= èssiri cosa de giudu, bonu o bellu a ccn. cosa; no ndhe fàghere ne crau e ne tz. de unu, ne tzou e ne tzau = no arrennèsciri a dhu cumandai, a si ndi fai meri, a dhu ghetai in pinta; no ndhe fàghere una de tzou = no fai nudha bèni, mancu una de pòdiri andai bèni Frases unu corfu a su ferru, unu a s'incúdine, sichiat a ischertzare ferru e a fàchere tzoos e ferros de boe ◊ su rellozu lu tenzo apicadu a unu tzou in su muru ◊ unu tzou li ponzo a su cosinzu 2. non ses como cosa de tzou pro gulpa de s'idea tolta! ◊ no bi ndh'at unu de tzou de cussos pisedhos! ◊ mutu che tzou, est sichitu a annare a su travàgliu ◊ no ndhe poto fàghere ne crau e ne tzou, de isse ◊ de tantas chistiones sentza fundhu no ndhe at bogadu ne crau e ne tzou Sambenados e Provèrbios smb: Zou Tradutziones Frantzesu clou de ferrure Ingresu nail Ispagnolu clavo baladí, claveta Italianu chiòdo da maniscalco Tedescu Hufnagel.

«« Torra a chircare