Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

càmula , nf Definitzione su frore de s'olia a bisura de gurdonedhu Sinònimos e contràrios cadràmula pannuga, ràmula Frases ocannu sa càmula est bella e úriga: si no bi at istrobbu amus a tènnere olia meda ◊ sas olias zughent sa càmula noa e ancora olia betza Terminologia iscientìfica rbr Ètimu crsn. cámula Tradutziones Frantzesu inflorescence de l'olivier Ingresu olive florescence Ispagnolu rapa Italianu mìgnola, infiorescènza dell'ulivo Tedescu Olivenblütenstand.

obía , nf: olia, oliba, oria, uia Definitzione mata in Sardigna e in totu su Mediterràniu connota meda, no tanti manna, innestada in s'ogiastu, creschet totue fintzes in logu de orroca ma no prus in artu de unos seschentos metros, faet a fògia lada e longhita puntuda, a oros lisos, de colore birde craru, e bogat unu frutu (upm) cantu sa conca de su pódhighe, longhitu, niedhu candho est cotu (in ierru), cun s'ossu o pisu in mesu, sa prupa errica meda de ógiu, su méngius ógiu alimentare / calidades de o.: bosana, magiolca o majorca, carroga, de cunfetu (prus matuca, po papare coment'e ingaúngiu, a pònnere a papares), de ógiu (prus pitica e agiummai solu po mòlere), pudhina, zenuisca; o. cariasina = genia de olia de cunfetu, tundha; o. sebigliana = àtera calidade de olia de cunfetu Maneras de nàrrere csn: s'olia podet èssere liera, punta (punciada de su bremi), madura, minuda, irmurtida; tachedhai s'o. = trapare pro l'indurcare in s'abba; o. alluada = posta in murza; iscutinare, ispilire, collire o pigiare, maghinare o., o ispilinzu, cullinzu, molinzu de s'uliba; andhare a s'o. = essiri in campu a bodhiri, arregòlliri olia; donai olias = dare corpos cun s'annugradorzu de sos pódhighes serrados; o. de mari = zenia de frutighedhu chi faghet un'àliga de mare (sa Posidonia oceanica) Frases sas olias zughent sa càmula noa e ancora olia betza ◊ a manu manca de s'istrada dhoi at olias bàscias, bèni tentas, a manuesta matas de arroli artas ◊ sas olias ocannu zughent olia meda ◊ tziu Sisinni fiat propietariedhu de càncua terrixedha a bíngia e obias 2. su pane arridadidhu in su fogu e dh'incaúngias cun olia! ◊ sos manzanos essit pro andhare a s'olia ◊ in su tempus de s'arregorta de s'olia sa barraca serbit po si dhoi podi acojai ◊ che sunt totugantos in s'olia pro ndhe la collire ◊ mi apo manigadu pagas olias ◊ s'olia ocannu at dadu su bíndhighi a maghinada ◊ càmbiali s'abba a s'olia, ca indurcat! Sambenados e Provèrbios smb: Olia, Olias, Olibas, Oliva, Olivas Terminologia iscientìfica mt, Olea europaea ssp. europaea Ètimu ltn. oliva Tradutziones Frantzesu olive, olivier Ingresu olive (tree) Ispagnolu olivo, aceituna, oliva Italianu olivo, oliva Tedescu Olive

ogiuermànu , nm: olliarmanu, olliremanu, olluermanu, oziamanu, ozualmanu, ozuemmanu, ozuermanu Definitzione s'ógiu de s'olia Sinònimos e contràrios cdh. ociulmanu Frases s'ozuermanu est su menzus de sos ozos ◊ po fàere su chibudhau dhue cheret oziamanu 2. sa divisione no est andhada límpia chei s'ozuemmanu e sunt a briga Terminologia iscientìfica mng Tradutziones Frantzesu huile d'olive Ingresu olive oil Ispagnolu aceite de oliva Italianu òlio di oliva Tedescu Olivenöl.

oliàrgiu, oliàriu, oliàrzu, oliàzu , nm: livàriu, olibare, olibari, olibarju, olivare, olivàriu, olivarju, olivarzu, uliàriu Definitzione logu prantau a olias, logu de olias Frases ca as oliàriu, ite ispazas si de su chi produit no ndhe assazas? ◊ che lu ant bogadu dae s'oliarzu e dae sas binzas ◊ aviat vinza, íscia e olivarju ◊ s'acogliera de s'olia in sos oliazos mannos como si faghet a màchina Ètimu spn., ctl. olivario Tradutziones Frantzesu olivaie Ingresu olive grove Ispagnolu olivar Italianu olivéto Tedescu Olivenhain.

olibédhu , nm: oliedhu, olivedhu, ulibedhu Definitzione su frutu chi faet s'ogiastu, coment'e olia pitichedhedha, ma dhu narant fintzes a sa mata e a sa fògia de s'olia Frases si su mere l'aiat innestadu, cust'ozastru no fit istadu goi batindhe galu oliedhu! ◊ de s'oliedhu faint is ollus santus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu drupe de l'olivâtre Ingresu wild olive drupe Ispagnolu drupa Italianu drupa dell'olivastro Tedescu Steinfrucht des Oleasters

sànsu , nm, agt: sassu Definitzione s'ossighedhu cun totu su chi abbarrat de s'olia mólia apustis prentzada / funtana sansa = funtana de abba minerale; sansu de pedra = genia de pedra modhe Sinònimos e contràrios uriuri Ètimu ltn. sansa Tradutziones Frantzesu marc d'olives Ingresu olive residues Ispagnolu orujo Italianu sansa Tedescu Preßrückstände.