Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
acanagliàre, acanargiàe, acanargiài , vrb: acanarjare,
acanarzare,
acanaxai,
acannaxai,
canalzare Definitzione
pònnere is canes avatu a ccn., a un'animale, po dhu cracare, fàere fuire; pigare a boghes a ccn., nàrrere cosa fatuvatu coment’e a briga
Sinònimos e contràrios
acanare,
acanizare,
aciopai,
caciuciare
/
certai
Frases
bella delicadesa po is malàidus: parint acanargiandu po nd'istacai a sirboni!
2.
timit sa mama ca dh'acanaxat a buca manna po istudiai ◊ a mei no mi at acannaxau mai nisciunus ◊ deu furia timendi po non pigai bussinadas, invecis m'iant acanaxau ◊ una tropa de féminas est andhada a cricare su síndhigu po dh'acanarzare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
traquer
Ingresu
to hunt
Ispagnolu
acosar
Italianu
braccare
Tedescu
hetzen.
càssa 1 , nf: catza Definitzione
totu su chi si faet po aciapare animales arestes; sa petza de is animales tentos in cassa / min. cassichedha, cassigedha
Sinònimos e contràrios
cassamentu,
catziada
Maneras de nàrrere
csn:
cassa manna = catza russa, de animales mannos (prus che àteru porcrabos); cassa minuja (cassigedha)= catza de animales minudos; catza truvada, catza a oretu = maneras de catziare; petza de cassa = de animale catziadu; padedha o pratu de cassa = zenia de piatu mannu, de ràmine, cun àteru piatu de sa matessi mannària a covecu, pro còghere cosa a cassola
Frases
si ch'essit a catza ca est catziadore ◊ dipinghes in sas mustras catzas cun chervos e porcos abros ◊ procúrami calchi petzu de cassa a lu gustare! ◊ fiagat coment'e cane de catza ◊ nau ca ndi ses beniu coment'e unu cani de cassa, arranca arranca!
Ètimu
ctl.
cassa
Tradutziones
Frantzesu
chasse,
gibier
Ingresu
hunt,
game
Ispagnolu
caza
Italianu
càccia,
cacciagióne
Tedescu
Jagd,
Wildbret.
cassài , vrb: acassare 1,
cassare,
catzare 2,
catzeare,
catziare Definitzione
andhare a cassa, aciapare is animales arestes, tènnere a pessighidura, a isparadura o àteru deasi; agatare a ccn. in su dannu, faendho male, agatare in farta; pigare, buscare (cropos o àteru)
Sinònimos e contràrios
aciocai,
tènnere
/
segudare
Maneras de nàrrere
csn:
giogai a su cassa cassa = a tènnere; si nci podint cassai is topis a berrita = est una domo chi no bi at nudha, no bi at neune
Frases
as catziadu in donu ca giughes tropu pículu minore ◊ fipo cassandhe, candho dae unu gardarjedhu bi partint duos lèpores ◊ custu chervu totus lu càtziant e nemos lu tenet ◊ catzeandhe no at fortuna: cartutzas medas ma perdigas nudha!◊ mi apu cassau una pariga de pillonedhus
2.
sa corsària de sos coros miràdela chi est igue: si sos Moros sunt che tue, ancu mi cassent sos Moros!
3.
gei circat ma gei cassat puru: su cumpàngiu dhi at donau una bussinada a faci
Ètimu
ctl.
cassar
Tradutziones
Frantzesu
chasser,
attraper
Ingresu
to hunt,
to catch
Ispagnolu
cazar,
coger,
atrapar,
pillar
Italianu
cacciare,
acchiappare,
cògliere in fallo
Tedescu
jagen,
fangen,
ertappen.