Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

ansúngia , nf: assugna, assúngia, assunza, sunza Definitzione pígiu grussu de grassu in bentre / comporare s'assunza dae su batu = comporare casu dae sos sórighes, circai una cosa a chini si dha papat Sinònimos e contràrios àbile, alabare, ogiuseu, saginu Frases un'assunza est fata de ozuseu ◊ sa fressura est fascada de assunza ◊ fit imbucànnesi su runzone ammuntadu de s'assunzighedha Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. axungia Tradutziones Frantzesu lard Ingresu pork fat Ispagnolu manteca, grasa Italianu sugna Tedescu Schweinefett.

aozàdu , pps, agt Definitzione de aozare; chi at postu ógiu, chi est grassu; nau de sa nughe bècia, chi est contomosa, at pigau sabore légiu; nau de su trigu, chi est guastu de s'umidore, addulliu Frases ammustrant a minispreju su vívere aozadu de sa zente Tradutziones Frantzesu replet Ingresu fat Ispagnolu gordo Italianu pìngue Tedescu fett.

atrovodhàdu , agt Definitzione chi est grassu meda Sinònimos e contràrios grassu | ctr. làngiu, romasu Frases fit un'ómine chin sa cara tundha e atrovodhada Tradutziones Frantzesu replet Ingresu fat Ispagnolu gordo Italianu pìngue Tedescu fett.

búa 1 , nf Definitzione genia de cosa chi istat in pitzu de s'abba, in mare, po sinnalare su logu; fémina manna e grassa meda; àteru? Sinònimos e contràrios mandonga Frases ojamomia, innòi nci at àcua meda: stau ca seus acanta de sa bua! 2. in sas domos sas vècias sunt precandhe in bua de zanna Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu bouée, grosse femme, dondon Ingresu buoy, big fat woman Ispagnolu boya Italianu bòa, gavitèllo, donnóne Tedescu Boje, Riesenweib.

gràssu , nm, agt Definitzione su giúghere ógiu, s'ógiu etotu, fintzes lardu, nau mescamente de is petzas o de una carena / erba grassa = genias de erba (e fintzes mata) a fògia coment'e pruposa, chi poderant abba meda e faent fintzes in logu e tempus asciutu meda (es. figumorisca) Sinònimos e contràrios rassu / laldu, óciu 1, ozímine | ctr. làngiu, marriu, romasu Frases custa peta zughet tropu grassu: cheret isozada 2. est grassu acoment'e unu procu ◊ ma est grassa, lah: chi fut procu dha bocia! Ètimu ltn. grassus Tradutziones Frantzesu gras, graisse Ingresu fat Ispagnolu gordo, grasa Italianu grasso Tedescu fett.

ràssu , agt Definitzione chi portat ógiu, nau mescamente de sa petza (e de s'animale o persona): nau de sa terra, chi portat sustàntzia meda, ladamíngiu, e chi po cussu dhue creschet bene sa cosa Sinònimos e contràrios grassu* | ctr. làngiu, marriu, romasu Maneras de nàrrere csn: peràulas rassas, contos rassos = peràulas, contos de argumentu sessuale; tzimentu, impastu rassu = cun prus paga rena (e prus tzimentu, o àteru); èssere r. che piga = in suspu, romasu cadidu Frases fiadu rassu, peta rassa, ómine rassu, fémina rassa ◊ candho mi naras "rassu" so cuntentu e no mi ofendho si ti ndhe coglionas (Piga)◊ cussos sunt rassos che porcu 2. tue faedhos rassos ndhe as betadu suspetendhe a su malu e pro errore nendhe chi sunt essidos dae me Sambenados e Provèrbios smb: Rassu Tradutziones Frantzesu gras Ingresu fat Ispagnolu gordo Italianu grasso Tedescu dick.

sagínu , nm Definitzione pígiu de grassu chi ammontat s'istentina, is errigos, in bentre, grussu mescamente in su porcu: s'iscàgiat po fàere s'ógiu porchinu Sinònimos e contràrios àbile, alabare, ansúngia, súmini Frases po friri iscallat su saginu de porcu Terminologia iscientìfica crn Ètimu ctl. sagí Tradutziones Frantzesu graisse Ingresu fat Ispagnolu gordura Italianu àdipe Tedescu Fett.

toporodhòne , nm Definitzione persona grassa meda, a tropu Sinònimos e contràrios brofodhu, budhone 1, mataudhone, trofodhu | ctr. fadicadu, làngiu Terminologia iscientìfica zcrn Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gros lard Ingresu fat man Ispagnolu gordo Italianu grassóne Tedescu Dicksack.

tripódhu , nm Definitzione pígiu grassu, de ógiu, asuta de sa pedhe Sinònimos e contràrios saginu Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu graisse Ingresu fat, fatty panniculus Ispagnolu panículo adiposo Italianu àdipe, pannìcolo adipóso sottocutàneo Tedescu Unterhautfettgewebe.