belosía , nf: belusia Definitzione su sentidu de chie no si alligrat e antzis si dispraghet de su bene de is àteros, o fintzes sentidu contràriu a un’àteru pruschetotu po cosa o persona chi paret benindho mancu o chi si timet chi bèngiat mancu po neghe de s’àteru Sinònimos e contràrios fenga / gelosia*, imbídia, imbidiosia, ociania, tirriosia Frases candho ant bidu totu cussa zente fatu sou, cudhos ndhe sunt intrados in belusia ◊ nos acuntentamos de su chi tenimos chentza tènnere belusia de nisciunu ◊ no ti fides de chie ti giughet in belosia! Tradutziones Frantzesu envie Ingresu envy Ispagnolu envidia Italianu invìdia Tedescu Neid.
èngia , nf: enza, fenga*, venza Definitzione genia de sentidu chi si provat coment'e de ódiu e arrennegu o tzacu contra a unu o a calecuna cosa Sinònimos e contràrios belosia, imbídia, ódiu, sagna 1 Tradutziones Frantzesu envie, rage Ingresu rage, envy Ispagnolu envidia Italianu invìdia, ràbbia Tedescu Neid, Ärger.
fènga , nf: fèngia, èngia, venza Definitzione genia de sentidu chi si provat coment'e de ódiu e arrennegu o tzacu contr'a s'àteru, fintzes cosa chi si faet a dispetu Sinònimos e contràrios angóniu, belosia, imbidiosia, ódia, sagna 1 Frases no tenzedas fenga! ◊ est genti disisperada chi bivit cun su coru caugau, prenu de fèngia ◊ dhas iscudint a terra apetighendudedhas cun fèngia ◊ su coru mau e sa fèngia faint cosas malefitziosas! ◊ s'antziana badhàt in d-una manera de fai fèngia a is giòvunas ◊ tirriosa, parit chi mi dhu fàciat a fenga! ◊ dae sa fenga mi tia èssere leadu a iscavanadas cun sas manos mias etotu! Ètimu ctl. venja Tradutziones Frantzesu haine, envie Ingresu hate, envy, grudge Ispagnolu odio, rencor, envidia Italianu òdio, rancóre, invìdia Tedescu Haß, Groll, Neid.
gelosía , nf: zelosia Definitzione genia de sentidu contràriu a un’àteru mescamente po cosa o persona chi paret benindho mancu o chi si timet de bènnere mancu po neghe de s’àteru o chi s'àteru tenet in prus o de méngius / intrare in g., parai g. = sentire, àere zelosia Sinònimos e contràrios belosia Frases poetas a fiotu chi a Pedru cantendhe ant connotu sunt intrados pro isse in gelosia ◊ apu tentu gelosia po issu ca in dónnia logu fiat craculau e dèu no! ◊ arrimade cada trampa, sa malavide e sas gelosias!◊ bae ca non s’imbirdat de gelosia s’apuntau! ◊ a frari miu dh'at mortu Giommaria po gelosia, ca no borèt a mi cojai cun issu Ètimu itl. gelosia Tradutziones Frantzesu jalousie, envie Ingresu jealousy, envy Ispagnolu celos Italianu gelosìa Tedescu Eifersucht.
imbídia , nf: imbígia, imbija Definitzione su sentidu chi si provat candho no si ndhe tenet praxere de su bene de s’àteru Sinònimos e contràrios ascru, fingidadi, imbidiosia, ódia, tírria, tirriosia Frases si s'imbídia fuit tinza fumis totu tinzosos! Sambenados e Provèrbios prb: no apas imbígia de priucu ingrassatu ne de pogheredhu mennatu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu envie Ingresu envy Ispagnolu envidia Italianu invìdia Tedescu Neid.
sàgna 1 , nf: sàngia, sanza Definitzione sàmbene malu, guastu, cun matéria chi essit de una feria chi si est ufrada, ma fintzes sa essidura etotu; in cobertantza, fintzes arrennegu, afuta Sinònimos e contràrios maltza, mamaja, mammai 1, mammana, matéria, sanzida / postema / ascru, ódia, tírria Maneras de nàrrere csn: èssere una sacheta de sagna (nadu de ccn.)= odiosu, malu, de naturale malu; trigu in sàngia = modhe, ingranindhe ma ancora latelate Frases si est mortu unfrau de sàngia e de malítzia ◊ dae cussas malandras e piaes sàmbene e sanza bidio calendhe 2. sa sàngia aferenat s'esisténtzia ◊ ses patindhe dolore e sàngia ◊ ma càstia cussa faci de sàngia ita at fatu! ◊ cussu? cussu est papau de sa sàngia!◊ ndi faint de cherpai de sa sàngia, is bixinus, candu si ant a biri!… Ètimu ltn. sania Tradutziones Frantzesu pus, envie Ingresu pus, envy Ispagnolu pus, sanies, envidia Italianu pus, sàngue màrcio, invìdia Tedescu Eiter, Neid.