Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cantepàgu! , iscl Definitzione cantu e pagu = nudha, nono, mancu po sonnu Frases - bénnidu bi est babbu tou? - cantepagu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mais non! Ingresu not at all, of course not Ispagnolu ¡pero qué!, ¡ni hablar! Italianu macchè!, niènte affatto! Tedescu ach was!

cúrsu , pps, nm Definitzione de cúrrere; su andhare, su cúrrere de una cosa; orruga o bia magiore; genia de iscola po imparare calecuna abbilidade, un'arte, atividade de imparu Sinònimos e contràrios cúrridu, curtu / crussus Maneras de nàrrere csn: c. de luna = su mese de sa Luna, su tempus chi bi ponet a fàghere unu ziru intreu a inghíriu de sa Terra; èssiri a cursus = èssere a cussos, a prentos Frases fit cursu a irmòrrere su gas 2. su cursu de sa natura, de is astrus, su cursu de una muneda Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu couru, cours Ingresu run, main street, course Ispagnolu corrido, curso Italianu córso Tedescu gelaufen, Hauptstraße, Kurs.

èmmo, èmmu , avb Definitzione foedhu po fàere a cumprèndhere s'adduimentu arrespondhendho a una pregonta, ma nau cun fortza o fintzes abbetiandho / torrare o dare su Chi emmo = torrai sceda nendi ca ei Sinònimos e contràrios ei, eja, embo | ctr. nono Frases l'apo nadu chi emmo ◊ si ti dant su "Chi emmo" cras ti pones in viàgiu ◊ emmo chi est gai! ◊ emmo, berus est! 2. emmo, emmo, a mi che andho: no che abbarro prus cun bois, inoghe! ◊ emmo, emmo, comente cherzo deo fato! Ètimu ltn. immo Tradutziones Frantzesu oui, bien sûr Ingresu yes, of course Ispagnolu sí, ciertamente Italianu sì, certaménte! Tedescu ja gewiß.

etéus!, eteussú! , iscl, avb Definitzione eteus su… = ma cale!…, ite misiat…: foedhu po nàrrere chi nono cun prus fortza o coment'e dispretziandho una cosa Sinònimos e contràrios bah!, misiat!, nono!, nudha! Frases eteus s'illatonzu chi mi at fatu: at dadu una cadrassada a sos muros e l'at bogadu de cabu! ◊ eteus su manigare: daet una lintura a su piatu! (G.Ruju) 2. - incunza bona azis fatu, ocannu? - eteussú! ◊ - a bi ndh'at, de abba, in su riu? - eteussú! Tradutziones Frantzesu mais non! Ingresu of course not Ispagnolu ¡pero no!, ¡ni hablar Italianu macché! Tedescu ach was!

iscússu , nm Definitzione su iscúrrere o andhare de una cosa, su andhare de s'intzimia a s'efetu, de su cuménciu a s'acabbu Frases sa maladia depet fàchere s'iscussu suo (G.F.Sedda) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cours, période Ingresu course Ispagnolu evolución Italianu decórso Tedescu Verlauf.

òedi! , iscl Definitzione oe + ti (oi, como + a tie: s'acentu, mescamente candho su foedhu est nau a solu, podet orrúere fintzes a úrtimu): bah!…, nudha!…, mancu pro sonnu!, nono! Frases - Abbàida sa peta, chi depet èssere cota! - Oedí!… Mancu a ndhe montovare! ◊ - Fatu azis? - òedi fatu: totu a fàghere est! ◊ - Bidu l'as, a Pedru, recuendhe? - Oedí!… Tradutziones Frantzesu mais non! Ingresu of course not Ispagnolu ¡qué va!, ¡anda! Italianu macchè! Tedescu keine Spur.

pacubbène! , iscl, nm: pagubbene Definitzione genia de foedhu po nàrrere chi sa cosa o chistione no est deasi comente est naendho s'àteru o chi no faet, no andhat bene, chi si pentzat cosa in contràriu o àteru, nau fintzes, e meda, a làstima: no est gai!, mancu pro sonnu!, ita mi circas?!, ma bai! (a/c. dhu podet nàrrere fintzes una matessi persona in su chistionu); coment'e númene si narat de unu mortu, de unu malevadadu / pagubbene meu, tou, sou, e àteru = ite mi siat su bene meu, tou, sou!, e àteru Sinònimos e contràrios paguenedhu / beadu Frases - A benis a sa festa? - Pagubbene! ◊ lis pariat de resessire a si difèndhere, ma pacubbene issoro! ◊ pacubbene tuo: no ischis su chi at promítiu Deus a chie dat e a chie azudat! ◊ ite apo a regalare, pacubbene: so póveru! ◊ - A bi ndh'at de pane in sa càssia? - Pagubbene! ◊ a nosi pasare pacubbene: nosi pasaiamus peri pacu! ◊ pacubbene tuo, no at a acudire mancu a s'intzipriare chi picas cussa a muzere! ◊ pacubbene meu: fipo tzopu, isarchilatu! 2. luego si l'abbiant sos ammunestos de su pagubbene de sa mama (G.Addis)◊ sa pacubbene s'aiat cojubau un'ominedhu tropu aggarrau! ◊ finiu s'ispetàculu, cussos pacubbenes colabant su gapedhu in chirca de carchi sodhu Tradutziones Frantzesu mais non! hélas! Ingresu alas, of course not Ispagnolu ¡qué va!, ¡anda! Italianu macchè, ahimè Tedescu keine Spur, ach was.

pitàntza , nf: pitàntzia Definitzione su papare in cantu diferente unu de s'àteru Sinònimos e contràrios màndhicu, papai 1 Tradutziones Frantzesu plat Ingresu course Ispagnolu plato, comida Italianu pietanza Tedescu Gericht.

portàda , nf Definitzione su portare; donniunu de is papares chi si portant a mesa; cantidade de cosa chi si batit / piatu de p., de balca = pratu mannu po pònnere sa cosa cota po dha passare a si dha pigare, in mesa Sinònimos e contràrios càrrigu, porta 1, tragada 3. s'arriu chi tenit sa portada prus manna in Sardigna est su Frumendosa Tradutziones Frantzesu portée Ingresu course Ispagnolu plato Italianu portata Tedescu Gericht.