bugía , nf: busia Definitzione istiàrica, candhela de chera; fintzes una genia de candheleri, pratígliu po pònnere sa candhela istrantagiada Sinònimos e contràrios candeba, istiàrica Sambenados e Provèrbios smb: Busia Tradutziones Frantzesu bougie Ingresu little candle Ispagnolu vela, candela Italianu candelina Tedescu kleine Kerze.
candèba , nf: candhela, candèua, cannela Definitzione cannedhu de chera cun su loghíngiu in mesu, ma fintzes una genia de istregighedhu cun su loghíngiu in s'ógiu, de allúere po fàere lughe, a framuledha pitica, o fintzes po devotzione a unu santu; in is costanas de su carru, is bratzos chi si fichint in su fundhu po fàere is gerdas; in is motores a iscópiu, elementu chi bogat s'ischintídhia po fàere iscopiare su gasu e giare s'ispinta a s'istantufu; síngia longa a fogu chi si faet a su bestiàmene; sa chima grussa chi bogant unas cantu erbas Sinònimos e contràrios istiàrica, luchera / candelita Maneras de nàrrere csn: cossumíresi, ispitire che candhela (nadu de malàidu, de betzos) = mòrriri abbellu abbellu; sa candhela de s'ocru = sa pupia; candhelas de fogu = brusiore a s'istògomo; èssiri marriu in candela = romasu cadidu; candhela ’e sonnu = pagu pagu de sonnu; po dónnia màniga de candela = pro donzi bonu bisonzu…, si benit bisonzu…, a bortas chi…; sas candhelas = framighedhas de gasu chi s’inchendhet comente essit de sos tumbinos, in sos campusantos, itl. fuòchi fàtui; iscúdere, tirare calecuna cosa a cannela = a puntichelinu, a in artu in verticale Frases si mancat sa lughe za tenimus carchi candhela a l'allúghere ◊ at allutu una candhela a Nostra Segnora ◊ biteimindi is candebedhas e cumantzaidhas a allui! ◊ tenzo una candhela a bator bicos 2. sa domu mia est coment'e una candeba sentza de losíngiu, dhi ammancat su prus bellu: pobidhu miu! (A.Garau)◊ si est cossumendhe che candhela, cust'ómine 3. istanote no mi at faladu una candhela de sonnu! ◊ in totu sa note no li fit falata cannela de sonnu 4. no s'iscít mai: dèu, po dónnia màniga ’e candela, sonu su campanedhu, si podit benni calincunu infermieri ◊ po dogna màniga ’e candela, faimindi duas cópias de cussu paperi! 5. a su motore li at cambiadu sas candhelas e como andhat prus menzus 6. sa cibudha de coga o abridha bogat una candela Sambenados e Provèrbios prb: ni fémina e ni tela a luxi de candela ◊ a santu betzu no si allumat candhela Ètimu ltn. candela Tradutziones Frantzesu chandelle Ingresu candle Ispagnolu candela, vela Italianu candéla Tedescu Kerze.
chíriu , nm Definitzione genia de chera manna Sinònimos e contràrios cereu, síriu* 1 Frases pro Pasca cumintzait su martíriu ch'issa sufreit sentza faedhare, cunsumíndhesi símile a su chíriu chi alluimos subra de s'altare (A.Casula)◊ sa chera de s'abe est bona pro fàghere chírios pro s'altare Sambenados e Provèrbios smb: Chiriu Tradutziones Frantzesu cierge Ingresu large candle Ispagnolu cirio Italianu céro Tedescu große Wachskerze.
pabílu 1 , nm: pibillu 1, pibilu Definitzione loghíngiu de sa candhela; sa candhela comente faet a coras comente s'iscàgiat candho est alluta Sinònimos e contràrios istupignu, loghíngiu Ètimu spn. pabilo Tradutziones Frantzesu moucheron Ingresu candle drippings Ispagnolu moco Italianu moccolàia Tedescu Schnupe, Wachstropfen.