Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

befài , vrb: abbefare, befare, befiare Definitzione pigare a befa, erríere de àtere unu pagu a disprétziu Sinònimos e contràrios abbilgonzare, abbirgonzire, bufonai, ciacotai, ilvilgonzare, sbregungiri Frases a issu totus dhu befant ◊ si aiat gana de si ndhe befare, sa sorte, mi podiat fàghere macu! ◊ cussu si béfiat de su male anzenu: si aiat abbaidadu a su sou!…◊ sunt befendhe de s'unu e de s'àteru e no si abbàidant mai a carrones!◊ su ponidori de fogu est finas cussu chi befat is atrus cun sa limba Tradutziones Frantzesu se moquer de quelqu'un, de quelque chose Ingresu to make a fool of s.o. Ispagnolu burlarse, mofarse, befarse de algo o alguien Italianu farsi bèffa di qlc., di qlcs Tedescu verspotten, auslachen.

bellechí , cng Definitzione belle e chi… cun totu chi… (cun s'indic.) Sinònimos e contràrios belle Frases de cussa chistione no ndhe bogheint atzola mancu sos avocados, bellechí fint in duos! ◊ bellechí ses mannu, tue no mi binches! Ètimu itl. bell'e che Tradutziones Frantzesu bien que, quelque, encore que Ingresu though (even) Ispagnolu aunque Italianu benchè, sebbène, quantùnque Tedescu obwohl.

càlchi , agt: carchi, crachi 1 Definitzione agt. indefiniu (balet po ómine e po fémina sing.) po inditare unu tanti chi no est precisu e a dónnia modu sèmpere pagu; cun is números inditat unu tanti no própiu giustu = unos… Sinònimos e contràrios cabancunu, cachi 1, callinchi, calunu, cancunu, cantu 3, concu 2 Frases carchi bellu líbberu no mi lu buscas? ◊ carchi cantu de linna a su fogu za bi l'amus ◊ carchi cosa amus a fàghere! 2. at àpidu un'arzolarzu chi ndhe aiat carchi milli imbudos, de trigu ◊ ant a èssere carchi deghina cussos chi sunt benindhe ◊ carchi chilu de peta còmpora! ◊ li at dadu calchi ses dinaris po agiunta ◊ abberindhe s'istrada, pustis de carchi paja de chidas de triballu ant àpidu nodu frimmu (N.Osu) Tradutziones Frantzesu quelque Ingresu some Ispagnolu algún Italianu qualche, circa Tedescu einige.

càncu , agt Definitzione calecunu: a su f. faghet càncua Sinònimos e contràrios calchi, concu 2 Frases a cancu piciochedhu dhi segu sa scova in conca, mancai siat fillu cosa tua! ◊ si callentat tanti po fai càncua cosa ◊ depit èssiri arrésciu in canc'unu logu Tradutziones Frantzesu quelque Ingresu some Ispagnolu algún Italianu qualche Tedescu einige.

cantàda , nf Definitzione su cantare, ma fintzes sa manera de cantare / c. de sèi = a gara de improvisadores, a sa campidanesa Frases cantas cantadas fatas in cussas festas! ◊ calincunu at iscritu s'istória de sa cantada campidanesa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de chanter quelque chose Ingresu singing Ispagnolu acción de cantar Italianu cantata Tedescu Gesang.

cóncu 2 , agt: cuncu 2 Definitzione (f. cúncua) foedhu chi si narat po inditare unu tanti pagu precisu, unos cantu Sinònimos e contràrios cabancunu, calchi Frases baidindi de ogus mius, prima chi ti aciúngia concu cropu! ◊ funt cuncus cincu milla ◊ cuncu muru oi ndi arruit ◊ custus non s'istimànt apari e fadiant dógnia tanti cúncua tírria Tradutziones Frantzesu quelque Ingresu some Ispagnolu algún Italianu qualche Tedescu enige.

incalancàre , vrb Definitzione pònnere in calecuna calanca; foedhandho de animales (sórighes, margianes, bobbois), cuare in sa cala, in sa calanca Sinònimos e contràrios impelciare, imprecolare, incalare, incolonconare, ingarghilare, intergare / abbuare, atanai | ctr. essire, bocare 2. in catza at bidu pegos incalancados Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mettre quelque chose dans une fissure Ingresu to slip in Ispagnolu meter algo en un agujero, encavarse Italianu métter qlcs. déntro una fessura Tedescu etw. in einen Spalt stecken.

maicàntu , agt, avb, prn: maigantu Definitzione mai + cantu, nau in su sensu de unos cantu, meda, medas Sinònimos e contràrios chimai, meda, meditu Frases maiganta zente faghiat chilòmetros de caminu ◊ de Pedru Casu si connoschent maigantas poesias ◊ atraessados maigantos giassos, bussat a una gianna ◊ sa cota de su pane bastat maigantu tempus 2. pesso chi isse si siat fadhidu de maigantu ◊ si mudadu mi agatas maicantu, cal'est s'impressione chi ti do? ◊ cust'avréschida l'amus isetada maicantu! ◊ fit maicantu afochissadu ◊ onzi cosa chi faghiat issa, dae maigantu a cust'ala, no fit zusta 3. maigantos, maigantas faghent gai Tradutziones Frantzesu un certain, une certaine quantité de (adj.), une certaine quantité (pron.), quelque peu, assez, sensiblement (adv.) Ingresu several Ispagnolu bastante, algo Italianu alquanto Tedescu : etwas (Adj.), ein wenig, einige, : ziemlich (Adv.), : etwas (Pron.), ein wenig.