airàdu , pps, agt: airatu, airau Definitzione de airare; avb: a s’airada = a meda, a ira Sinònimos e contràrios fuliosu, spiotau / arrennegadu 2. mi das a bídere àbbidos de santu sendhe chi ses a sa vida airada ◊ est mortu suta de su pè de su cadhu airadu ◊ su trenu est coladu catzendhe fogu e fumu che airadu ◊ su cane de su padronu si pesaiat reu mossighendhe airadu (G.A.Cossu)◊ su mare est airadu chi ndhe tremo che canna 3. s'ómine areste benit masedu ca timet chi airadu est su Segnore ◊ dormi, sa prendha mia, no istes airada! Tradutziones Frantzesu impétueux Ingresu violent, raging Ispagnolu impetuoso Italianu impetuóso, irruènte Tedescu heftig.

botósu , agt Definitzione nau de ccn. (prus che àteru pipiu, piciochedhu), chi portat botu, chi istat sèmpere tocandho totu, faendho e istrobbandho; chi portat atza e no si lassat pònnere apalas, si faet logu, foedhat chentza bregúngia fintzes si àteros no dhu bolent lassare foedhare Sinònimos e contràrios assudu, atzilosu, faciudu, fatériu, mauchedhu Frases custu est unu pisedhu botosu: no abbarrat un'iscuta frimmu 2. botosa comente est, cussa, bae chi no ti la catzas gai, no! ◊ inoghe, chi che at zente meda, cola tue addainanti ca ses prus botosa! Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu impétueux Ingresu raging Ispagnolu impetuoso Italianu irruènte Tedescu heftig.

fuliósu , agt: furiosu, furriosu Definitzione chi si movet lestru meda, cun fúrria e fuliesa, mescamente po sa fortza chi giughet / èssere o intrare che male furiosu = cummentzai ccn. cosa acoment'e chi si ndi bollat isciusciai su mundu, de sa ganas de fai, e apustis firmaisí e no fai prus nudha Sinònimos e contràrios airadu, fruscu 1, fúliu, furianu, fúrridu, infrusau, toleatzu | ctr. asiosu, immajonadu, lenu Frases su bentu est fuliosu ◊ su pitzinnu at tímiu ca at bistu sa curridura furiosa de sa béstia ◊ at isboetadu s'ebba e si est móida furiosa ◊ sa dessisione furiosa naschet travessa ◊ s'àcua de s'arriu est furriosa candu ndi calat de is montis 2. a isse l'intrat che male furiosu e assafines lassat totu ◊ no sias che male furiosu: aispeta! Sambenados e Provèrbios prb: cuadhu furiosu no cumprit arringu ◊ male furiosu coitat a passare Ètimu itl. furioso Tradutziones Frantzesu rapide, impétueux Ingresu speedy, violent Ispagnolu rápido, impetuoso Italianu velóce, impetuóso, irruènte Tedescu schnell, heftig, ungestüm.

fúrridu , agt: fúsidu Definitzione chi si movet lestru meda, cun fortza puru Sinònimos e contràrios fughidosu, fuliosu, fúliu | ctr. asiosu, immajonadu, lenu Maneras de nàrrere csn: pesada fúrrida = fata a sa lestra (e cun ingannu), chentza ispetare a si frimmare a bídere su pesu zustu; fúsidu che foete = meda, gai fúrridu de tzocare che foete candho s'iscudet; faedhare a boghe fúsida = cun seguresa, chentza istare a su pentza e torra Frases sa currente fúrrida de sos trainos morit atapèndhesi a sas digas ◊ s'astore si betat fúrridu che lampu ◊ noche trazat s'undha fúsida de su fiúmene ◊ che frundha fúrridu e lentu che frina ◊ custu trenu andhaiat fúsidu ◊ su tempus passat fúsidu che bentu 2. Lionora fúrriat de palas e ch’essit a fora fúsida che foete Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rapide, impétueux Ingresu fast, forceful Ispagnolu rápido, impetuoso Italianu velóce, impetuóso Tedescu rasch, ungestüm.

impidósu , agt Definitzione nau de ccn., chi portat ímpidu Sinònimos e contràrios focosu, fuliosu Frases impidosu che bentu mi che torras insegus in su tempus! ◊ isse, impidosu, betesit su cane a s'archibbusu e dae tandho no bi so giuada mai piús (P.Pisurzi)◊ is manus tuas insanguentaras ant isciacuau in s'arriu impidosu de sa vira! Tradutziones Frantzesu impétueux Ingresu forceful Ispagnolu impetuoso Italianu impetuóso Tedescu heftig.

infrusàu , pps, agt Definitzione de infrusai Sinònimos e contràrios fuliosu, fruscu 1 2. ge ses unu sodraedhu infrusau!… Tradutziones Frantzesu impétueux Ingresu forceful Ispagnolu impetuoso Italianu impetuóso Tedescu heftig.

infruscàre , vrb Definitzione su si mòvere o essire fruscu, lestru meda Sinònimos e contràrios acadriare, apretai, incribidai, incrispai, infrusai Frases sa temporada mala est infruschendhe cun súlidos de bentu bidhiarzu, cun funadas de ranzola ◊ su bentu est infruschendhe Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu devenir impétueux Ingresu to intensify Ispagnolu intensificar Italianu intensificare, divenire impetuóso Tedescu stärker werden.

spiotàu , agt: ispiotadu* Definitzione nau de ccn., chi tenet una manera de fàere airada, irregulada; nau de unu colore, chi est biu, alligru meda / andai a sa spiotara = currindhe, airadu Sinònimos e contràrios ispipillu / sprammau Frases custa pipia portat is ogus spiotaus 2. funt passendi circhendi votus a sa spiotada Tradutziones Frantzesu impétueux Ingresu raging Ispagnolu impetuoso Italianu irruènte Tedescu ungestüm.

ventàriu , nm: bentàriu Definitzione bentu forte meda, malu Sinònimos e contràrios boriana, furione, subbitana, turbiana Frases unu ventàriu aiat sichitu a turvare e a molinare sas framas ◊ pariat chi unu ventàriu si aiat pinnicatu sa canna de sas coperturas Terminologia iscientìfica tpm Tradutziones Frantzesu vent impétueux Ingresu bad wind Ispagnolu ventarrón Italianu ventàccio Tedescu lästiger Wind.

«« Torra a chircare