ghiàni , agt: chiani Definitzione nau de su pilu de is animales (boes, cuadhos), chi est de intina agiummai niedha / su bòi ghiani = una genia de boe muliache chi iat a foedhare su note de santu Giuanni tocandho mesunote… Sinònimos e contràrios moraschinu Frases teniat unu cuadhu ghiani píxidu Sambenados e Provèrbios smb: Ghiani Terminologia iscientìfica clr Ètimu grcb. kyáne(os) Tradutziones Frantzesu moreau Ingresu black horse Ispagnolu negruzco Italianu néro, morèllo Tedescu schwarz.

niédhu , nm, agt: nighedhu Definitzione su colore prus iscurosu, antzis est sa farta de totu is colores, candho mancat calesiògiat colore (ma dhu narant fintzes in su sensu de meda, forte, mannu); bestimentu niedhu po dolu; chi o chie portat sa pedhe de colore niedhu o iscurosa meda, de arratza niedha; nau de cosa po su chi paret a sa lughe, chi no torrat perunu colore; nau de ccn. po comente foedhat o faet, chi est arrennegau meda, chi est crepandho de su tzacu, dispràxiu meda, tristu / min. niedhatzu, niedhutzu, nighedhutu Sinònimos e contràrios negru / tardu | ctr. biancu Maneras de nàrrere csn: n. che unu scrau, che pighe, che su trummentu, che ala de corbu, che funnu de labia, che sa pixi, che sa mura = niedhu deretu, meda, deunudotu, niedhu pídicu, píghidu; a niedhos de note = intro de note, a note manna; su niedhu de s'ogru = sa pupia; su n. de s'unga = sa corona de s'úngia; su niedhu de fumu = fumàdicu, mascara o niedhigori; ànimi niedhu = malu che dimóniu Frases su biancu si vortet a nighedhu! 2. cudhos botedhos fachiant unu degógliu niedhu ◊ cussa note unu coro malu mi faghiat bídere totu niedhu ◊ at fatu un'iscàndhalu niedhu ◊ tia Gràtzia in butega teniat isceti binu niedhu 3. tia Pietrina che intreit niedha che su titone a brigare su fizu ◊ ndi est essiu de miniera niedhu che unu scrau ◊ su preigadore fit nighedhu chi pariat unu bundhu ◊ fiat tristu mannu niedhu ◊ fut una noti niedha che sa pixi ◊ ndi est benniu ammeleciosu e niedhu! 4. s'idea fit de isetare mancari dendhecheli a niedhos de note Sambenados e Provèrbios smb: Nieddu, Niedda / prb: mellus a faci arrúbia chi no a coru niedhu Terminologia iscientìfica clr Ètimu ltn. nigellus Tradutziones Frantzesu noir Ingresu black Ispagnolu negro Italianu néro Tedescu schwarz.

sanzinàdu , agt Definitzione chi est a ispertiadas de diferente colore Sinònimos e contràrios balzu, beltigadu, perdigatzu, pertiatu Frases pisu, orzu sanzinadu Tradutziones Frantzesu zébré Ingresu with white and black stripes Ispagnolu cebrado Italianu zebrato Tedescu schwarz und weiß gestreift.

«« Torra a chircare