conciumíre , vrb: consumire, consumiri, cossumire, cussumire Definitzione acabbare, ispaciare ccn. cosa, imbeciare is cosas a fortza de dhas manigiare: dhu narant fintzes de gente, torrare a malu puntu de sa debbilesa po is dispraxeres Sinònimos e contràrios afinai, afinigai, assutighilare, consumai, ifiniare, infinigae, isgumentare, ispitire, sutigare | ctr. abboniare Frases su lughinzu a che èssere cossumidu prego siant chent'annos e piús ◊ apo pediu sa gràcia de pòdere conciumire cust’orrughedhu de vida innoe, aube n’est barta sa pena de dha bivire (G.Locci) 2. prite, amantes, faghides tanta gherra e bos consumides in debbadas? Ètimu ctl., spn. consumir(se) Tradutziones Frantzesu détériorer, brûler (fig.), être dévoré Ingresu to damage, to be distressed Ispagnolu consumir, gastar Italianu deteriorare, strùggersi Tedescu abnutzen, vergehen.

malafatía , nf: malavatia, malifata, malifatia Definitzione su malu fàere, dannu Sinònimos e contràrios arrovesa, fresa 1 Frases arratza de malafatia chi dh'ant fatu: dh'ant iscadrancibau su bestiàmini! ◊ totu is malafatias benit s’ora de donai contus!◊ ih, totu is malifatas chi at fatu custu piciochedhu!… Tradutziones Frantzesu crime, vandalisme Ingresu vandalism Ispagnolu delito, perjuicio Italianu delitto, vandalismo Tedescu Verbrechen, Vergehen, Delikt, Wandalismus, Vandalismus.

sciadhíe , vrb: sciadhiri Definitzione passare de un'oru, de unu tretu, de unu tanti, nau de logu o de tempus o àteru, essire de prus; essire o bogare de su logu suo, nau de un'arremu, essire de arratza diferente; iscassedhare, fartare Sinònimos e contràrios colare, irghelare, passae / ilgiogare, innoigare, irbesciai, isconzare / iscrizeniare Maneras de nàrrere csn: lassai sciadhiri una cosa a unu = perdonarebbila, no ndhe fàghere contu, lassare andhare; fai bias sciadhitas, sciadhias = fai moris fadhitus, forchidhos Frases chi sa lítera sciadhit su pesu, est doveri de dha tassai ◊ sciadhia sa caserma, essendu a manu dereta dhui at un'ofelleria ◊ dh'at sighiu e peri sciadhiu, currendu ◊ a chistionai su tempus nci sciadhit chena chi unu si ndi acatit ◊ chi ia tentu s'edadi de issa un'ómini aici no mi dh'ia lassau sciadhiri ◊ no nci sciadhiat noti chi non mi cumpariat in su sonnu ◊ in su caminu no dhue sciadhiat su giú chin su carru, no dhue colànt duas personas paris! 2. mi soi sciadhiu unu bratzu ◊ su cuadhu s'est sciadhiu unu pei 3. po una borta chi ti at mossiau, burrincu, si dha podias peri lassai sciadhiri 4. tui as sciadhiu, no paris mancu de s'arratza de sa famíglia (G.Mura) 5. no si seus atobiaus: si bit ca eus fatu bias sciadhitas ◊ soi iscriendu e mancai mi apu a isbalgiai calencunu acentu chi nci sciadhit chene dhu biri (C.Carta) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dépasser, s'écouler Ingresu to go beyond Ispagnolu translimitar, superar Italianu oltrepassare, trascórrere Tedescu überschreiten, übersteigen, vergehen.

«« Torra a chircare