abbeltudàre , vrb: abbertudare, abbirtudare, aveltudare, avertudiare Definitzione apèrrere is ogos ischidandhosi, ischidare, cumprèndhere; torrare in sensos, nau de unu chi si est dimajau, imbortighinau Sinònimos e contràrios irvertudare, ischidare, isvizuliare, scidai, solbèschere Frases su sonnu ischida, abbertúdadi un'istante! (G.M.Ruggiu)◊ su pitzinnu est abbarradu drommidu e pustis ora si est abbertudadu ◊ in s'assuconu ispasimendhe mi so dae su sonnu abbertudadu ◊ pro non pèrdere totu, sa mischina si fit avertudiata e aiat postu mente ◊ no est fàtzile a pessare chi nudha tet èssere piús che a prima, a ti aveltudare apoi de su chi est sutzessu 2. un'ora so istau mortu in terra: de poi mi ndhe so abbirtudau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se réveiller Ingresu to wake (up) Ispagnolu despertarse Italianu svegliarsi Tedescu aufwachen.

ischidàda , nf: iscidada, scidada Definitzione su ischidare; s'ora chi unu s'ischidat / avb. (fàere cosa) a s'i. = sendhe ischidados, a ogros abbertos; tempus, candho unu si ndhe ischidat Sinònimos e contràrios isvizúliu, scidadura | ctr. drommida Frases a s'ischidada tocat a pesare luego ca depimus tucare ◊ custos si furint dormios e a s'ischidada ant agatau apresu insoro unu burricu 2. isto pensendhe a tie a s'ischidada e a sa drommida ◊ fato sónnios a s'ischidada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réveil Ingresu awakening Ispagnolu despertar Italianu risvéglio, svéglia Tedescu Erwachen, Aufwachen.

segúzu , nm: siguzu, suguzu Definitzione movimentu, moida de cosa, de gente, de animales chi funt movendhosi; fintzes su petire o punnare a calecuna cosa Sinònimos e contràrios apeutu, ischimuzu / cdh. sigúciu / abbatúliu, abbolotu, agiolotu, mórigu, pilisu, subuzu*, trambullu, tregollu Frases paret chi intendhe seguzu: depet èssere benzendhe calicunu ◊ passaia oras e oras in sa bidriera de su bracone e dogni seguzu, dogni passu chi intendhia, mi pariat issu ◊ su bentu de su tempus curret chena pasu e ne suguzu ◊ como no drommis prus discuidadu, za ti l'at postu bonu su siguzu daghi oto pudhas ti at isconcadu! 2. candho faghet die tota sa natura est in suguzu Tradutziones Frantzesu réveil Ingresu reawakening Ispagnolu despertar Italianu risvéglio Tedescu Aufwachen.

«« Torra a chircare