aproghilàre, aprogliài , vrb: aproigliai 1, aproillae, -ai, -are, aproliai, -are Definitzione bènnere o dipèndhere de calecunu àteru logu; lòmpere, torrare, recuire a domo, bènnere a próliu Sinònimos e contràrios acodie, acoltziare, acosiare, acostai, acostire, apriodhai, aprobiai, assortire / recoire Frases sa genti aproillàt de dónnia parti ◊ seus abetendidhu: ancora est a aprogliai! ◊ candu dhis est essiu s'ispédhiu de arramigai, ita nas ca funt aproliaus a domu? ◊ a bidha aproliaus a s'iscurigada, ca marraus po cantu est luxi ◊ ndi bit de dotoris aproliaus, innòi, si tzérriat agitóriu!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu venir Ingresu to come Ispagnolu proceder, recogerse Italianu provenire Tedescu herkommen.

depèndhere, depèndiri , vrb: atepèndhere, dipèndhere, dipèndiri Definitzione agiummai coment’e pèndhere de ccn. o de calecuna cosa, in su sensu de no èssere desesi a contu suo e duncas de dèpere istare a su chi bolet s'àteru; si narat fintzes in su sensu, foedhandho de cosas, chi si depent a… o chi benint de… (càusa cosa chi dhas faet naschire)/ pps. dipesu, dipéndiu; dipendhet! (nau pruscatotu pro abbétia) = tocat a biri si… Frases immoi seu líbberu, no dipendu de nemus ◊ su teracu dipendhet de su mere ◊ de custu filu so bidindhe su cabu ma no de ue dipendhet ◊ cussa detzisione dipendhet de su síndhigu ◊ dèu ti dh'apu promítiu e immoi dipendit totu de tui ◊ sa vida de s'ómini no dipendit de is bènis chi tenit, mancai siat arricu 2. ses columba depesa dae nóbbiles arratzas ◊ dae su babbu e dae sa mama li est dipesu, si est gai ◊ totu custos benes li sunt dipesos de sa famíllia ◊ tui ses dipéndiu de genti mala! ◊ de su fritu chi at sufridu ndhe li est dipesa una prummonite ◊ custu dannu est dipesu de su malu cabu ◊ su malumore dae ite est dipesu? ◊ de comenti est dipéndiu s'universu no dh’at cumpréndiu nisciunus (C.Marongiu) 3. dèu gei bollu comporai: dipendit cantu mi fait pagai! Sambenados e Provèrbios prb: tristu e míseru a chie dipendhet de s'àteru! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu dériver, tirer Ingresu to derive Ispagnolu depender, derivar Italianu dipèndere, derivare, provenire Tedescu abhängen von, stammen.

«« Torra a chircare