asservídu , agt Definitzione chi ponet mente, chi faet su chi dhi cumandhant de fàere Sinònimos e contràrios masedu | ctr. testarrudu Frases fit teracu bonu e asservidu Tradutziones Frantzesu soumis Ingresu subdued Ispagnolu sumiso, dócil Italianu sottomésso, dòcile Tedescu fügsam.

chessínu, chéssinu , agt Definitzione angionedhu pesau in domo a papinu, masedu / leare, giúghere, pesare a c. = coment'e un'angioni pesau in domu o chi si portat avatu tzerriendidhu Chessi! Chessi! Sinònimos e contràrios domaresu, masedu, pudhinu Frases est chéssinu che anzone 2. teniat una crabita pesada a chessinu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu domestique, docile Ingresu domestic, docile Ispagnolu doméstico, dócil Italianu domèstico, dòcile Tedescu gezähmt, zahm.

coràle, coràli , agt, nm: coriale Definitzione de su coro; nau de ccn., de coro, chi adduit luego, chi si ammostat de bona volontade, chi est de coro bonu Sinònimos e contràrios amistantziosu, coràbbili, costrintu / abbideau, bolenterosu / carrale Maneras de nàrrere csn: frades coriales = frades de totuna mama e de totunu babbu; nebode c. = fizu de fizu o de fiza; connoschente, amigu, nemigu c. = chi istimat o chi ódiat forte Frases tzegos, tzopos e tulidos, fertos de guta corale ◊ rejones no mi contes a revessu si est beru chi m'istimas coriale (A.Dettori)◊ retzi un'istrinta de manu, ca ti la mandho forte e coriale! ◊ no ses istétiu bonu a mandai unu saludu a s'amigu corali! ◊ est prangendu e su prantu est corali! 2. custu pisedhu za est coriale a su cumandhu, mih: bastat de bi lu nàrrere chi andhat deretu! ◊ in su tribàgliu est forte, coriale, no tzedit mai pro istrachidúdine ◊ mancu lu présies a ti fàghere custu piaghere: tantu za l'agatas gai, coriale coriale!… 3. l'ant piantu e atitadu che corales Ètimu itl. corale Tradutziones Frantzesu cardiaque, cordial, affectueux, plein de bonne volonté Ingresu cardia, cordial Ispagnolu cardiaco, cordial, dócil Italianu cardìaco, cordiale, affettüóso, volenteróso, dòcile Tedescu Herz…, liebenswürdig, willig.

cumandhívile , agt Definitzione nau de ccn., chi est bonu a cumandhu, chi ponet mente cun facilidade, si prestat po agiudare Sinònimos e contràrios cumandhíulu, mississu | ctr. malacumandhu Tradutziones Frantzesu docile Ingresu docile Ispagnolu dócil Italianu dòcile Tedescu folgsam.

masédu , agt, nm: maseru, masetu Definitzione nau mescamente de animale (ma fintzes de gente), chi si lassat pigare chentza si arrempedhare, chi no si fúrriat, chi no fuit po si dhi acortzire ccn., chi no timet sa gente; foedhandho de erba, chi est chentza ispina, o fintzes chi est calidade trebballada; in cobertantza, su sonnu; nau a ispantu, chi est arestosu, chi est tropu caru, chi faet male o dhue at de dhu tímere Sinònimos e contràrios aresu, càsticu 1 / fradeslenos, sonnu | ctr. agreste, agrestosu, screnciosu Maneras de nàrrere csn: m. che umbra, che anzone, che boe, che truncu, che crastu = masedu meda, chi mancu si movit po dhu tocai; rusta masera = su chímighe; su masedu = su èssere leados a sonnu, sonnu coment'e male Frases sas crabolas mi passant serente e deo isto masedu che anzone ◊ si est ómine areste benit masedu ca timet chi airadu est su Segnore ◊ innanti fist maseda, andhendhe parias topa… como sa manu in sa gropa no bàlias e brincas meda! (G.Budroni) 2. de su frenugu bi est sa creze maseda, a conca manna, e sa creze areste chi faghet desesi, bonu puru ◊ sa cartzofa maseda no est saborida che a s'ispinosa 3. beni, Masedu, beni: tiramindhe e ti che tiro! ◊ si l'est inghiriandhe su masedu… 4. za est masedu faghindhe prétzios: lampu a caru! ◊ tantu za ses masedu: no faghet a ti nàrrere nudha chi deretu ti che àrtzias! ◊ atentzioni, o si pentzat ca dhus agatat masedus meda?!…◊ candho ti benit su bermegorru za ses masedu… e chie ti muntenet?! Sambenados e Provèrbios smb: Masedu Ètimu ltn. mansuetus Tradutziones Frantzesu inoffensif, doux, docile, apprivoisé, domestiqué, cultivé Ingresu meek, tame, tilled Ispagnolu manso, dócil, domesticado, cultivado Italianu mansüèto, dòcile, addomesticato, coltivato Tedescu zahm, gezogen.

«« Torra a chircare