abbizósicu, abbizósu , agt Definitzione chi est de abbizu, chi si acatat de totu, chi istat a s'avértida, a origas allutas, atentu po bíere o intèndhere totu Sinònimos e contràrios abbizaghe, avillante / abbistu, billanti Frases tenzo unu cane abbizósicu ◊ tue, fizu de su pópulu, ses semper abbizósicu ◊ su sindhacau bi fit, ma fit abbizósicu solu pro fàchere pacare sa tèssera! ◊ mancari abbizósicu in medas fainas, no ischio nemmancu cantu fachiat tres punzos de casu a mesupetza s'unu ◊ su cane miu prus abizosu si est dau a zannire coment'e pesàndheche a sirvone Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éveillé, adroit, diligent Ingresu awake, weary person ready ?? Ispagnolu avisado Italianu désto, accòrto, sollécito Tedescu aufgewegt, umsichtig, rasch.

allútu , pps, agt Definitzione de allúere; chi est tenendho a fràmula, abbruxandho; nau de unu, chi est bene faendho atentzione, ispiritosu, abbistu / portai allutus is ogus, is origas = èssere cun sos ogros abbertos bene, allutados, abbaidendhe cun atentzione, èssere iscurtendhe bene Sinònimos e contràrios inchesu / abbillu, abbistu, allutadu, ispibillu | ctr. istudau, moltu Frases su fogu at allutu ◊ sa lampadina no bi at allutu ◊ aiseta, za no est mancus sa Cúria alluta, no! ◊ is piciochedhus ant allutu su fogu 2. s'oghiada lègia de Federicu dh'iat allutu 3. s'ant a fai sinnalis po si collunai, ma bosatrus aturai allutus! ◊ fei atentzioni e siais allutus, poita no iscieis candu at a èssi própriu cuss'ora (Ev)◊ cussa cristiana mi parit alluta meda ◊ est piciochedhu allutu, lestru de cumprendóniu Sambenados e Provèrbios smb: Alluttu Tradutziones Frantzesu allumé, habile, adroit Ingresu lighted, sharp Ispagnolu encendido, ardiente, despierto Italianu accéso, ardènte, désto Tedescu brennend, wach.

ischídu 1 , agt, nm: ischitu 1, iscidu, issidu, schidu Definitzione chi o chie est a ogos apertos, giaendho atentzione, chi no tenet sonnu; genia de sonu, de moida o àteru chi giaet a ischire o po giare a ischire ccn. cosa Sinònimos e contràrios ischidadu / abbillu, abbistu, speltu / ischimuzu, istrepitzu | ctr. dormiu Frases a babbu e a mamma los pinto chin sa fantasia, ischidu o dromiu ◊ a iscidu e a drommiu s'amori miu est netu ◊ sa poesia sendhe ischidu ti faghet sonniare ◊ si la colat ischidu totu note ◊ chin sos ocros tancaos, ischidu ti pessabo sonniandhe! (F.Satta)◊ aperie is ogos e manteniebbosi issidos ca no issís canno est su tempus 2. caminaiat chentza fàghere ischidu, che un'umbra ◊ is canis tzaulendu faint iscidu ◊ sonandhe sas càmpanas si dat ischitu po sas funtziones de crésia ◊ fachítemi ischitu si cras andhates a Núgoro ◊ cussu cane faghet ischidu pro donzi pisighinzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éveillé Ingresu awake Ispagnolu despierto Italianu désto Tedescu wach.

schídu , agt: ischidu* 1, scidu Definitzione chi o chie est a ogos apertos, faendho atentzione, chi no tenet sonnu Sinònimos e contràrios ischidadu, izadu / abbillu, abbistu, speltu | ctr. dormiu Maneras de nàrrere csn: sonniai a sa scida = bisare a ogros abbertos; donai, fai scidu = fàghere carchi cosa pro serbire de abbizu, de avisu, pro chi àtere intendhat, itl. dare l'allarme Frases cussu est scidu che marxani in mesu de is angionis! Tradutziones Frantzesu éveillé Ingresu awake Ispagnolu despierto Italianu désto Tedescu wach, munter.

«« Torra a chircare