àndhe , cng Definitzione foedhu sèmpere cun chi avatu imperau po nàrrere su chi dipendhet o podet dipèndhere de ccn. cosa o fatu, inditat pruschetotu una càusa, un'intzimia Sinònimos e contràrios addaghi, arribbau 1, giaghí Frases andhe chi faghes gai no ti naro piús nudha! ◊ andhe chi bi ses bonu, proite no lu faghes tue?! ◊ andhe chi bi est, pastorighendhe, a si ndhe podiat leare medas de fiados?! ◊ faghedilu tue, andhe chi murrunzas si unu ti azuat! 2. azigu connoschiat s'intrada, andhe a li pedire finas s'essida! Tradutziones Frantzesu puisque Ingresu as, since Ispagnolu puesto que, ya que Italianu poichè Tedescu was? wie schön!

fascéllu , nm Definitzione in is festas, barraca inue bendhent cosa Sinònimos e contràrios parada Frases cíxiri a galiatzu bendint in su fascellu… de sa vida chi fatzu apenadindi, bellu! Tradutziones Frantzesu marché forain Ingresu stall Ispagnolu tenderete, puesto callejero Italianu bancarèlla Tedescu Verkaufsstand.

ischèra , nf Definitzione su tziringone chi si ponet po anniscai su pische, is nassas Sinònimos e contràrios tzirringoni Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lombric pour amorcer le poisson Ingresu bait Ispagnolu lombriz puesto para cebo Italianu lombrico per ésca Tedescu Köderwurm.

paràda 1 , nf: parrada Definitzione logu, mesa, bancu o àteru inue si ponet sa cosa po dha bíere e a bèndhere, mescamente in is festas, mercaos / abbarrai in p. = istare frimmos abbaidendhe, pro abbaidare; una p. de genti = zente meda Sinònimos e contràrios barraca, fascellu, piola 1 Frases sunt in giru tra butegas e paradas, gioghendhe e bufendhe ◊ ant postu paradas cun binu, turronis, carapigna e pisci arrostiu ◊ oi in su mercau dhui at pagu paradas ◊ nau ca est festa in custa bidha: seu biendi paradas! ◊ sa zente in piata fit arrodiada a una parrada manna de linna e de àmprua pinta 2. sos Sardos perdent, ca sunt meda pagos e ant mínimas fortzas in parada (S.Lay Deidda) 3. in duas cidas in pratza de crésia passat una parada de genti: bixinus de Bàrbara, is amigus e parentis de Antoni Ètimu ctl. parada Tradutziones Frantzesu banc, étalage, éventaire, exposition Ingresu stall Ispagnolu tenderete, puesto Italianu bancarèlla, esposizióne Tedescu Verkaufsstand, Ausstellung.

póstu , pps, agt Definitzione de pònnere Maneras de nàrrere csn: èssere a (+ númene) postu, posta = èssere cun, o ponindhe su/sa…; èssere postu de… (+ vrb. a s'inf.) = èssere destinadu Frases ite bi as postu in custu mànigu, chi l'at fatu gai saboridu? ◊ mi so postu deo a fàghere sa faina 2. za ti la bragas postu de fémina, de màchina! ◊ cussa cosa l'apo agatada posta goi ◊ sas ranas in su poju de su trainu si recreant totu a tzarra posta ◊ fit a boghes postas pedindhe azudu ◊ sunt giai is noi oras e ancora no biu sa mesa posta 3. candho sa cosa est posta de andhare male est in debbadas a perricare ◊ siscuru, fit postu de mòrrere gai e a nudha sunt bàfidas sas curas ◊ candho est postu de andhare gai, pagu balet chi unu bi diat atentu! ◊ cheret nàrrere chi isse fit postu de mòrrere, sinono àteros puru ant fatu su matessi e no ant tentu dannu! Tradutziones Frantzesu mis Ingresu put Ispagnolu puesto Italianu mésso, pósto Tedescu gestellt, gesetzt, gelegt.

póstu 1 , nm Definitzione tretu inue si ponet o si podet pònnere unu, una cosa; mescamente, foedhandho de trebballu, impreu de una persona / a su postu de… = in logu de…, in parte de…; avb. èssere o pònnere a postu (apostu) = cuncordu, postu o fatu bene, chi andhat bene o, nau de unu po is fàeres chi tenet, chi est cabosu, chi faet is cosas a dovere Frases como sunt totugantos isetendhe su postu e postos chentza bi àere! ◊ est prexau ca at agatau postu ◊ abbarra tue, isetendhe, inoghe, no mi che lent su postu! ◊ totus sunt chin s'ispera de intrare in postu 2. si fia a su postu tou, deo faghia goi ◊ ma ite zughes a su postu de su coro, una preda?!…◊ mancu male chi no est abberu su chi fia intendhindhe: su coro a postu mi ch'est torradu! 3. dant un’abbaidada e paret totu a postu ◊ tue ses unu giòvanu a postu, onestu e trivagliadore ◊ mancu mali ca seu cun is nérbius a postu! ◊ pònedi a postu sa familiedha, prepara pro s'iverru sa provista! ◊ gei s'at a ponni totu a postu! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu place, emploi, poste Ingresu place Ispagnolu puesto Italianu pósto Tedescu Platz, Stelle.

sicomènte , cng: sigomente, sigomenti, sigomentras, sigumenti, sigomentu, sucomente Definitzione foedhu po inditare sèmpere unu motivu, a bisura de càusa / sicomente no… = tanti gei no!… Sinònimos e contràrios addaghi, incantughí Frases sicomente a mie non mi at mai coglionatu nessune, est mentzus chi prima dimanne ◊ sigomenti custas píndulas si pigant a brenti prena, depit prima papai (A.Garau)◊ sigomenti no boliat chi dh'éssinti nau ca fut susuncu, at cumbidau totu su bixinau (B.Lobina)◊ sigomente est fintzas dae meda chi sa zente at lassadu sa cunditzione de s'animale, amus bisonzu de lezes e de istitutziones ◊ sucomente su pópulu si est pentitu de sa malesa, su Sennore l’at rispramiatu ◊ sigomentu cussa cosa li bisonzat no mi l'at dada 2. sicomente non che liu tirat su sutzu, cussa ambisuga!… Ètimu ltn. sic qua mente Tradutziones Frantzesu puisque Ingresu since Ispagnolu como, puesto que Italianu siccóme, giacchè, poichè Tedescu da, weil, denn.

«« Torra a chircare