caciàciu , nm Sinònimos e contràrios bambioco, baosone, deleadu, locu, solocu | ctr. giusdisciosu, sàbiu Ètimu itl. cazzaccio Tradutziones Frantzesu fou, stupide Ingresu mad Ispagnolu loco Italianu matto, stòlido Tedescu Wahnsinnige, Dummkopf.

cadhighinósu , agt: gadhighinosu* Definitzione chi portat cadhighinzu o badhine in conca, machiore, chi no est tanti giustu de conca Sinònimos e contràrios badhinosu, gadhinosu, irdollocau, mériu Tradutziones Frantzesu loufoque Ingresu looney Ispagnolu loco Italianu pazzòide Tedescu halbverrückt.

fogliàre , vrb: vogliare Definitzione furriare is crebedhos, su si ammachiare Sinònimos e contràrios ammachiae, dilliriai, fatzellare, foglietare Ètimu ctl. follejar Tradutziones Frantzesu devenir fou Ingresu to go mad Ispagnolu enloquecer, volverse loco Italianu impazzire, pèrdere il sénno Tedescu verrückt werden.

furriàdu , pps, agt: furriatu, furriau Definitzione de furriare; chi est postu a betu contràriu; nau de ccn. chi no est tanti giustu de conca Sinònimos e contràrios bortuladu, girau, morigau / ilvariadu Maneras de nàrrere csn: casu furriadu = casu friscu segadu a biculedhos, postu in su fogu e zutu a mórigu: si bi méschiat àteru (es. macarrones, símula e gai); circai a perda furriada = meda, totue; fàghere cosa a manu furriada = posta male, a betu chi no faghet a mòere sa manu bene cun seguresa; èssere furriadu de cherbedhu = ammachiau, irbariadu 2. istracu ses a mesa manzanada e pretendhes sa die furriada cun su sole de cras già ispuntendhe! (P.Fae)◊ mighi ti andhat male a segare a manu furriada! 3. muzere mia de s'assustu contat mesu furriada! (Limbudu)◊ ma it'est, furriada de cherbedhu, a fàghere custos machines?!◊ ma ite sezis, furriados de cherbedhu, chi fuliades sa sigareta alluta in logu de fenu sicu? Tradutziones Frantzesu tourné, opposé, symétrique Ingresu turned, exact opposite, symmetric Ispagnolu girado, contrapuesto, loco Italianu girato, contrappósto, simmètrico Tedescu gewendet, gedreht, gegenübergestellt, symmetrisch.

ghindhàre , vrb: chindhare* Definitzione mòvere sa cosa a morigadura, su si mòvere coment'e unu ixorbedrama po castiare o coment’e castiandho a un'àtera parte; ammachiare Sinònimos e contràrios bortare, chindhalare, furriai, girai Frases ponet su cugumedhu, lu fiagat, lu mustrat, lu ghindhat a donz'ala ◊ no si giraiat si no fit su bentu a lu fàghere ghindhare ◊ Toedhu si est ghindhadu a Bobbore a dimandhare ◊ isse est ghindhadu a insegus, ma sa vida sighit a innantis ◊ si ghindhat a isperiare e bidet duas pubas 2. su chi at tentu l'at ghindhadu sa vida che dai sa die a su note ◊ cussa de cantu est bella faghet ghindhare su chervedhu a la mirare Tradutziones Frantzesu tourner Ingresu to turn Ispagnolu volverse, volverse loco Italianu voltare Tedescu wenden, umwenden.

màcu , agt, nm Definitzione chi o chie no est tanti giustu de conca, débbile de conca, chi tenet maneras de fàere unu pagu istrambas, pagu sàbias, faet machines: a bortas si narat a sa bona po su pagu imprastu o sa pagu abbistesa chi unu tenet / min. machedhu; genias de macu: m. alleporizadu, a ischíglia, codhacinu, fissadu; m. límpiu, aibbau = macu deretu, própiu chi no ndhe faghet una zusta, fintzas de manicómiu; m. durche = macu ma no de manicómiu, tontatzu, cun carchi pecu mannu a sa mente ma de naturale bonu; m. che cadhu = bambu che ludu, chentza imprastu perunu, chentza abbistesa nudha Sinònimos e contràrios abbatuabbatu, ilvariadu, locu, mancante, médiu 2, scimpri, tontu | ctr. abbistu, cabosu, sàbiu Maneras de nàrrere csn: m. che cadhu, che crabu, che una crócua, che una tolla = macu meda; machixedhu!… = machillotu meda, chi at fatu tontesa manna; betàresi a m. = fai finta de èssiri macu, fàghere su macu; parare m. = essire macu, irbariare; fait su m. po no pagai sa staria = si betat a macu, faghet fintas pro no fàghere su chi depet; èssere o andhare m. pro (o de) una cosa, po ccn. = disigiai una cosa o a ccn. a ammachiadura, meda, un'ira; abbaidare che m. = coment'e abbabbalucaus, coment'e incantaus; m. segadu ’e crèschere = chi no at callau a ciorbedhu, pagu sàbiu; macu macu, …= bell'e chi paret macu…, mancari macu siat…; fàghere che su m. a su túcaru = si bi lu ponent in dainanti no ndhe lassat Frases no fit macu che cabadhu, comente nabant! ◊ ih, machedha, goi ti at impressionadu su diauledhu? ◊ cussu, macu e no sàbiu, at fatu comente li ant nadu ◊ cudhu, ne macu e ne sàbiu, bi at crétidu ◊ zeo so restadu a buca abberta che macu ◊ annare cun macos est a zúchere diàulos a bènnere ◊ su macu est a ue l'afilat 2. tocat cussu macu de Efighedhu e si ponit a brullai cun santu Sidori ◊ su macu, aite mi faghes custas brullas?! ◊ candu sa meri est maca cumandat sa serbidora ◊ maca afrodhiera coment'e a tui no ndi apu biu mai! 3. mi annotat che macu, che chi mai si tatet de mi bíere ◊ su maridu si la pompiabat che macu ◊ ndhe andhat macu pro sos ballos ◊ si betat a macu po no pagai sa staria ◊ su bagadiu est macu po su ballu ◊ est macu e pérdiu po una fémina ◊ macu macu, at seberadu sa menzus chi bi fit! Sambenados e Provèrbios prb: scit prus unu macu in domu sua chi no unu sàbiu in domu allena ◊ a peràulas macas origras surdas! Ètimu ltn. maccus Tradutziones Frantzesu fou Ingresu crazy Ispagnolu loco Italianu matto, pazzo, fòlle Tedescu verrückt, Verrückte, Narr.

«« Torra a chircare