imbidonài , vrb: imbidonare 1, imbironai, immadonare, immidonare Definitzione fàere in crore, pònnere s’imbidonu a is trastos de orrobba po abbarrare tèteros, bene istiraos prentzaos Sinònimos e contràrios amidare, ammedonare / inteterare Frases is serbidoras essiant a deventali imbidonau e a mucadori ricamau (C.Musio Costa)◊ notesta dh'imbidonu e cras prànciu su telu ◊ sa camisa pariat prenciada a tella, cun is brutzitus e colletu imbironaus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu amidonner, apprêter Ingresu to starch Ispagnolu dar almidón Italianu inamidare, apprettare Tedescu stärken.

inganàre , vrb: inganiare Definitzione batire sa gana, pònnere gana, disígiu Sinònimos e contràrios inganasare, inganatzire, inganie, ingolosinare | ctr. dirganare, irbozare Frases a cussa no li dias audéntzia ca t'inganat a ti apentare cun issa gioghendhe ◊ custa cosa mi at inganiau a papare ◊ mi ant inganiau a lígere Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu donner envie Ingresu to tempt Ispagnolu dar ganas Italianu invogliare Tedescu anregen.

insaculàre , vrb: issaculare Definitzione su iscutulare de su carru andhandho in camminos chi dhue at pedra, fossos, chentza apagiare Sinònimos e contràrios assachitai, assaconare, irghinitare, iscutuai, nannigare, sachedhare, saidare, saigare, tzantziare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ballotter, rebondir Ingresu to jolt Ispagnolu dar tumbos Italianu trabalzare Tedescu springen.

intzodhài, intzodhiài , vrb Definitzione arrennèscere a fàere calecuna cosa, bogàrendhe atzola, intzertare / i. fuedhu = ispirastrare peràula, nàrrere cun craresa, bene, sas peràulas Sinònimos e contràrios acamingiai, ammatzamurrai, incannugai / ispirastrare Frases si no ndi fadeus oi, de custa cosa, no nd'intzodhaus prus ◊ ita totu est su chi ses intzodhendu? ◊ si dh'at nau in tres línguas ma no nd'intzódhiat manc'una! 2. totus fuant prenus de ispantu e no intzodhànt fuedhu ◊ no intzodhat fuedhu, achíchiat e is pagus fuedhus chi narat funt ammesturaus e a truncu de língua Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu embobiner, resoudre Ingresu to hit words Ispagnolu dar en el blanco Italianu venire a capo di qlcs., impastocchiare Tedescu einer Sache auf den Grund kommen.

iscàdha , nf, nm: iscadhu, scadhu Definitzione su ischedhare, s'abba chi si ponet a ischedhare su pane, s'ischedhadura; genia de imparu po àere provau unu male, unu dannu Sinònimos e contràrios iscadhada, iscadhura, iscalmentu, ischedhadura Maneras de nàrrere csn: fàghere in i. = ischedhare; pane de iscadha = pane ischedhadu; linna de i. = linnighedha fine pro ischedhare Frases si cheres unu tzichi, ndh'apo fatu in iscadha 2. ischis pro cale iscadhu ponent sa bríglia a su cadhu! ◊ cun sos iscadhos chi apo tentu so cuntentu su matessi ◊ prite no andhas a istudiare? iscadhu ti ant fatu, cantecante! ◊ no lu torrat a fàghere ca n'at leadu iscadhu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brûlé Ingresu price, scalding Ispagnolu agua para dar brillo al pan, pena Italianu scòtto Tedescu Zeche.

iscreulàre , vrb Definitzione su prànghere de su pipiedhu Sinònimos e contràrios nitzulare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vagir Ingresu to moan Ispagnolu dar vagidos Italianu vagire Tedescu wimmern.

iscussàre , vrb: scusciai Definitzione giare annestru, fàere abbituare a calecuna cosa, giare istrutzione Sinònimos e contràrios annestrare, domai Tradutziones Frantzesu enseigner les premiers rudiments, dégrossir Ingresu to brake in, to rough-hew Ispagnolu dar las primeras nociones Italianu scozzonare, dirozzare Tedescu abschleifen, verfeinern.

palturíre , vrb: parturire, parturiri, pastorire Definitzione nau de fémina príngia, su ndhe fàere su fedu nou Sinònimos e contràrios iglierare, infendiai, insinnigare, iscendiai, springiai Frases fortuna a tie e a su segundhu daghi pastoris isetendhe su fizu! ◊ at parturiu e fatu dus pipius totu a una brenti ◊ a parturire a s'ispidale! Terminologia iscientìfica ssl Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu accoucher Ingresu to give birth Ispagnolu parir, dar a luz Italianu partorire Tedescu gebären.

reformài, reformàre , vrb: riformare Definitzione fàere una reforma, currègere is difetos de unu fàere; pruschetotu arrefudare a ccn. po fàere su sordau o àteru servítziu po calecunu difetu o farta de sa carena 2. candho semus andhatos a tirare a leva, a mie ca nanchi fipo tropu sicu e bassedhu mi ant riformatu Tradutziones Frantzesu réformer Ingresu re-form, to reject Ispagnolu reformar, dar de baja Italianu riformare Tedescu reformieren, ausmustern.

rengrassiàre , vrb: arrengrassiai, ringrasciare, ringrassiare, ringratziai, ringratziare, ringratziari Definitzione torrare gràtzias po calecunu bene o praxere chi unu at tentu Sinònimos e contràrios ammertzedare Frases santu Frantziscu meu, dego no apo paràgulas pro bos ringrassiare! ◊ faint sa prucessione po ringratziari su Santu ◊ depimos dare unu presente a su retore pro lu rengrassiare Tradutziones Frantzesu remercier Ingresu to thank Ispagnolu agradecer, dar las gracias Italianu ringraziare Tedescu danken.

«« Torra a chircare