Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

afinài , vrb: afinare Definitzione fàere fine, prus fine (po èssere prus acutzu, prus adatu, prus bellu); ifidigare, nau siat de grussària de sa cosa e de sa carena (illangiare), ma fintzes de s'aguantu de sa persona a sa suferéntzia, a is dispraxeres / afinai s'ànima de disígiu = cossumíresi de sa gana, de su disizu Sinònimos e contràrios afinicare, assilingare, assutighilare, conciumire, infinigae, insutiligai, isgumentare, trumentai / irromasire, slangiri | ctr. ingrussai Frases cresche, lizu delicadu, in mesu duras ispinas: piús ti altzas e ti afinas, piús ses apretziadu (P.Casu)◊ s'incapat li afinat su pessamentu candho depet fàghere una cosa de remédiu! ◊ candho istúdias afina su pessamentu! ◊ afina su pessamentu e ti as a ammentare chi issa puru fit audente 2. su pistichinzu chi li afinabat s'ànima l'aiat pessandhe a su chi depiat fàchere: su cojúbiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réduire Ingresu to thin Ispagnolu adelgazar, afilar Italianu assottigliare, strùggersi Tedescu feiner machen, vergehen

apedhuncàre , vrb Definitzione nau de ccn. o de un'animale, torrare a unu pedhuncu, torrare a sa pedhe, totu ossos Sinònimos e contràrios illangiare, irromasire, isminunchire, scalaxiri, slangiri | ctr. abboniare, ingrassai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu amaigrir Ingresu to make thin (ner) Ispagnolu adelgazar Italianu smagrire Tedescu abmagern.

assutighilàre, assutiligàe, assutiligài , vrb: assutiligare, sutiligai Definitzione menguare sa grussària, essire o fàere fine, istrígile, làngiu Sinònimos e contràrios afinai, afinicare, assilingare, conciumire, infinigare, insutiligai, isgumentare, irromasire | ctr. ingrussai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réduire Ingresu to thin Ispagnolu adelgazar, afilar Italianu assottigliare Tedescu dünner machen.

ifiniàre, ifinigàre , vrb: irfiniare, irfinicare, irfinigare, isfinigai, isfinigare, issinigare, sfinigai Definitzione fàere fine, prus fine, menguare sa grussària; essire débbile, èssere pigau de sa debbilesa, bènnere mancu Sinònimos e contràrios afinai, afinicare, assilingare, assutighilare, infinigae, insutiligai, irrussare, isgumentare / dilmagiare | ctr. ingrussai Frases cun sa resolza Antiogu est ifinighendhe unu cantu de ozastru ◊ custa màniga cheret sighida a irfinigare pro intrare in sa forramenta ◊ sa fune si est irfinigada fintzas chi si est segada ◊ deo seo po m’issinigare! ◊ su cannone nostru est pro isfinigare su pane! 2. ifinigados che filu de seda, chentza prus alientu, andhant campandho de erbàgios e landhe (I.Patta)◊ ci mi pogno a ne dhos ghiare a sa giauna a domo issoro s'ant a issinigare in camminu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réduire, diminuer Ingresu to thin Ispagnolu adelgazar Italianu assottigliare Tedescu dünner machen.

illangiàre , vrb: illanziare, illanzigare, irlanzare, islanzare, islanzigare, slangiai Definitzione bènnere o fàere làngiu, marriu Sinònimos e contràrios apedhuncare, illagnare, irromasire, isminunchire, ispurpire, istincare, scalaxiri, slangiri | ctr. ingrassai Frases su pentzare meda a su pitzocu la fut finíndhela e si fut irlanzandhe Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu maigrir Ingresu to make thinner Ispagnolu adelgazar Italianu dimagrire Tedescu abnehmen.

infinigàe, infinigài, infinigàre , vrb Definitzione fàere prus fine, torrare o menguare sa grussària de sa cosa, ma fintzes is capacidades de sa carena, de sa persona Sinònimos e contràrios afinai, afinicare, assilingare, assutighilare, conciumire, fragiare, ifiniare, insutiligai, irrussare, isgumentare | ctr. ingrussai 2. at a bivi turmentau de su surrúngiu fintzas chi at a mòrriri infinigau ◊ portu is manus infinigadas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réduire, user Ingresu to thin, to wear out Ispagnolu adelgazar Italianu assottigliare, logorare Tedescu feiner machen, verbrauchen.

insutiligài, insutiligàre , vrb: issutilicare Definitzione fàere prus fine, prus sútile, prus lébiu; menguare su papare o fintzes minimare su grassu in su papare Sinònimos e contràrios afinai, afinicare, assilingare, assutighilare, infinigae, isgumentare | ctr. ingrussai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réduire, amincir Ingresu to thin Ispagnolu adelgazar Italianu assottigliare Tedescu feiner machen.

irromasíre , vrb Definitzione pèrdere grassore, fintzes prupas, essire làngiu Sinònimos e contràrios apedhuncare, illangiare, ilmarrire, irromasare, isminunchire, istincare, scalaxiri, slangiri | ctr. ingrassare Frases fit irromasidu, azummai si che fit mortu ◊ za at irromasidu pagu: a trinta ses chilos est faladu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu maigrir Ingresu to make thin Ispagnolu adelgazar Italianu dimagrire Tedescu abnehmen.

isminunchíre, isminuncíre , vrb Definitzione torrare a s'ossu, essire iscarritzinu, làngiu Sinònimos e contràrios apedhuncare, illanzigare, irromasire, istincare, scalaxiri, slangiri Tradutziones Frantzesu maigrir beaucoup Ingresu to lose weight a lot Ispagnolu adelgazar mucho Italianu dimagrire mólto Tedescu abnehmen.

istincàre , vrb Definitzione torrare a istincu, illangiare meda a fortza de istare chentza papare Sinònimos e contràrios apedhuncare, illanzigare, irromasire, isminunchire, scalaxiri, slangiri Frases s'ómine, si no est istirau a minore, torrat a risu, sa gana li sichit sas códias, istincat e si bufat sos pódhighes ◊ at presu su cabadhu a unu chercu e l'at lassau bíndhichi dies a istincare, pro che li bocare su bíssiu de manicare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire la faim Ingresu to go hungry Ispagnolu adelgazar, enflaquecer Italianu far la fame Tedescu hungern.

scalaxíri , vrb: scaligiri, scalixiri Definitzione nau de ccn., essire o fàere làngiu, in cara mala, in cara che sa tela Sinònimos e contràrios apedhuncare, illangiare, irromasire, isminunchire, istincare, scaliri, slangiri / incerai Frases ti fiast scalaxia ◊ Minnia si scalixiat sempri prus, dí po dí su tziu dha biriat mortoxinendusí Tradutziones Frantzesu maigrir Ingresu to make thin Ispagnolu adelgazar Italianu dimagrire Tedescu abnehmen.

sfinigài , vrb: ifiniare*, scinigai Definitzione fàere prus fine, prus débbile, bènnere mancu de sa debbilesa Sinònimos e contràrios afinai, afinicare, assilingare, assutighilare, infinigae, insutiligai, irrussare, isgumentare / ammustèlchere | ctr. ingrussai 2. sentza de papai, si ant a sfinigai in caminu poita benint de aillargu ◊ iat a ai bófiu itzerriai a boxi manna po dhi fai iscí ca cuss'amori dhi sfinigàt s'ànima, ma no podiat fai nudha ◊ sfinigada de su prantu, iat pigau sonnu Tradutziones Frantzesu s'amincir, affaiblir, épuiser Ingresu to wear out, to make thin, to weaken Ispagnolu adelgazar, agotar Italianu assottigliare, indebolire, sfinire Tedescu feiner machen, schwächen, erschöpfen.