allidigoraméntu , nf Sinònimos e contràrios allidigorada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu meurtrissure Ingresu turning livid Ispagnolu volverse lívido Italianu illividiménto Tedescu Erbleichen.

apéssu , nm Sinònimos e contràrios billa 1, imbussulatura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bordage Ingresu turning down Ispagnolu doblez Italianu rimboccatura del lenzuòlo Tedescu Umschlag.

ateteràda , nf Definitzione su ateterare Sinònimos e contràrios ateteramentu, cancaratzone, incirdinadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu raidissement, engourdissement Ingresu turning cold Ispagnolu entumecimiento Italianu irrigidiménto Tedescu Versteifung.

bílla 1 , nf Definitzione tretu de orrobba (lentzolu, coberta, bestimentu o àteru) chi si ponet addopiau / a duas, a tres, a dexi billas = a dua piza, a tre piza, a deghe piza Sinònimos e contràrios pígia* 1, pinnigadura Frases gheta sa billa de su lentzoru asuba de sa coberta! ◊ su letu est cun sa billa rebbucada e bèni posta asuba de su coscinu Tradutziones Frantzesu bordage Ingresu tucking up, turning down Ispagnolu embozo Italianu rimboccatura Tedescu Umschlag.

bòrta 1 , nf Definitzione acabbu o furriadura de una sumana de tempus, de unu fatu, de unu caminu (vida, die, caminu) Sinònimos e contràrios furriada, masciada Maneras de nàrrere csn: èssere in bolta de dies = èssere antzianu; dare borta = girai, furriai, cumentzai a isparèssiri, abblandai; èssere, istare a borta códia = coment'e oretendhe pro fàghere male a ccn.; andhare, torrare a borta códia = torrare in àteru mamentu a unu logu, a s'acua, pro bi fàghere dannu, a ndhe furare cosa, e gai; dàresi bolta in d-una cosa = impitzaresindhe Frases in sas istradas si agatant bucos, ribbas e bortas ◊ su carru si est acadhighinadu in d-una pigada totu bortas ◊ est arreadu firmu finas chi no nche l'at bidu isgheladu in s'úrtima borta de su caminu 2. passadu mesudie daet borta su sole ◊ cun sa cura chi so faghindhe su male at dadu borta ◊ ndhe so dadu bolta in custas alas (Còntene)◊ su sole che at dadu bolta a cudh'ala de monte ◊ sa ferida est dendhe bolta in cancrena ◊ cue su caminu daet borta a manu manca 3. in cosa chi no t'importat mancu ti bi dies bolta! Ètimu ltn. *volta Tradutziones Frantzesu tournant, virage Ingresu bend, turning Ispagnolu viraje Italianu svòlta, curva Tedescu Wendepunkt, Biegung, Kurve.

cúida , nf Definitzione su tretu comente girat un'orruga, un'istrada, unu camminu, ue faet a cuidu; coment'e misura, su tanti de unu bratzu; manera de fàere Sinònimos e contràrios cuidada, furriada Frases Toniedha fit abbaidandhe a sa cúida de s'istradone si podiat bídere s'ómine suo torrandhe 2. cussas si pigant tropu s'ampramanu: de unu prammu una cúida! 3. custas sunt cúidas de matzone! Terminologia iscientìfica bdh Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu virage Ingresu turning Ispagnolu viraje Italianu svòlta, curva Tedescu Kurve.

incanidúra , nf Definitzione su si fàere canu, murru de pilos Sinònimos e contràrios incanida, incaninzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu blanchissement des cheveux Ingresu turning white Ispagnolu el encanecer Italianu incanutiménto Tedescu Ergrauen.

torinadúra , nf Definitzione su torinare, trebballare a tórinu Sinònimos e contràrios torrinonzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tournage Ingresu turning Ispagnolu torneado Italianu tornitura Tedescu Drehen.

«« Torra a chircare