acherrài , vrb: achirrai Definitzione nau de is matas candho faent su frore, seberare e mantènnere su frutu (e cumprire puru); nau de gente, mantènnere su segretu, aguantare, baliare calecuna cosa Sinònimos e contràrios achèrriri, aferrai, aggarrai, assocai, atichire, muntènnere, tènnere / babiai Frases sa mata fait su froi e apustis acherrat su frutu ◊ custa mata ocannu no nd'at acherrau, de figu ◊ s'arenara si càrrigat de froi, ma no ndi acherrat meda 2. cussu est peus de unu ciuliru de cerri chi no acherrat mancu una carriadroxa 3. dh'at achirrau a su capotu ◊ seu cumbatendi cun custu tubbu: est papau de s'arrúinu e no arrennèsciu a dh'achirrai 4. issu no acherrat su fragu de su tzúrfuru: po cussu grisat povinas de ammexinai s'àxina ◊ custas matixedhas no acherrant su callenti de s'istadi ◊ si pregontàt comenti iat fatu, issu diaici písili, a acherrai totu cussa malesa sena de si furriai luegus! (F.Carlini) Tradutziones Frantzesu prendre Ingresu to strike root Ispagnolu arraigar, prender Italianu attecchire Tedescu Wurzel fassen.

colpàre , vrb: acorpai, corfare, corpare, crofare, cropare 1 Definitzione giare o calare cropos apitzu de ccn. o ccn. cosa, nau fintzes in su sensu de guastare, de lassare unu marcu coment'e de cropu; andhare, lòmpere a unu logu (avb. che + prn. la + corpare in) coment'e cosa fata impresse, currendho Sinònimos e contràrios addobbai, arropai, cardare, còrfere, ildobbare, irbatulare, isciúdere / colpire / afèrrere, imbàtere, lòmpere Frases lis at corpadu a fuste ◊ sa puntza cheret corpada a martedhu ◊ su pisedhu no at fatu a bonu e candho sa mama no ndhe at pótidu prus l'at corpadu 2. zente de cussa zenia no los corpat ne sole e ne bidhia ◊ custa pira est totu corpada: no bi ndhe at una sínchera, ocannu 3. cussu pischedhu de casu chi mi at dadu fut colpadu a giagu 4. su maresciallu che li colpat in domo a note manna ◊ si l'aviat chito pro che la corpare in sa tanca inue teniat sa robba ◊ brincat e che lampu che cropat in domo de su prídiru ◊ in tres oras che l'at corpada in Núoro ◊ unu ndh'est colpadu in Bosa e cogiadu s'est Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu frapper Ingresu to strike Ispagnolu golpear Italianu bàttere, percuòtere Tedescu schlagen.

fulminài , vrb: fulminare, furminare Definitzione betare fúlmines, lampos, fèrrere a fúlmine, abbasciare arrajos; bochíere comente faet su lampu in tempus de unu sinnu; foedhandho de lampadinas, abbruxare, segare su filighedhu chi s'inchendhet candho passat sa currente, ispaciare, no allúere prus Sinònimos e contràrios bochire Frases lampos e tronos fúlminat s'aera 2. mi fúlminet su chelu si mai l'apo connotu cust'ómine chi nades! 3. no che at lughe ca s'est furminada sa lampadina Tradutziones Frantzesu foudroyer Ingresu to strike with lightening Ispagnolu fulminare, fundirse Italianu fulminare, folgorare Tedescu blitzen, auf der Stelle töten, durchbrennen.

surrài, surràre , vrb: assurrare Definitzione pigare a cropos, atripare Sinònimos e contràrios abbanzare, acamassare, aciocai, addobbai, apodhare, arropai, assupare 1, atrempare, atripai, cadhai, impodhare, isciúdere, magiare, mungiai, sussare, zongare Frases nois amus surradu a issu, sos fizos e totu sa gente sua ◊ si proo a surrare… deo surro! (Cugurra) Ètimu ctl. surrar Tradutziones Frantzesu battre, frapper Ingresu to strike Ispagnolu golpear Italianu percuòtere, picchiare Tedescu schlagen.

«« Torra a chircare