castandiéllu , nm: castardellu, castaurellu, castauriellu Definitzione genia de pische de mare, longu e fine, chi assimbígiat a s'agúglia, ma prus piticu Terminologia iscientìfica psc, scomberesox saurus Tradutziones Frantzesu balaou Ingresu small needlefish Ispagnolu paparda Italianu gastaurèllo Tedescu atlantischer Makrelenhecht.

chilcighédhu , nm: chirchighedhu, circhixedhu Definitzione min. de chílciu, cricu piticu Sinònimos e contràrios circhígliu Tradutziones Frantzesu petit cercle Ingresu small ring Ispagnolu círculo pequeño Italianu cerchiétto Tedescu kleiner Reif.

chinghédhu , nm: cignedhu, cingedhu, cinghedhu, singedhu Definitzione tira de cosa, mescamente de pedhe, cun sa tíbbia, o fintzes codriola de acapiare in chintzu, chintórgiu; oru de telu de lana Sinònimos e contràrios chintòglia, chíntula, lorita, tzinta / tzíngulu Frases in su chinghedhu portaiat s'ortigione cun sa màniga trabballada (R.Sardella)◊ mannoi iscudiat a cinghedhu ◊ tzia mi at curtu a chinghedhu ◊ acabbadha, citidi e bufa ca ci no seo piganno su cignedhu! Tradutziones Frantzesu lacet, cordon, ruban Ingresu small belt Ispagnolu oruga Italianu cìntolo, cìngolo Tedescu Band, Raupenband.

chirchígliu , nm, nf: circhíglia, circhígliu, circhílliu Definitzione cricu piticu, genia de crichighedhu, fintzes solu pintau o de colore a inghíriu de calecuna cosa; fintzes lorinchinos Sinònimos e contràrios chilcighedhu, chírchinu / aricina, loritzina, pendhulica Frases custu cuadhu portat unu circhígliu a ingíriu de sa pipia 2. in is origas portat dus circhíllius de prata Ètimu spn. cerquillo Tradutziones Frantzesu petit cercle Ingresu small ring Ispagnolu círculo pequeño Italianu cerchiétto Tedescu kleiner Reif.

cichète, cichètu , nm: tzichete Definitzione tzicu de cosa a bufare, prus che àteru forte (licores, abbardente, e àteru deasi) Sinònimos e contràrios ticu Frases si pesant'e istògomo mi abbizo, pro ilmenare su cichete impreo (Mortello)◊ dhi pongu su cafei o preferit su cichetu? Ètimu itl. cicchetto Tradutziones Frantzesu petit verre Ingresu small glass (liqueur) Ispagnolu copita Italianu bicchierino Tedescu Gläschen.

cicillòne, cicillòni , nm: sciscilloni Definitzione gurdone de àghina pitichedhu, de cudhos chi sa bide bogat prus che àteru a trigadiu Sinònimos e contràrios campaninu, carràmbalu, iscalúgia, pimpillia, popurustu, pripixone, scalonina, scrichilloni, sprimpilloni, tzitzicra Sambenados e Provèrbios smb: Cicilloni Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grappillon Ingresu small bunch of grapes Ispagnolu cencerrón Italianu racìmolo Tedescu Träubchen.

coculía , nf, nm: cuculia, cuculiu, cugulia Definitzione genia de istrégiu a duas asas, a costas artas, a buca larga, po còere cosa mescamente cun abba; cosa tundha a punta, a bisura de cugudhu / min. cuculiedha = su pertusu Sinònimos e contràrios padedha, pignada Frases a chie iscontzat custa comaria, sa cara nighedha che a sa cuculia! ◊ at postu sa peta in sa canistedha e su brodu in d-una cuculia 2. custu poveritu che l'amus tirau de sa cuculia pro che lu ghetare a sa bràsia… 3. sos pitzinnos leant una tzíchera, la prenant de ludu, covecant e faghent una cugulia ◊ in cussa cugulia de monte bi depet àere mortógliu, b'at àbbiles e bentúglios bentulendhe Terminologia iscientìfica stz Ètimu ltn. coculum Tradutziones Frantzesu petite marmite, petit pot Ingresu small saucepan Ispagnolu olla Italianu pentolino, pignattina Tedescu Kochtöpfchen.

coghinèdha , nf Definitzione min. de coghina, coghina pitica, logu fatu solu po fàere a papare Terminologia iscientìfica dmo Tradutziones Frantzesu kitchenette Ingresu small kitchen Ispagnolu cocina pequeña Italianu cucinino Tedescu Kochnische.

coítza , nf Definitzione sa coatza o punta de su foete o de cosas deasi Sinònimos e contràrios coàcia / cdh. cuditza Sambenados e Provèrbios smb: Coizza Tradutziones Frantzesu petite queue, extrémité Ingresu small tail, end Ispagnolu colita Italianu pìccola códa, estremità Tedescu kleiner Schwanz, Ende.

colombéri , nm: columberi, culumberi, cumboberi, cumboreri, cumbuleri, cummoberi Definitzione genia de armadiedhu lassau in su muru po pònnere calecuna cosa (mescamente acanta a sa forredha); su buidu chi lassant in is muros – a bortas – candho ndhe leant su ponte; istampu mannu in is muros, in orrocas, buidedhu chi dhue faent su nidu is culumbos o, si est a paris de terra, genia de cundhutu asuta de muru po passare abba Sinònimos e contràrios abburgadorzu, acajolu, camaritu, fenesta, macarina, percolu Frases candho essis lassa sa crae in su culumberi! ◊ chie iscultat in columberi de muru iscultat male anzenu e sou puru ◊ in sas cumbessias sas bentanedhas pariant culumberis ◊ ponimus sos luminos in su culumberi de su furru ◊ at postu sa cafetera in su cumboberi tupau cun sa tendhina 2. custu muru est totu a culumberis de cantu est male fatu ◊ connoschet donzi culumberi inuve s'impercant sas cosas pérditas ◊ eis biu cussus colomberis me in s'arroca: in cussus istampus dhui biviant feminedhas chi tessiant a tralàrgiu de òru… Ètimu ctl. colomer Tradutziones Frantzesu placard Ingresu small room Ispagnolu alacena Italianu pìccolo vano, ripostìglio nei muri Tedescu Abstellraum.

conzèdha , nf Definitzione genia de istrégiu de terra a bàtoro asas; una perra de su corgiolu de sa nughe e fintzes su corgiolu de s'ou apustis essiu su pudhighinu; a logos est ferru (sonàgia) chi si apicat in su tzugu a is animales, po sonare, o fintzes casigiolu Sinònimos e contràrios bróina Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petite jarre Ingresu small pitcher Ispagnolu pequeña jarra Italianu pìccolo órcio Tedescu kleiner Krug.

cordèdha , nf Definitzione genia de funighedha fine / erba de cordedha = nerviada 1 (Plantago lanceolata) Sinònimos e contràrios balentinu, cannabitu, cordigliola, filadissa, funedhu, ispaitu, músciu, presógliu, toroneu, trilla, túmixi, tzunghedhu / cdh. culdedha Sambenados e Provèrbios smb: Cordedda Tradutziones Frantzesu cordelette, ficelle Ingresu small string Ispagnolu cordel Italianu cordicèlla Tedescu dünne Schnur.

corfichédhu , nm Definitzione min. de corfu, cropighedhu Tradutziones Frantzesu petit coup Ingresu small blow Ispagnolu golpecito Italianu pìccolo cólpo Tedescu kleiner Schlag.

corriàlzu , nm: corriàrgiu, corriarju, corriarxu, corriaxu, corriarzu Definitzione pedhe, corria fine de pedhe chi si ponet po cosire sogas, sabbatas e àteras cosas de pedhe etotu: est fatu de pedhe de canes o de gatos làngios; fintzes frunimentos de pedhe po animales (cuadhos, burricos) Frases at cosidu sa tasca cun corrialzu a puntos fitos ◊ gei no portas sa língua cancarada e cosia a corriarxu!…◊ pro fàghere su corriarzu lassaiant unu cane presu a mòrrere de fàmine Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu courroie de cuir Ingresu small leather strap Ispagnolu correa Italianu correggiòla Tedescu Riemchen.

corronchínu , nm Definitzione frutuàriu tropu cruo, piticu; su granu de s'avena areste / mele c. = (de corronca) mele de mata, de àrbore, genia de cosa apicigosa, in colore de mele, chi bogant unas cantu matas (es. prunas, ceréxias) Frases sa bruscanalla in chirca de corronchinu est in chirca de li dare s'assangrada, ma no bi la faghent si no est a s'irfidiada Sambenados e Provèrbios smb: Corronchinu Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fruits verts, tavelés et trop petits Ingresu discarded fruit, not ripe or too small Ispagnolu redrojo Italianu frutta di scarto, non ben matura e tròppo pìccola Tedescu unreifes und kleines Obst.

cresièdha , nf Definitzione crésia pitica, cresiedha Sinònimos e contràrios chejighedha Tradutziones Frantzesu petite église Ingresu small church Ispagnolu iglesia pequeña Italianu chiesétta Tedescu kleine Kirche.

crivinítu , nm Definitzione orrugu pitichedhedhu, finivini, de cosa, farinu Sinònimos e contràrios chilivrida Tradutziones Frantzesu débris, bribe Ingresu very small fragment Ispagnolu añicos Italianu frantumo minutissimo Tedescu sehr kleines Stück.

cubèdha , nf Definitzione carradedha, cuba pitica, istrégiu de linna (castàngia o tziníbiri) po su binu o s'abba de pigare a su sartu; carradedha a pònnere binu Sinònimos e contràrios cubedhu, fascella Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu tonnelet Ingresu small barrel Ispagnolu tonel Italianu pìccola bótte Tedescu kleines Faß.

cubédhu , nm: cuedhu Definitzione carradedha pitica, fintzes a unos chentu litros, o fintzes minore meda (cubedhutzu) po mantènnere binu o abba in friscu; lacu de mola / min. cubedhutzu / cubedhu de campana = zenia de petzu a ue si apicat sa campana Sinònimos e contràrios carradedhu, cubedha, fascella Sambenados e Provèrbios smb: Cubeddu Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu tonnelet Ingresu small barrel Ispagnolu tonel Italianu pìccola bótte Tedescu kleines Faß.

cunèdha, cunédhu , nm Definitzione cuna pitica, sachedhu de tela po ingòllere su pane a su sartu (aterue ponent su pannitzu): sa buca dh'acàpiat una codriola, po dh'aguantare serrada, che in sa taschedha Sinònimos e contràrios sachitu Frases sa sorre manna mi aiat annuntu duos panes in su cunedhu de linu (Q.Falchi)◊ bi at unu cunedhu prenu de dinari ◊ apo fatu sa vida tzapandhe, cun d-unu cantu de pane in su cunedhu e ischidandhe a s'impudhile!◊ pro caticare su lestínchinu ant postu su cunedhu Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu sachet Ingresu small bag Ispagnolu saquete Italianu sacchétto Tedescu kleiner Sack.

«« Torra a chircare