cogóciu , nm Definitzione su corgiolu grussu de s'ou Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coque Ingresu egg shell Ispagnolu cascarón Italianu gùscio dell'uòvo Tedescu Eierschale.

criài , vrb: criare, criari Definitzione fàere s'ou, nau de pudhas e pigiones; nau de àteros animales (ma fintzes de féminas), fàere su fedu, su criu; nau de is sèmenes, tzeurrare; po fàere nou, imbentare, fàere de su nudha, si narat puru, ma méngius, creai/creare, fintzes si est craru chi est su matessi vrb. / no cantat e no criat = nadu de unu, chi no narat nudha, chi est acoment'e nisciunus, fatu e lassadu Sinònimos e contràrios agnare, illierare / intzeurrai Frases sas pudhas sunt totugantas criendhe ◊ sa pudha mia dogni die criat in sa de compare: no ndhe la poto isvitzare de peruna manera! ◊ ite arratza de pudha chi det èssere a criare un'ou goi mannu! 2. si mi est criada sa fémina 3. est una fada chi at criadu Deu ◊ su santu chi l'at criadu, si lu tenzo!… 4. a sas primas abbas, in atunzu, comintzat a criare su pàsculu Ètimu ltn. creare Tradutziones Frantzesu pondre des œufs Ingresu to make the egg Ispagnolu poner los huevos Italianu fare l'uòvo Tedescu Eier legen.

óbu , nm: ou, ovu Definitzione céllula fémina chi, si est ingendrada e aguantada in caente, giaet unu fedu nou: matucu o piticu segundhu s'animale, si narat mescamente de su chi criant is pigiones (o fintzes animales, es. sa tziligheta, su coloru, chi fedant che is pigiones), a corgioledhu tostau e fine a fora, tundhatzu ma longhitu, e prus puru si narat de su chi criant is pudhas, unu de is méngius alimentos / pl.: oos, obos, ous; min. oighedhu, ovedhu; partes de s'ou: còrgia, làpara, arbu, oidedhu, ànima Maneras de nàrrere csn: iscroxu o corza de ou = su pizu tostu de s'ala de fora; ou cun s'ànima = inzendradu, crochidu; ou sentza ànima = chi no bi inzendrat, chi no faghet a crochire; ou bitzu = cun sa corza modhe, a pilloncu, chentza cumprida; ous a duus ollanus = a duos oidedhos; ou assurau = chi est guastu, isciaculadori; ou pàbaru o ortíciu = criadu cun sa corza chentza lómpida, a pizolu modhe, chentza su pizu tostu; ou in gioca = chi est crochidu; ou late late = cotu a modhe; ou cotu a tostu = cun s'arbu e cun s'oidedhu belados, tostos; ispíritu de ou, s'animedha de s'ou = ovu abbatatu, minau, oidedhu abbatadu cun túcaru fintzas a candho custu est bene sortu; iscumbàtere o cariare obos = abbatare, murigai a forti (e cun tzúcuru); pitzinna d'ovu, o pipia cun s'ou = cotzuledha de s'ou, zenia de pane pintadu chi faghent a Pasca cun s'ou intreu in mesu, cotu totu paris; s'obu de sa gula o de sa gorgobena = orgumedhu, sa mela de su gúturu, zenia de nodu in s'oru de s'ingullidorzu; èssere prenu che ou = prenu a intipu; èssere a os (nadu de nidos) = chi dhoi sunt is ous frucendi; bènnere in ou = (nadu de sa pudha) chi est a tretu de criare e comintzendhe a criare, (nadu de fémina) chi est a tretu de bènnere ràida (e li at comintzadu su mese); segai is ous a ccn. = istrobbare Frases gei megat de si biri s'arrisurtau, ca no scit coi mancu un'ou! ◊ cussu nci calat cincu ous a budhiu! ◊ parides pudhighinos essidos dae s'ou ◊ su puzone est crochindhe sos ovos in su nidu ◊ a su pipiu sa mama dhi at giau a papare s'ou cotu a modhe in su chinisu 2. li dabat sa parte de cada disizu, fintzas azicu de ispíritu de obu chi fachiat pro s'irmurzare 3. ita s’apu, segau is ous? nau ca fustis colessendi! Sambenados e Provèrbios prb: chie furat ou furat pudha Terminologia iscientìfica mng Ètimu ltn. ovum Tradutziones Frantzesu œuf Ingresu egg Ispagnolu huevo Italianu uòvo Tedescu Ei.

tzotzídu , pps, agt: tzutzidu Definitzione de tzotzire; nau de s'ou, chi est frochiu o fintzes isciaculadori, guastu; nau de gente, chi est intzimiau, pigau de ccn. male Sinònimos e contràrios crochidu / incimiau, sentinau, temadu, tunconidu Tradutziones Frantzesu couvé, couvi, maladif Ingresu brooded, sickly, rotten egg Ispagnolu empollado, enfermizo Italianu covato, barlàccio Tedescu ausgebrütet, faules Ei, faulig.

«« Torra a chircare