acanarjàda , nf: acanarzada Definitzione su acanargiai; nau in cobertzantza, briga, pigada in giru Sinònimos e contràrios streulada / cdh. stribbiata 2. su mastru nos fachiat arrimare, nos daiat una bella acanarjada e nos fachiat torrare a cumintzare! ◊ comente che bidiant cudhu tziu, totus li fachiant s'acanarjada picàndhelu a boches Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sortie Ingresu outburst Ispagnolu arrebato Italianu sfuriata Tedescu Wutausbruch.

brigàda , nf Definitzione su brigare, su certu chi si giaet a unu Sinònimos e contràrios aciociada, aciocu, atachizu, bria, certada, certu, ghirta / cdh. briata Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sortie, réprimande, savon Ingresu scolding Ispagnolu bronca, reprimenda Italianu sfuriata, sgridata Tedescu Anschnauzer, Schelte.

essía , nf: essida, essita, iscia 1 Definitzione su essire; logu inue si essit o si podet essire, terrinu o ortu a ue essire a fàere faina, tempus de essire o chi essit; cosa chi essit in sa carre, coment’e maladia, difetu; cosas curiosas chi si narant e chi faent erríere o a pentzare; cosa o dinare chi s'ispendhet; nau de is foedhos, sa parte chi càmbiat, in finitia, e chi giaet s'idea de cantidade (unu o medas, sing. o pl.), e de calidade (de mascu o de fémina) Sinònimos e contràrios andada, disessida, tucada / essidorzu / essidura, fruscedha / gastu, ispesa | ctr. intrada, recuia Maneras de nàrrere csn: pitzocu, zòvanu de prima e. = chi ancora no connoschet logu atesu, chi est comintzendhe a essire; sa e. de sas ebbas de Sant'Antoni = sa tucada de Lolle, de su fumu, a no si torrare a bídere prus; fàghere o dare un'intrada un'e. = intrare e essire (o bogare) in lestresa; dare sa e. a una cosa = fuliarechela; dare sa e. a unu, a un'animale = lassai andai Frases ch'est in s'ispidale, ma oe lu ponent in essida ◊ candho s'illieraiat, sa mama faghiat sa prima essida a s'incresiare ◊ sas essidas tuas za!… no torras prus, eite?! ◊ manteniat sa vintza in possa che a s'ocru e dontzi essita fit a inie ◊ tucaiat cada die a domo de sa mama: custa fit sa essida sua 2. burrincu afissiau: candu movit a sartu, carriau, a sa essia s'istrumpat e no movit prus 3. custa essida chi zughes in sa pedhe bido chi si est isparta! 4. arratza de essidas chi faghes, candho faedhas!…◊ sas essidas de Nàniu, chi nachi su chi at fatu a sa muzere tiat àere sanadu su babbu puru!…◊ si fuint postos a ríere intenninne cussa essida ◊ est minore ma faghet de cudhas essidas paret unu mannu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sortie Ingresu exit, going out, witty remark Ispagnolu salida Italianu uscita, battuta Tedescu Ausgang, witziger Einfall.

iscía 1 , nf: essia*, issia, issida, issita Definitzione su essire; logu inue si essit o faet a essire, tempus de essire o chi essit e fintzes filada o bandha chi si leat, iscopu; cosa chi essit in sa carre, coment'e maladia; cosas chi si narant e chi faent a erríere o a pentzare; cosa o dinare chi s'ispendhet / issita de còchere = cabruncu Sinònimos e contràrios disessida / ttrs. iscida / essidorzu, essidura, fruscedha / gastu, ispesa | ctr. intrada Frases dae sas primas issitas a campagna chin custas pacas bestiedhas l'aiant aproegliatu 2. inoche est sa issia de sa bidha ◊ soe chircandhe un'issita dinnitosa a sa vita mea! 4. Tziu Máuru l'ascurtat ridendhe divertitu po tzertas issitas Tradutziones Frantzesu sortie Ingresu exit Ispagnolu salida Italianu uscita Tedescu Ausgang.

stalladúra , nf: staxadura Definitzione su istagiare unu pegus, su che dhu istesiare de sa chedha, su separare duas chedhas de bestiàmene innanti betadas a unu (che in is cumones); fintzes cosa chi si ponet in mesu coment'e tramesu Sinònimos e contràrios stallamentu, stallu 1 2. una stalladura de linna separàt is duus bixinaus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sortie du troupeau Ingresu separation from the flock Ispagnolu el descarriar Italianu sbrancaménto Tedescu Absonderung aus der Herde.

«« Torra a chircare