coculía , nf, nm: cuculia, cuculiu, cugulia Definitzione genia de istrégiu a duas asas, a costas artas, a buca larga, po còere cosa mescamente cun abba; cosa tundha a punta, a bisura de cugudhu / min. cuculiedha = su pertusu Sinònimos e contràrios padedha, pignada Frases a chie iscontzat custa comaria, sa cara nighedha che a sa cuculia! ◊ at postu sa peta in sa canistedha e su brodu in d-una cuculia 2. custu poveritu che l'amus tirau de sa cuculia pro che lu ghetare a sa bràsia… 3. sos pitzinnos leant una tzíchera, la prenant de ludu, covecant e faghent una cugulia ◊ in cussa cugulia de monte bi depet àere mortógliu, b'at àbbiles e bentúglios bentulendhe Terminologia iscientìfica stz Ètimu ltn. coculum Tradutziones Frantzesu petite marmite, petit pot Ingresu small saucepan Ispagnolu olla Italianu pentolino, pignattina Tedescu Kochtöpfchen.

cogotédhu , nm Definitzione min. de cogoti; pudhu piticu Terminologia iscientìfica anall Tradutziones Frantzesu petit poulet Ingresu cockerel Ispagnolu polluelo Italianu pollastrino Tedescu Hühnchen.

cònnaru , nm Definitzione pische: una genia de macioni Sinònimos e contràrios zanchetu Terminologia iscientìfica psc Tradutziones Frantzesu petit gobie Ingresu candian sand-smelt Ispagnolu gobio pequeño Italianu pìccolo ghiòzzo, latterino Tedescu kleiner Ährenfisch.

corfichédhu , nm Definitzione min. de corfu, cropighedhu Tradutziones Frantzesu petit coup Ingresu small blow Ispagnolu golpecito Italianu pìccolo cólpo Tedescu kleiner Schlag.

corriscàle, corriscàli , nm Definitzione su corredhu a pònnere cosighedha asciuta, sa funghedha, po allúere su fogu Sinònimos e contràrios corriscarju, corruèscara Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit étui de corne Ingresu little horn to light fire Ispagnolu cuerno para encender el fuego Italianu cornétto contenènte ésca Tedescu Hörnchen mit Köder.

cràdiu , nm Definitzione puntedhu de canna o de linna chi si fichit in terra po singialare cosa (es. unu puntu, ue si depet prantare o pònnere calecuna cosa) o fintzes, si su cràdiu est a nae longa, po arraigare cosa prantada; segundhu, fintzes ràgiu de orroda Sinònimos e contràrios arradicra, brocu, cerboni Tradutziones Frantzesu piquet, petit pieu Ingresu stake Ispagnolu piquete Italianu picchétto, palétto di sostégno Tedescu Pflock.

criatòne , nm Definitzione pipiu pitichedhu Sinònimos e contràrios creadura, fizaredhu, pipiu | ctr. mannu Ètimu ltn. creatione(m) Tradutziones Frantzesu petit enfant Ingresu baby Ispagnolu crío Italianu pìccolo bimbo Tedescu kleines Kind.

cungiabédhu , nm Definitzione min. de congiali; genia de istrégiu Sinònimos e contràrios cunzatinu, zarolu Frases su cungiabedhu calat a funtana fintzas chi si segat Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu petit seau Ingresu bucket Ispagnolu cubito Italianu secchièllo Tedescu kleiner Eimer.

cunzatínu , nm Definitzione genia de istrégiu Sinònimos e contràrios cungiabedhu, zarolu Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu petit seau Ingresu small bucket Ispagnolu cubito Italianu secchièllo Tedescu kleiner Eimer.

currulíu 1 , nm Definitzione una genia de pigiones a bicu longu, fàrchinu, chi in Sardigna abbitant solu in passera po passare ierru / curruliu o tzurruliu imperiali = s'arratza prus manna de custos pigiones (numenius arquata) Sinònimos e contràrios currulioti Terminologia iscientìfica pzn, numenius tenuirostris, n. phaeopus Tradutziones Frantzesu petit courlis Ingresu whimbrel Ispagnolu zarapito pequeño Italianu chiurlottèllo, chiurlo pìccolo Tedescu Dünnschabel-Brachvogel.

dhédhu , nm, iscl Definitzione (f. -a) númene chi narant a is pipios, o fintzes a unu mannu in cunfidàntzia, candho s’istimat meda Sinònimos e contràrios dhedhé, ninnu Frases e ita dhi nant a custu dhedhu? ◊ tochendu su baullu, forti at nau: "Ajó chi est ora, dhedhu, de t'iscidai!" e su piciochedhu ndi at resuscitau ◊ dhedhu meu bellu, proite ses pranghindhe? ◊ chi non fais custu tui, dhedha mia, calincunu machiori apu a fai! Tradutziones Frantzesu petit Ingresu toddler Ispagnolu pequeño Italianu piccino Tedescu Kleine.

didighédhu, didixédhu , nm: ditichedhu Definitzione su podhighedhu, su prus piticu de sa manu o de su pei Sinònimos e contràrios ditaredhu, linchinu, pichirichedhu, pintirighedhu, podhiedha, podhichedhu, putzichinedhu, sintzirinedhu, tzintziricu / cdh. ditaredhu Frases m'increscit su didixedhu de su pei deretu Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu petit doigt, auriculaire Ingresu little finger Ispagnolu meñique Italianu mìgnolo Tedescu kleiner Finger.

fizarédhu , nm Definitzione min. de fizu, fígiu piticu Sinònimos e contràrios fizedhu, fizichedhu, fizitu, pupu Frases in sas piantas de crabuvigu bi faghiat atupare babbos e mamas cun sos fizaredhos mativalados ancora in fascas ◊ fizaredhu meu, su mundhu est prenu de animales amigos nostros, francu custos chi apo nadu! Terminologia iscientìfica ptl Tradutziones Frantzesu petit enfant Ingresu pretty child Ispagnolu hijito Italianu figlioletto Tedescu Söhnchen.

foghighédhu , nm: foghixedhu Definitzione fogu piticu, lenu, metzanu Sinònimos e contràrios fogaredhu | ctr. foghidoni Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit feu Ingresu little fire Ispagnolu fueguito Italianu focherèllo Tedescu Feuerchen.

forúnciu , agt, nm: frúnciu, furúnciu, furuncu, furúnculu 1 Definitzione chi o chie furat Sinònimos e contràrios afufadore, arpiadori, arrapiante, fraíciu, francudu, furànciu, furone, ladrone, mostrengheri, scabeciadori, ungiudu Frases mori, cane furuncu e traitore, non piús respires in Sardigna mia! (S.Lay Deidda)◊ tengu duas gatus furuncas Sambenados e Provèrbios prb: maridu pistrincu, muzere furunca! Terminologia iscientìfica ntl Ètimu ltn. furunculus Tradutziones Frantzesu petit voleur Ingresu petty thief Ispagnolu ratero Italianu ladrùncolo Tedescu diebisch, Dieb.

fruscinédhu , agt, nm Definitzione nau de piciochedhu chi istat sèmpere a su move move, chi no istat mai firmu Sinònimos e contràrios bagliúgulu, piberudu / fangoteri, fragnóculu, mintirotu, sbrillau, tocaredhu Frases a pipia tui fias fruscinedha meda Tradutziones Frantzesu vif, animé, petit diable Ingresu lively (child) Ispagnolu vivaz, niño travieso Italianu vivace, frùgolo Tedescu lebhaft, Wildfang.

gancixédhu , nm Definitzione min. de gànciu Sinònimos e contràrios àghimu, assabedhu, gancitu Tradutziones Frantzesu petit croc Ingresu little harpoon Ispagnolu gancho pequeño Italianu arpioncino Tedescu kleiner Haken, Häkchen.

ghilimàda , nf Definitzione su ghilimare; dormidedha de calecuna iscuta / g. de pasu = iscutighedha de pasu Sinònimos e contràrios ingalenada, sultu Frases su note no chinnit ocru: comente intrat essit, dae letu, chene fàchere una ghilimada ◊ sa mama no fachet una ghilimada de pasu ◊ si sunt ammojaos a fàchere una ghilimada: su sonnu de su púliche, ca a pustis de unu pacu ant torrau a atacare a messare! (F.Cambosu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit somme Ingresu nap Ispagnolu siesta Italianu dormitina, pìsolo Tedescu Nickerchen.

gigièdha , nf Definitzione nau foedhandho cun pipios, sa piscita Sinònimos e contràrios barralica Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu zizi, petit moineau Ingresu willy (children) Ispagnolu pilila Italianu bischeretto dei ragazzini Tedescu Piephahn.

incuédhu , nm Definitzione biculedhu, parte pitica, un'apenas de css. cosa / min. incuedhedhu, incuarradhedhu Sinònimos e contràrios acantighedhu, acodedhu*, arroghedhu, bículu, bucone, incodedhu, pitzuedhu, tanchedhu, uchedhu / tichedhu Frases totu intreu, ei: ellus a incuedhus?! ◊ fullianci is incuedhus de s'ampudha arrogada! ◊ donniunu teniat un'incuedhu de terra ◊ sa crocoriga, comenti ndi dh'at isciarrocada, si est segada in centumilla e un'incuedhu ◊ mi papu un'incuedhu de pani e casu ◊ nci at un'incuedhedhu de pani e un'incuedhedhu de pani si papaus! 2. po t'indruciai sa buca piga un'incuedhu de cafei cun tzúcuru meda! Tradutziones Frantzesu petit morceau Ingresu bit Ispagnolu pedacito Italianu pezzétto Tedescu Stückchen.

«« Torra a chircare