dechíle , agt: deghile Definitzione chi deghet, chi istat bene meda, chi est bellu, chi si adatat bene / fatu a deghile = bene meda, perfetu, in sa manera addata Sinònimos e contràrios addechidu, addeghíbbile, déchidu, dechívile / adatu | ctr. feu, légiu Frases fit un'artejanu de bravura nódida, de zéniu deghile ◊ est deghile a sos fizos pro onorare sa mama ◊ apant sos regualdos chi a persones de tanta impoltàntzia sunt deghiles 2. faedhu deghile li essiat de lara a s'iscanzada (A.Dettori) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu joli, gracieux Ingresu pretty, handsome, decent Ispagnolu bonito Italianu grazióso, aggraziato, decènte, cònsono Tedescu schön, anmutig, graziös.

galànu , agt Definitzione nau mescamente de unu o de una, chi de carena est bene fatu, bellu de bisura e bene cuncordau, chi praghet Sinònimos e contràrios bellu, contentu, donosu, galanosu, grasciosu | ctr. feu, légiu Frases ti cherzo isposare, rosa mia galana! ◊ pesare cheria pro sas zobanedhas galanas una boche tenorile de amore ◊ ti ponzo sa collanedha de coradhos e sas loritzinas de oro, ca ti fachent prus galanedha ◊ sas violetas no parent galanas postas acantu de una rosa amena (Cubeddu) 2. s'amore fit galanu, galanos sos desizos, galanu su trabballu ◊ sos vetzos ammentant su tempus galanu de sa gioventura Ètimu spn. galano Tradutziones Frantzesu gracieux, joli Ingresu pretty Ispagnolu agraciado Italianu leggiadro Tedescu anmutig.

geniósu , agt: zeniosu Definitzione chi andhat a géniu, chi praghet meda po calecunu bellu donu, bella calidade (su naturale, s'índula)/ èssere geniosu de ccn. = àere géniu pro ccn. Sinònimos e contràrios garbosu, grasciosu, ispàsticu / ttrs. giniosu | ctr. irgeniadu Frases l'isco chi chie at gràscia est geniosu! (Z.Zazzu)◊ cussas cantones sunt tantu geniosas chi no bei at dinaris chi las paghent ◊ s'ómine cricat de iscusare su naturale de sa picioca, ma orróschiu de is modos pagu geniosos de issa dha frastimat issu puru ◊ cussu calavau, mangallu, pagu geniosu… parit un'ispraberi a olleras!◊ sa magioledha fut lúghida coment'e s'isprigu, maseda, geniosa, e dha boliat a cómpuru gente meda 2. como su giòvonu est richiamadu, ma candho torrat, chi tue ndhe ses geniosa, torraus paris po sa paràula Terminologia iscientìfica ntl Ètimu itl. ingegnoso Tradutziones Frantzesu sympathique, gracieux, joli Ingresu nice, pretty Ispagnolu simpático, bonito, gracioso Italianu simpàtico, grazióso Tedescu sympathisch, hübsch, nett, lieblich.

manerósu , agt Definitzione nau de ccn., chi tenet maneras bonas in su fàere, chi faet is cosas cun delicadesa, cun crabbu (e a bortas fintzes a tropu) Sinònimos e contràrios modosu Frases sa fémina fit manerosa cullindhe sa zente ◊ totu manerosu li at nau ca sa die l'acuntentabat abberu Tradutziones Frantzesu poli, aimable, gracieux Ingresu courteus Ispagnolu cortés Italianu garbato Tedescu höflich.

«« Torra a chircare