cogónu , nm Definitzione sicadura a tropu de calecuna cosa (es. pane modhe); fintzes dispraxere, prus che àteru de ofesa, de su èssere apocau, fatu a bregúngia Sinònimos e contràrios assicorradura, assicorru / angóniu, annógiu, ràngulu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu état de ce qui est dur, sec, rassis, ressentiment Ingresu drying up Ispagnolu resecado, resentimiento Italianu rinsecchiménto, risentiménto Tedescu trocken werden, Groll.

orijibesànte , agt Definitzione chi pecat a origas, chi intendhet pagu Sinònimos e contràrios surdànciu, surdatzu, surdíghinu | ctr. orijilébiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu un peu dur d'oreille Ingresu hard of hearing Ispagnolu duro de oído Italianu sordastro Tedescu schwerhörig.

surdíghinu , agt Definitzione nau de ccn., chi pecat a origas, chi est unu pagu surdu Sinònimos e contràrios surdànciu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu un peu dur d'oreille Ingresu hard of hearing Ispagnolu duro de oído Italianu sordastro Tedescu schwerhörig.

tostàdu , pps, agt: tostau Definitzione de tostare; chi si est intostau, fatu tostau (fintzes mortu), chi no si lassat púnghere e ne segare cun facilidade, chi a dhu incracare no cedet; nau de gente, chi perricat, abbétiat / min. tostaxinu / tostau che perda = tostu che balla, tostu meda Sinònimos e contràrios istirau, tiradu / intostadu, tostu / abbetiosu | ctr. abbàmbiu, lenu / gevi, modhe 2. bai ca in su brodu su cocòi tostau gei s'est ammodhiau! ◊ a Luisu in fàbbrica dhu poniant cun su picu a iscrostai tzúcuru chi si fiat callau e sidhau, prus tostau de su cimentu ◊ mi fatzu un'ou a tostau po cenai ◊ Pepe su pane tostau dhu bolet sèmpere a supas 3. babbu tuu parit tostaxinu ma… su coru no dhu portat de pedra! Tradutziones Frantzesu tendu, ferme, dur Ingresu strained, hard Ispagnolu tenso, duro Italianu téso, consistènte, sòdo Tedescu straff, fest.

tostichínu , agt: tostighinu Definitzione chi est unu pagu tostau, firmu; nau de gente, chi no si lassat cumbínchere cun tropu facilidade Sinònimos e contràrios durànciu, durianu, tostadassu, tostaióngiu, tostianu | ctr. modhiatu, modhincu 2. Zuanne est tostichinu: candho li zirat non bi at diàulu chi l'ammódhicat! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ferme, dur Ingresu solid Ispagnolu consistente, sólido Italianu consistènte, sòdo Tedescu fest.

tóstu , nm Definitzione nau de cosa, chi no si lassat púnghere, segare, trebballare, istrecare, incrubare; nau de gente, chi no si lassat cumbínchere, fintzes chi si credet meda e no s'indruchet a s'àteru, chi portat face manna, chi no sentit bregúngia Sinònimos e contràrios abbadherigadu, tostadu / mannósigu, superbiosu / sfaciu | ctr. gevi, modhe Maneras de nàrrere csn: t. che balla = tostau che pedra; rispòndhere o faedhare a tostu, a sa tosta = azummai chentza chèrrere faedhare, coment'e chi sas peràulas li costent, coment'e unu chi si cret meda; ou cotu a t. = chi zughet cazados arbu e oidedhu; fàghere a tostu (nadu de su andhare de su corpus) = fai ladàmini tostau, a trabballu Frases sa terra, coment'est tempus meda chentza pròere, est tosta ◊ tosta est sa pedra! 2. a su ricu l'agatas sempre tostu ◊ at imbucadu a ríere… fit tostu de su risu! 3. si ndhe riet a tostu a tostu poi tzinnit de oju a sa comare ◊ custu no l'at pótiu bajulare e rispondhet a tostu a s'ifachílliu de su maridu Ètimu ltn. tostus Tradutziones Frantzesu dur Ingresu hard Ispagnolu duro, firme Italianu duro, sòdo Tedescu fest.

tropósu , agt Definitzione chi est tropu grae, pesat tropu, nau fintzes de dolore, afrigimentu, de fortza a tropu Sinònimos e contràrios grae, pesosu, pesudu / càdriu, fruscu 1 | ctr. lébiu 2. custa pena est troposa ◊ sos abbusos chi at fatu sunt troposos ◊ s'abba potet èssere neta o bruta, firma o currente, selena o troposa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lourd, pesant, dur Ingresu heavy Ispagnolu pesado, gravoso Italianu pesante, grève, gravóso Tedescu schwer, schmerzlich.

«« Torra a chircare