cógliu , nm: colzu 1, córgiu, corju, corzu, croxu Definitzione est prus che àteru sa pedhe de animales de petza manna (àinu, boe, cuadhu, e àteros) e po cussu grussa meda; si narat in cobertantza de sa pedhe de su cristianu puru, mescamente a disprétziu, o de calecunu bestimentu malu a manigiare samunandho de cantu est grussu Sinònimos e contràrios pedhe / còglia, corgiolu, iscortza, scroxu / pidhoncu Maneras de nàrrere csn: su croxu de sa mela, de s'àxina, croxu de àrburi, de pani, de nuxi, de méndula, de arenada, de coloru = sa corza; gherrare a corjos = a istrumpas Frases de sos corzos contzados, segundhu s'animale si faghent loros, sogas, traíglias, solas e àteru ◊ li lasso su colzu a si lu fàghere a botinos 2. no podea abarrai in croxu de su feli chi tenea! ◊ ancu ti boghent su corzu, coromeu!…◊ lu felzeint a ue su colzu est piús duru ◊ timet a lu corpare, a su fizu, a bortas puru chi li guastet su corzu!… 3. bogadichelu cussu corzu de tzacheta, ca ti la sàmuno! Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. coriu(m) Tradutziones Frantzesu cuir, peau Ingresu leather, rind Ispagnolu cuero, piel Italianu cuòio, bùccia Tedescu Leder, Schale.

corriàlzu , nm: corriàrgiu, corriarju, corriarxu, corriaxu, corriarzu Definitzione pedhe, corria fine de pedhe chi si ponet po cosire sogas, sabbatas e àteras cosas de pedhe etotu: est fatu de pedhe de canes o de gatos làngios; fintzes frunimentos de pedhe po animales (cuadhos, burricos) Frases at cosidu sa tasca cun corrialzu a puntos fitos ◊ gei no portas sa língua cancarada e cosia a corriarxu!…◊ pro fàghere su corriarzu lassaiant unu cane presu a mòrrere de fàmine Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu courroie de cuir Ingresu small leather strap Ispagnolu correa Italianu correggiòla Tedescu Riemchen.

lóru , nm: lou, lovru Definitzione corria longa de pedhe de bulu a una pígiu, lada unos duos o tres centímetros, po acapiare su giuale a is corros de is boes (si narat fintzes de una genia de fune ladita de pramma, téssia cun tres codriolas prus fines): lovru est a logos su chi aterue narant presorzu, lióngiu / min. loritu = corria de pedhe; tirare sos loros = pònnere in galera Sinònimos e contràrios cinsòrgia, cussorza 1 Frases milli isperas atzendhent in su coro a su massaju chi at prontu aradu, loru e redinaju e su giú e s'abba est isetendhe (F.Sechi) 2. cussa est zente de malu loru, a boche àere postu a un'ala sentza ischire mancu proite! 3. sa cresura de su tempus at brincau po istuturare lovros, po truncare su chircu de sa timória (G.Brocca) Sambenados e Provèrbios smb: Loru Ètimu ltn. lorum Tradutziones Frantzesu courroie de cuir pour fixer le joug aux cornes Ingresu yoke strap Ispagnolu rolla Italianu giuntóia Tedescu Zugstrang.

muntonínu , nm Definitzione pedhe de mascu brebeghinu Tradutziones Frantzesu cuir de mouton, basane Ingresu ram skin Ispagnolu piel de musmón Italianu pèlle di montóne Tedescu Schafleder.

sòca , nf, nm: assoga, socu, soga, sogu Definitzione corria o tira longa e larga de pedhe cosia a un'ala de arresurtare a duos pígios: a unu càbudu portat una lóriga o chirchedha ue si faet intrare sa coatza; brione de casu modhe postu in su fogu po orrostire, comente s'iscàgiat, o fintzes de àteru chi calat comente a funedhas cagiadas; su tanti de filu chi s'intrat in s'agu (itl. gugliata) o fintzes su filu chi si faet filandho / min. sochedha, soghita Sinònimos e contràrios cànnabu, fune, isciocu, sagone, sédina / cabu Maneras de nàrrere csn: soga de filu, de lana, de arràfia, de ispau = cabu de filu, filu de lana, e gai; sa soga de su dimóniu = cabu de filu tropu longu (e pro cussu s'imbojat e annodighedhat cosindhe); soga de terra = bículu, zura de terrinu Frases est imbodhiendi e ispodhiendi sa soga ◊ est tucau a linna chin sa soca ◊ faghiat sogas cun sa pedhe crua ◊ sunt colados a cadhu, a soga a codhu ◊ una crapola nida che apo ligadu in s'ortu e cun su socu nou… 2. su casu nou postu in su fogu si faghet a sogas ◊ portat su cofinu prenu de sogas fendi cumpositzionis de ballus tundus ◊ cussa filongiana filaiat semper a soga manna ◊ dae laras perdiat sogos de bae ◊ preparu una soghitedha de satitzu 3. sas socas de su pisellu fint ghetatas a ria 4. fibàt e tessiat, sa soga si segàt ma no ndi aciungiat! Ètimu ltn. soca Tradutziones Frantzesu corde en cuir, courroie Ingresu leather rope Ispagnolu soga, cuerda de cuero, correa Italianu fune di cuòio Tedescu Lederschlinge, Lederseil.

taschèdha , nf Definitzione sa taschedha, che a sa tasca etotu, est fata cun pedhe de craba, serrada in sa buca cun d-una corria chi passat in is istampos fatos in s'oru (chi candho est acapiau arresurtat a piegas), si bestit in palas cun is codhales (genia de bretellas, corrias o tirellas) chi andhant de is cugigones de su fundhu a s'oru de pitzu / ligare a taschedhinu = a bisura de taschedha (nau de pegus piticu, cun is bàtoro peis acapiaos impare); t. de pastore = genia de erba chi faet sa fògia pitichedha a bisura de taschedha serrada (a triàngulu) Sinònimos e contràrios istaca, mocilla, tasca Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu musette en cuir Ingresu skin haversack Ispagnolu mochila de piel Italianu tascapane di pèlle Tedescu Lederwandertasche.

«« Torra a chircare