apenài, apenàre , vrb rfl Definitzione tènnere dolu, làstima, piedade, provare pena, dispraxere, su si interessare de calecuna cosa o de ccn. assumancu po làstima, po piedade Sinònimos e contràrios apiadai Frases su padronu si ndh'est apenadu e li at abbonadu su dépidu ◊ suporto tanta pena e tantu istragu: apenadindhe, apena! (P.Pisurzi)◊ de sa vida chi fatzu apenadindi! ◊ cussu pòburu béciu s'est apenau po mei ◊ a mei mi apenat su coru su intendi a issa! 2. eo t'iscrio, si tue ti ndhe apenas de lègere su chi t'imbio ◊ si apenet de iscultare unu lamentu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'apitoyer, avoir de la compréhension Ingresu to be moved Ispagnolu compadecerse Italianu impietosirsi, avére comprensióne Tedescu Mitleid haben, für jdn Verständnis zeigen.

capía , nf Definitzione nau de ccn., capacidade de cumprèndhere e de fàere cosas de giudu; capacidade de un'istrégiu de pigare cosa Sinònimos e contràrios cabu, cumprendhóniu, giudísciu, selembru / càbida Maneras de nàrrere csn: èssere chene capu e ne c. = èssiri comenti a nemus; fai c. de una cosa = dare tentu a una cosa, atuare a una cosa; zúchere c. = èssiri abbistu, zúghere cabu; pònnere c. a calecuna cosa = pònnere imprastu, dare tentu a la fagher bene Frases no teniat sa capia netzessària a picare una detzisione (S.Spiggia)◊ bosatrus seis ancora chentza capia! ◊ no as capia, ca sa conca tua est pertocada! ◊ canno cantas is mutos ne nas sentza capia! ◊ animales chene capia, vois non vidies cantu male bi at in secus de certa bellesa! 2. custu sacu no tenet capia pro che pònnere totu custa cosa 3. mi perdonit, ma dèu no nci apu fatu capia: mi dhu depiat narri ca fut sentza de papai! 4. geo e sorre mia, incantadas a is paràulas de su contu, non poniaus capia a su cosíngiu Ètimu itl. capire Tradutziones Frantzesu compréhension, bon sens Ingresu comprehension Ispagnolu comprensión, cabida Italianu comprensióne, sénno Tedescu Verständnis.

cumprendhínzu , nm Definitzione su cumprèndhere Sinònimos e contràrios cumpresa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu compréhension Ingresu understanding Ispagnolu comprensión Italianu il capire, l'azióne di comprèndere Tedescu Verstehen.

cumprèsa , nf Definitzione su cumprèndhere / leare c. de una cosa = cumprèndiri Sinònimos e contràrios cumprendhinzu Frases a sas maladias no semper si lis picat cumpresa ◊ bae e picandheli cumpresa, a sa bida!…◊ e chie ndhe li daet cumpresa a cussu?!…◊ semus in su tortu solu pro male cumpresa ◊ no ndhe li apo leadu cumpresa de ite dipendhet cussa cosa ◊ su pensamentu suo si furriaiat a cosa de paga cumpresa (N.Falconi)◊ a su tempus no si ndhe li leat cumpresa! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu compréhension Ingresu understanding Ispagnolu comprensión Italianu l'azióne di comprèndere, di capire Tedescu Verstehen.

«« Torra a chircare