aprussieràu , pps, agt Definizione de aprussierai; nau de ccn., chi tenet neghe a prumones po sa prussiera chi portat Traduzioni Francese silicotique Inglese sick of silicosis Spagnolo silicótico Italiano silicòtico Tedesco an Silikose leiden.

arrampanài, arrampanàre , vrb: arramponare Definizione baliare; si narat fintzes in su sensu de arrennèscere a bíere, apubare, assimbigiare Sinonimi e contrari abbabiai, agguantai, bagiulai, dighire, dollorai Frasi no lu poto piús arrampanare! ◊ canno fit imbreacu fit de cracu malu e nessune, petzi geo, resessiat a l'arramponare ◊ isse si creiat balente e no podiat arrampanare sa tzàntara chi li aiant fatu 2. che at arrampanau un'astru chin su telescópiu Etimo srd. Traduzioni Francese supporter, souffrir Inglese to suffer, to tolerate Spagnolo aguantar, tolerar Italiano sopportare, tollerare, soffrire Tedesco ertragen, leiden.

arrebbéntu , nm: arrebentu, rebbentu Definizione pelea manna, patimentu de trebballu o àteru a meda, a tropu, carda manna; arrennegu, tzacu Sinonimi e contrari cadha, frica, istrachidúdine, istragu, strachímini / arrebbocu Frasi sos males sunt prenos de arrebbentu (G.Ruju)◊ làssami isfogare s'arrebbentu, tue, Sardigna, mama protzebbosa! ◊ s'intendhiat unu prantu de arrebbentu chi ti che iscancaiat su coro! ◊ su malu sempre ingannat cun boghes de arrebbentu 2. lassa pèrdere s'arrebbentu e perdònami! Etimo srd. Traduzioni Francese éreintement, souffrance Inglese fatiguing, sorrow Spagnolo reventón Italiano straccaménto, sofferènza Tedesco Ermattung, Leiden.

mabadía , nf: maladia, malaria, maledia, mobadia, mobeidia Definizione cunditzione de un'organísimu animale o vegetale chi patit calecunu male, cosa chi àrterat sa vida normale, cambiamentu contràriu a s'organísimu e chi dhu faet istare male, de dhu fàere fintzes arrimare o mòrrere; si narat fintzes de ideas, pretesas e cumportamentos esageraos, de unu fàere chi no andhat bene e a sa sighia Sinonimi e contrari male / neche | ctr. saludu, sanidade Modi di dire csn: colare, passare una m.; pesare dae m. = sanare, comintzare a si ndhe pesare dae su letu una borta passadu su male; m. mala = chi no sanat, grave, chi tirat a longas; fàgherendhe m. (de carchi chistione) = pigaisidha tropu a disprexeri, tropu a pentzamentu; sa m. de tziu Pitanu (chi portàt s'ala segada, ma su bicu sanu) = maladia pro iscusa, de mandronia; ghetaisí a sa m. = betàresi a malàidu, fàghere finta de èssere malàidu Frasi de candho at passadu cussa maladia no podet ingullire ◊ si ndi agatat de mobadias mabas! ◊ parit chi siat una maladia chi no fait a sanai ◊ cussa maladia ndhe li est dipesa de su víssiu de fumare ◊ si no imprinzat cheret nàrrere chi tenet maledia ◊ nos inghiriabant totube maledias de mòrrere e fàmine a chintorja (M.Columbu)◊ de cussu mabivatu naràt ca dhi fut benida custa mobeidia (A.Merici) 2. lampu, arratza de maladia custa de istare de una festa a s'àtera! ◊ bella maladia, mih, sa mandronia!… 3. ndi fatzu maladia mala, no ndi torru in sèi! ◊ agiummai ndhe fateit maladia ca su babbu no la lasseit cojare cun chie cheriat issa ◊ parzo pesendhe dae maladia de cantu so débbile ◊ sa maledia mea est chi so iscurtzu, nudu, morindhe de sa gana Traduzioni Francese maladie Inglese illness Spagnolo enfermedad Italiano malattìa Tedesco Krankheit, Leiden.

marturàre , vrb: ammarturai*, marturiai, marturiare Definizione orrúere a malàidu a tempos longos, màrture, chentza ndhe pòdere sanare; sufrire meda, che màrture, guastare, fintzes fàere sufrire o penare Sinonimi e contrari irmalaidare / allizare / trumentai | ctr. sanai / bodire, gosai Frasi a isse lu martúriat su dolore ◊ gighiat sos ojos marturiados de su piantu ◊ tenet una fiza tunconida, marturiada in sa carena barant'annos ◊ sa Sardigna est marturiada de s'isfrutamentu 2. custa prantaza cheret prantada prima chi si martúriet de su totu 3. iscominigaus, no isceis comente marturiai is pòberos?! Traduzioni Francese souffrir Inglese to suffer a long sickness (from) Spagnolo enfermar, sufrir mucho Italiano patire, soffrire a lungo per malattìa Tedesco leiden.

pascionàre , vrb: apascionare, passionai, passionare Definizione istare o èssere a passionu, sufrindho, patindho meda; àere dolu, lastimare a ccn. Sinonimi e contrari penoriare, sufrire | ctr. gosai Frasi solu, chentza acunnortu ingrogo e pasciono ◊ su coru miu est passionendi po tui ◊ si a s'amante no l'as piús in cuntzetu, nàralu, ca est passionendhe! ◊ dàemi sa risposta, no mi lessas passionare! ◊ iscàpache s'àinu a pàschere, no lu lessas presu passionendhe! 2. non chèrgio a passionare s'isposa: apenas chi la vides torradindhe, ca s'amante isetat Etimo srd. Traduzioni Francese souffrir intensément Inglese to suffer hard Spagnolo sufrir, padecer Italiano patire intensaménte Tedesco leiden.

patíre, patíri , vrb Definizione istare male, sufrire / patire su sidis = abarrai meda sidius, sentza de bufai, mancamentu de àcua, sciutori Sinonimi e contrari dolorare, pascionare, patèsciri, penai, penoriare, sufrire | ctr. bodire, gosai Frasi pro isse marasades e patides, azis aciacos e turmentos ◊ narabbilu, a Nonnora, chi est tropu su patire! ◊ a mei mi fais patiri che ànima in purgadóriu ◊ patire gai no ndhe connoschet cristianu in logu e no ndhe passet su cane! Etimo itl. Traduzioni Francese souffrir Inglese to suffer Spagnolo padecer, sufrir Italiano patire Tedesco leiden.

penài , vrb: penare Definizione sufrire, istare sufrindho, fàere una cosa a sacrifíciu; nau de sa fémina príngia, èssere a dolores illibbertandhosi / penai sa morti = sufrire meda, istentare morindho Sinonimi e contrari pascionare, patire, peleai, penitai, penoriare, piare, sufrire | ctr. gosai Frasi morti, beni e pigamindi: no mi lessis a penai! ◊ fillu miu isfortunau, dèu ti apu penau, dèu ti apu sentiu! (L.Cocco)◊ ses brujendhe in s'eternu disbaratu o ses penendhe ancora in purgadóriu? (P.Casu)◊ a bortas is fillus imbrólliant su babbu e sa mama chi funt penendi po dhus fai èssi cancuna cosa 2. candho la fipo parturindhe l'apo penada duas dies e duas notes: pro bi lassare sa vida, mama e fiza! Etimo srd. Traduzioni Francese souffrir Inglese to suffer Spagnolo penar, padecer Italiano penare Tedesco leiden.

penória , nf, nm: penóriu, penúria Definizione totugantu su chi faet sufrire meda, istare male Sinonimi e contrari pena, peneténscia, suferéncia, sufrimentu / ttrs. pindúriu | ctr. contentu, gosa Frasi ite mundhu de anneu e de penória formadu dae sos malos cristianos! ◊ sunt contendhe contos de dolore e de penúria, cosas de sa vida Traduzioni Francese souffrance Inglese suffering Spagnolo padecimiento Italiano sofferénza Tedesco Schmerz, Leiden.

penoriàre , vrb: penuriai, penuriare Definizione istare sufrindho a tempus meda, èssere in su bisóngiu Sinonimi e contrari pascionare, patèsciri, penai, penetentziai, sufrire | ctr. bodire, gosai Frasi est penoriendhe, curendhe e chentza bi sanare Etimo srd. Traduzioni Francese souffrir Inglese to suffer Spagnolo penar, sufrir Italiano penare, patire Tedesco leiden.

suferéncia, suferénscia , nf: suferéntzia Definizione su sufrire, su istare patindho Sinonimi e contrari patimentu, penória, sufrimentu / cdh. sufaréntzia | ctr. contentu, gosa Frasi is notes passadas in mesu de su fritu furint oras de suferéntzia ◊ sa suferéntzia est unu castigu malu a sanai! ◊ fit pro me una suferéntzia a bídere e intèndhere su dolore in sos àteros ◊ non timas, Bachisé: deo ti cherzo bene e cumprendho sas suferéntzias tuas ◊ mi arregordu de is suferéntzias candu femu andada a Castedhu po s'iscola média Traduzioni Francese souffrance Inglese pain Spagnolo sufrimiento Italiano sofferénza Tedesco Leiden.

sufriméntu , nm: assufrimentu, sunfrimentu Definizione su sufrire, su istare male de salude o de àteru, dispràxios Sinonimi e contrari patimentu, penória, suferéncia, supia | ctr. contentu, gosa, prégiu, recreu Frasi cantu sufrimentu: mezus chi sa morte benzat una borta sola! ◊ totus is mammas faint a unu fillu donu de su sunfrimentu e penas de sa vida ◊ unu si no li dolet nudha no betat ohis de sufrimentu Etimo srd. Traduzioni Francese souffrance Inglese suffering Spagnolo sufrimiento Italiano sofferénza Tedesco Leiden.

sufríre, sufríri , vrb: sunfrire, sunfriri Definizione patire calecunu male, àere dispraxere: cun sa nega bolet nàrrere baliare, padire / pps. sufridu, sufertu Sinonimi e contrari addannare, pascionare, patèsciri, patire, penai, sufritare / abbabiai | ctr. bodire, gosai Frasi in mesu a cantu as sufertu t'istas ancora dormida! 2. no podint sunfriri ca Pepinedha est artziendi in gradu! Traduzioni Francese souffrir Inglese to suffer Spagnolo sufrir Italiano soffrire Tedesco leiden.

«« Cerca di nuovo