annoadúra , nf Definizione su annoare; sa sida o linna noa chi bogat su matedu Sinonimi e contrari annoizu, rennou / froedha, fruntza, grillu 1, irbrossa, pigionatzu, schésciu Frasi s'annoadura sas àrbures la faghent in beranu Etimo srd. Traduzioni Francese renouvellement Inglese bud, renewal Spagnolo renovación, brote Italiano rinnovaménto, germòglio Tedesco Erneuerung, Sproß.

bròssa , nf, nm: brota, brotza Definizione is cambos noos de is matas, sa tzeurra de s'erba naschindho Sinonimi e contrari froedha, fruntza, inseurru, irbrossa, pigionatzu Frasi su terrinu fit galu netu de brossa Cognomi e Proverbi smb: Brotza, Brozza, Brozzas Etimo srd. Traduzioni Francese bourgeon, pousse Inglese germination Spagnolo brote, botón Italiano germòglio Tedesco Sproß.

bullòne , nm Definizione pigione nou chi bogant is matas, mescamente in su truncu, in is naes grussas pudadas Sinonimi e contrari brione, brossa, cambigiolu, froedha, fruntza, inseurru, irbrossa, pigionatzu Terminologia scientifica rbr Etimo itl. pollone Traduzioni Francese bourgeon Inglese sprout Spagnolo brote Italiano rampóllo Tedesco Sproß.

chíma , nf, nm: chimu 1, cima Definizione su coromedhu de is matas, is partes prus artas o prus atesu de su truncu de is matas (e po cussu fintzes is prus fines e modhes); genia de candhelita chi bogant is erbas ue apustis faent su frore, ma pruschetotu is litos betzos (Hyoseris radiata, itl. radicchio selvatico)/ cima de làtia, de gureu, de indívia, de càuli Sinonimi e contrari cimixedha, coma, coramedhu, frandha 1, puntioledha, rampu / síriu Frasi sas àrbures faghent su frutu in chimas ◊ in sas chimas sos puzones godint gioghitendhe ◊ su cardu, sa latuca, sa tzicória sunt boghendhe sa chima ◊ candho sas erbas bogant sa chima sunt apunta a fàghere su fiore ◊ fit cun su chimu de s'olia che columba ◊ su bentu movet sos chimos de sas matas 2. in beranu essit sa chima ◊ sos pisedhos essiant a chima, unu tempus: como no cherent mancu tzoculates! Terminologia scientifica rbr Etimo ltn. cima Traduzioni Francese bout tendre et mince des plantes et de certaines herbes Inglese cyme Spagnolo cogollo Italiano punta tènera e sottile delle piante, gètto di alcune èrbe Tedesco Trieb, Sproß.

froèdha , nf, nm: froghedha, froighedha, fruedha, fruedhu Definizione cambu nou, mescamente su chi essit in su truncu o in sa segada de una pudadura de is matas: si narat fintzes a sa punta de unu prantone; genia de essidura, de guronedhu in sa pedhe Sinonimi e contrari annou 1, brione, brossa, bullone, froa, froe, inseurru, irbrossa, pigionatzu, proedha / brussedha, caigioni, frusca, laturra Frasi de cust'àlvure ndhe paro una froedha ◊ s'àrvore at bocau froedhas noitolas ◊ che cherent segadas sas fruedhas de s'ozastru pro chi crescat sa linna de sas olias 2. printzípiat sa vida a fruedha che una criadura (A.Piu)◊ pacos núrtiles brusant galu froedhas lassàndhennos chena àlinu ◊ mirèndhedi gasie sicu e mortu e sentza froighedhas totu in giru una tumba mi est pàrfidu cuss'ortu (P.Cabras) Etimo ltn. flagellum, flagella Traduzioni Francese bourgeon Inglese sucker, sprout Spagnolo vástago Italiano pollóne Tedesco Sproß.

inseúrru , nm, nf: intzaurru, intzéurra, intzeurru Definizione cambu nou chi bogant is sèmenes naschindho Sinonimi e contrari brossa, cirrione, froedha, grillu 1, infeurru, irbrossa, pigionatzu, schésciu, serione, tudhu, tzéurra, tzirriotu Frasi biu tancas frorias e bíngias, biu intzaurrus frorius, sigurus (G.P.Salaris) Etimo srd. Traduzioni Francese bourgeon Inglese sprout Spagnolo brote, vástago Italiano germòglio Tedesco Sproß.

pigionàtzu , nm, nf: pillonàciu, pillonassu, pillonatzu, pilluatzu, pixonatzu, puxonatza Definizione fruedha noàdile, cambu nou chi bogant is linnas, mescamente in tretu ue su truncu o cambu grussu dh'ant immuciurrau (o fintzes de fundhu, de is arraighinas) Sinonimi e contrari brione, brossa, cambigiolu, froedha, inseurru, irbrossa, isfraone, rebudhu / cdh. pucioni / prantone Frasi tocat a puliri is matas de is pillonatzus chi crescint in su truncu ◊ is manus si aténdiant a is pilluatzus de is matas chi as prantau ◊ su pillonàciu est po infèrriri 2. sa morti est innòi a ingíriu, currit in is alas de su bentu, iscucullat apalas de is cresuras su pillonatzu de istruncai Terminologia scientifica rbr Etimo srd. Traduzioni Francese bourgeon Inglese bud Spagnolo chupón Italiano pollóne Tedesco Schößling, Sproß.

pudhòne 1 , nm: pullone Definizione fruedha, pigionatzu, cambu noàdile chi bogant is linnas Sinonimi e contrari brione, froedha, irbrossa, isfraone, pigionatzu, rebudhu 2. chi brotent pudhones de sustàntzia e onestade! Etimo itl. Traduzioni Francese bourgeon Inglese sprout Spagnolo chupón, brote Italiano pollóne, rampóllo Tedesco Schößling, Sproß.

rebúdhu , nm: arrempudhu, rempudhu, rimpudhu Definizione cambu nou chi essit in sa linna grussa de is matas, fintzes erba naschindho Sinonimi e contrari brione, brossa, froedha, inseurru, irbrossa, pigionatzu / pumpullu, tzaurra Frasi su fiore chi apo pastinadu at bogadu rebudhedhos dae fundhu ◊ frores chene rempudhu e chene asore (L.Loi)◊ in capidanni su rimpudhu fit cumentzandhe a colorare tancas e ortos Terminologia scientifica rbr Etimo ltn. *repullus Traduzioni Francese bourgeon Inglese sprout Spagnolo brote, vástago Italiano pollóne, rampóllo Tedesco Sproß.

schésciu , nm: ischésciu, schísciu 1 Definizione pigionatzu o cambu noàdile chi essit de fundhu de matedu, de sa cotzighina, fintzes fundhu o prantonedhu / bellu schésciu de!… = arratza de!…, cosa de zudu!… (bonu a nudha) Sinonimi e contrari brossa, froedha, inseurru, irbrossa, pigionatzu, schiscioni / arrogu, bículu Frasi custus schèscius ant postu arréxini ◊ unu schésciu de erba ◊ in giardinu tenia unu schésciu de flori 2. bellu schésciu de abbogau chi est, cussu! ◊ bellu schésciu de dotori!… Etimo ctl., spn. equeix, esqueje Traduzioni Francese rejeton Inglese shoot Spagnolo chupón, mamón Italiano pollóne, messitìccio Tedesco Schößling, Sproß.

seriòne , nm: sirione, sirioni, tirione Definizione pigione o cambu nou chi bogant is sèmenes naschindho (ma dhu narant fintzes de su chi bogat sa chibudha a conca, s'àgiu, sa patata cumenciandho a naschire), fintzes pigionatzu de is matas; in cobertantza, sa natura de s'ómine Sinonimi e contrari cirrione, grillu 1, inseurru, síriu, tudhu, tzirriotu Frasi ses cari biancu che sirione naschitu suta de preta! ◊ chi unu sirione potat essire dae sa terra chene órdine issoro los ofennet prus de una fusilata, ca su sirione est sinnu de sa vita chi timent (M.Pira)◊ sa chibudha est totu boghendhe su sirione Terminologia scientifica rbr Etimo srd. Traduzioni Francese plumule, thalle, bourgeon Inglese embryo, sprout Spagnolo embrión, plúmula, tallo, brote Italiano embrïóne, plùmula, tallo, germòglio Tedesco Embryo, Knospe, Thallus, Sproß.

síriu , nm: siru 1, tzíriu Definizione sa puntighedha noa chi bogant is sèmenes naschindho, fintzes sa chima o candhelita chi faent unas cantu erbas candho lompent po fàere su frore e su sèmene Sinonimi e contrari serione, tudhu / chima Frasi campos semenados de geniosos sírios Terminologia scientifica rbr Etimo srd. Traduzioni Francese thalle, bourgeon, bout, cime Inglese sprout Spagnolo tallo Italiano tallo, cima Tedesco Thallus, Sproß.

«« Cerca di nuovo