afúta , nf: futa* Definizione genia de arrennegu, de fele, de tzacu chi si pigat (o chi si faet pigare) po calecuna cosa chi no praghet; fintzes múngia, pelea Sinonimi e contrari aragoni, arràbbiu, arragiolu, arrenigna, arrennegu, bischiza, bústica, búzara, cardedha, corina, crocone, gormone, grema, mútria, stacu, studugu Frasi piènami unu càlighe de abbardente gai mi passat s'afuta! ◊ canno dhis fuit passada s'afuta si fuint postos a caminare ◊ ca no faghiat a essire a campu, a s'afuta betat manu a bochire su porcu ◊ po peus crebu e afuta in su preju de su riscatu ti cherent sos dinaris che depidore issoro ◊ già mi ndhe leo bàtoro de afutas, chena àere arresetu!… 2. da ti l'as leada, oje, s’afuta sena bi pasare nudha!… Traduzioni Francese dépit Inglese anger Spagnolo bronca, rabia Italiano stizza Tedesco Ärger.

aragòni , nm: arragone Definizione sentidu de dispraxere e de arrennegu contra a ccn. o calecuna cosa / ómine de arragone = coragiosu Sinonimi e contrari afuta, arràbbiu, arragiolu, arrenigna, arrennegu, bischiza, bústica, búzara, cardedha, corina, crocone, febi, gormone, grema, mútria, stacu, studugu Frasi s'uscieri si ndi fiat prexau cun giaja po s'aragoni chi iat tentu cun s'impiegau ◊ nosu Sardus no ndi teneus de aragoni contras a chini si fait mali ◊ lassadhu isbentiai, ge dhi passat s'aragoni! Cognomi e Proverbi smb: Aragoni, Aregoni Traduzioni Francese dépit, colère Inglese anger Spagnolo bronca, rabia Italiano stizza, ràbbia Tedesco Ärger.

arrealía , nf: arrialia, realia Definizione a realia: su èssere contràriu, su dha tènnere contr'a calecuna cosa o cun ccn. Sinonimi e contrari aburia / prima / disamistade, inimigànscia 2. de cudhu poveritu n’aia prus làstima chi non arrealia Etimo itl. rivale Traduzioni Francese contrariété Inglese strong dislike, peevishness Spagnolo desavenencia Italiano contrarietà, inimicìzia, corrùccio Tedesco Widerstreit, Feindschaft, Ärger.

arrenígna , nf: renigna Definizione genia de arrennegu, de arreolu, de inchietesa Sinonimi e contrari afuta, airu, aragoni, arràbbiu, arragiolu, arrennegu, bischiza, bústica, búzara, cardedha, corina, crocone, febi, gormone, grema, mútria, stacu, studugu Etimo ctl. renyina Traduzioni Francese dépit Inglese irritation Spagnolo rabia Italiano stizza Tedesco Ärger.

arrennegàda , nf Definizione su si arrennegare, carda de arrennegu, de tzacu Sinonimi e contrari imbirdinonzu, inchestiada, inchietada, infellonidura, chíntera / ttrs. arrinigada Etimo srd. Traduzioni Francese colère Inglese fit of anger Spagnolo enfado Italiano arrabbiatura Tedesco Ärger.

bischíza , nf Definizione genia de arrennegu chi unu si leat po calecuna cosa Sinonimi e contrari abbródhiu, annógiu, atrafudhu, bústica, istrugnu, labbrione, pussàgiu / afuta, aragoni, arrenigna, arrennegu, cardedha, corina, crocone, gormone, grema, stacu, studugu Etimo itl.p bischiss Traduzioni Francese dépit Inglese anger Spagnolo rabia Italiano stizza Tedesco Ärger.

búzara , nf Definizione genia de arrennegu, de dispraxere Sinonimi e contrari afuta, aragoni, arrenigna, arrennegu, bischiza, bústica, cardedha, corina, crocone, gormone, mútria, studugu Etimo itl. búggera Traduzioni Francese dépit Inglese anger Spagnolo rabia Italiano stizza Tedesco Ärger.

cardèdha , nf, nm: cardedhu Definizione múngia de fele, de arrennegu, de pelea / gei dhoi at cardedhu bellu!… = est totugantu betadu apare de barduletes Sinonimi e contrari afuta, airu, aragoni, arràbbiu, arrenigna, bischiza, bústica, búzara, corina, crocone, febi, gormone, grema, mútria, stacu, studugu Frasi cumpréndiu totu su cardedhu chi tocat a fai po si sarbai? Cognomi e Proverbi smb: Cardeddu Etimo srd. Traduzioni Francese dépit, rage Inglese anger Spagnolo rabia Italiano stizza, ràbbia Tedesco Ärger.

chérpu , nm: crebu, crepu Definizione su crepare, prus che àteru nau solu po s'arrennegu o tzacu chi si sentit po calecuna cosa o chistione Sinonimi e contrari crebacoro, crébidu, crepamentu, crepígiu, febi Modi di dire csn: a crepu, a crebu de… = po fai arrennegu a…; fai cherpu = fàghere fele, fintzas fàghere dirbetos, bogai crecus, difetos; fai una cosa a crepu de figau = a malaggana, ammarolla; pònnere crebu = pònniri cuadhu in faci, fai a biri de bàliri prus de àterus Frasi mi sciundit su logu po mi fai cherpu ◊ de su cherpu chi tenit in cropus comínciat a prangi a cérrius, gelosa de sa sorri 2. dinaris triballados chin sudores e crepos ◊ fiaus partius ma sa màchina si fiat posta a fai crepus e pariat ca si boliat firmai 3. nois sighimus a nos istimare a crepu de sa zente imbidiosa ◊ dèu ti nau chi ei a crepu de fiancus! ◊ a crebu insoro si ndhe setzit sempre in coa mia ◊ a crebu de cantos bi at nemigos arrives a lobrare onore e gosu! ◊ su pisedhu lu mandhamus a istudiare costet su chi costet: as a bídere chi ponet a conca e ponet crebu! Etimo srd. Traduzioni Francese dégoût, dépit Inglese disgust, mischief, anger Spagnolo rabia Italiano disgusto, dispètto, stizza Tedesco Widerwille, Ärger.

crocòne , nm: croconi, crogone Definizione arrennegu, dispraxere, fele po ccn. cosa, umore malu Sinonimi e contrari afuta, aragoni, arrenigna, arrennegu, bischiza, bústica, búzara, cardedha, corina, febi, gormone, grema, mútria, stacu, studugu Etimo ctl. crocó Traduzioni Francese dépit Inglese anger Spagnolo rabia Italiano stizza Tedesco Ärger.

èngia , nf: enza, fenga*, venza Definizione genia de sentidu chi si provat coment'e de ódiu e arrennegu o tzacu contra a unu o a calecuna cosa Sinonimi e contrari belosia, imbídia, ódiu, sagna 1 Traduzioni Francese envie, rage Inglese rage, envy Spagnolo envidia Italiano invìdia, ràbbia Tedesco Neid, Ärger.

gormòne , nm: grommone, gromone, gromore, grumone Definizione genia de arrennegu, de dispraxere, de malumore contr'a ccn. / zúchere g. = èssiri tzacau, oféndhiu Sinonimi e contrari afuta, angóniu, aragoni, arralla 1, arrenigna, bischiza, búzara, cherpu, crocone, felone Frasi de malu gromone, dat un'ocrata mala a totas duos ◊ su probanu, chene cambiare su malu gromone chi giuchiat, li nat su chi depiat fàchere ◊ su gromore est su prus istúpidu de sos bíssios ◊ Zosepe non si mantenet chena isfogare su grommone chi fit mantenendhe a frenu Etimo srd. Traduzioni Francese rancœur, dépit Inglese rancour Spagnolo hastío, rencor Italiano àstio, rancóre, stizza Tedesco Groll, Ärger.

grèma , nf: gremma Definizione arrennegu chi unu si leat o chi dhi giaent: gremma est fintzes ispurgadura de bruncos, iscarràsciu, ispudu Sinonimi e contrari afuta, aragoni, arrennegu, bischiza, bústica, búzara, cardedha, crocone, gormone, stacu, studugu / istarràsciu, salchedha Etimo ctl. cremarse Traduzioni Francese rage, colère Inglese rage Spagnolo rabia Italiano ràbbia Tedesco Ärger.

nechidàde , nf Definizione su èssere primmau, inchietu, nechidau Sinonimi e contrari alteriu, annicadura, arrennegu, nechidonzu | ctr. allegria, cuntentesa, prégiu Frasi pro si tòdhere sa nechidade cust'ómine pesat una boche e si la cantat ◊ no podies fughire a sa nechidade de Deus! ◊ apo passau mementos de nechidade e de arrebbentu Etimo srd. Traduzioni Francese colère Inglese anger Spagnolo cólera Italiano còllera Tedesco Ärger, Wut, Zorn.

nechidónzu , nm Definizione su si nechidare, su èssere nechidaos Sinonimi e contrari alteriu, annicadura, arrennegu, nechidade | ctr. cuntentesa, prégiu Etimo srd. Traduzioni Francese colère Inglese anger Spagnolo cólera, rabia Italiano còllera, ira Tedesco Ärger, Wut, Zorn.

príma , nf: primma Definizione su s'intristare e su no si foedhare s'unu cun s'àteru po un'ofesa, candho duos funt in malas, a iscórriu / leàresi a unu a primma = fai a ccn. calincuna cosa chi dhi dispraxit de si ofèndiri, de istai a primma Sinonimi e contrari annógiu, arrealia, corcone, corrumàciu Frasi cun sos bighinos semus a primma, los tenimus a primma ◊ si seis a prima contras de calincunu, perdonai! (Ev)◊ pro custu no ti tenzo prima: ischis chi so de coru tropu bonu (A.Casula)◊ o pipia, no ti potzu biri in prima! ◊ no mi leo a primma a cudhu pro fàghere unu piaghere a tie! ◊ is babbus funt in prima poita ca ant certau, ma is fillus si saludant e giogant impari Traduzioni Francese courroux, bouderie Inglese anger, sullen expression Spagnolo resentimiento, enfado Italiano corrùccio, bróncio Tedesco Ärger, Groll.

ragiólu , nm: arragiolu*, rajolu, razolu Definizione maladia apicigosa chi benit mescamente a is canes, ma chi podet apicigare fintzes a sa gente (de is canes o de àteros animales cundhios): pigat a is céllulas de su crebedhu, faet ammachiare (si timet s'abba, s'ària) e, si no si curat in tempus cun vacinu o innetzione antiràbbica, si morit; in cobertantza, arrennegu forte, dolore chi tirat a longas, genia de pentzamentu ifadosu, de idea mala a essire de conca; si narat fintzes a s'ossu tra su cambúciu e su cracàngiu (ossu arrabiosu); a logos, rajolu est fintzes unu cane malu Sinonimi e contrari arràbbiu, arrajoladura / ttrs. rajoru / afuta, arrennegu, bústica, crocone, gormone, studugu / abeju, berinizu, grima / rajosu 2. in totue leadu at possessu su rajolu de fàghere interessu (Grolle)◊ su rajolu sou est cussu puru, ca at tentu dannu e ndhe tenet fintzas neghe isse etotu 3. innoghe apo imbruncadu e mi apo pistu su benúgiu e s'ossu de su rajolu Terminologia scientifica mld Traduzioni Francese rage, hydrophobie, obsession Inglese rage, hydrophobia, obsession Spagnolo rabia, inquietud, desasosiego Italiano ràbbia, idrofobìa, smània Tedesco Tollwut, Hundswut, Ärger.

tzàca , nf, nm: tzacu Definizione múngia de arrennegu, de fele, crepu / tzaca de frebba, de fritu, de sole = callentura forte, fritu meda, sole budhiu Sinonimi e contrari afuta, arràbbiu, arrennegu Frasi aiat iscultadu chena faedhare ma regollinne e ingullinne tzacu ◊ li fuint boltuladas sas istintinas de su tzacu e de sa birigonza ◊ faghimis peus pro bos dare tzacu ◊ soe bidre de su tzacu!◊ fiaus trabballanno a tzaca de sole Traduzioni Francese dépit Inglese anger Spagnolo bronca, rabia Italiano stizza Tedesco Ärger.

«« Cerca di nuovo