abbalvatàre , vrb: abbarbatare, abbarvatare, abratare 1, alvatare, arbatare, arvatare, barbatare*, brabatai 1, brabatari Definizione arare sa primu borta una terra, pruschetotu in beranu, a manera de dha cumenciare a aprontare Sinonimi e contrari irrudiare, scoturai Frasi alvatendhe so istadu cun bitelledhos in terrinos cruos Etimo srd. Traduzioni Francese défricher Inglese to till Spagnolo roturar Italiano dissodare il terréno Tedesco urbar machen.

annicrínu , agt, nm: annighinu, annigrinu, annixinu, anníxinu Definizione terra crua, nau de unu terrenu, chi o su chi est de meda (ma fintzes solu calecunu annu) chentza trebballau, chentza prenu, terrenu incruau; nau de animales, mescamente is boes, chi tenent un'annu Sinonimi e contrari annicrarju, crodina, cudrivu, rodiu Frasi no tenzo boza de assulcare tancas annijinas ◊ sa terra in s'annighinu ndh'essit a làbidas, arendhe Etimo srd. Traduzioni Francese friche, terrain inculte Inglese uncultivated land Spagnolo baldío, erial Italiano terréno a ripòso, incólto Tedesco Ödland.

aradróxu , agt: aratóriu, aratorju Definizione nau de terrenu, chi est de campu, po laorare, lassau po dhue semenare e fàere su laore; terra bona po arare e laorare Frasi is terrenus aradroxus dhus pagant prus pagu de is terrenus de fràbbicu Etimo ltn. aratorius Traduzioni Francese terre cultivable, labourable Inglese tillable soil Spagnolo arable, tierra buena para ser labrada Italiano aràbile, arativo, terréno agrìcolo Tedesco pflügbar, Ackerland.

caldàja , nf Definizione terrenu làngiu inue no dhue creschet nudha, terrenu tostau malu a trebballare Sinonimi e contrari crodina Terminologia scientifica slg Traduzioni Francese sol aride Inglese bare earth Spagnolo erial, yermo, baldío Italiano terréno brullo, stèrile Tedesco unfruchtbarer Boden.

carcinàrxu , nm Definizione genia de terramíngiu chi paret crachina de cantu est biancu, ca dhue at càlciu meda, carcàriu Terminologia scientifica slg Etimo srd. Traduzioni Francese terrain calcaire Inglese calcareous ground Spagnolo tierrablanca, blanquizar Italiano terréno calcàreo Tedesco Kalkboden.

codinàrzu , nm: cudinarju, cudinarzu, cutinàgliu Definizione logu de codina, inue si bogat codina Sinonimi e contrari rocàgliu Frasi in cussos cudinarzos de terra sútile in maju sos orzos sont zai cambiandhe colore Terminologia scientifica slg Etimo srd. Traduzioni Francese terrain caillouteux Inglese stony ground Spagnolo suelo pedregoso Italiano terréno sassóso, di arenària Tedesco steiniger Boden.

coilàrza, coilàtza , nf, nm: cubilarja, cuilàglia, cuilàrgia, cuilarza, cuilarzu, cuilarxa, cuilarxu, cuilatza, cuilaxa, curiatza Definizione tretu, logu inue totu a fúrriu si dhue faet o ant fatu acorru po bestiàmene, passiale, cuile, e fintzes sa mindha ue si ponet su cuile; logu alladamingiau, grassu ca dhue fut su cuile; coilarza est fintzes sa tana de su lèpere / fàghere cuilarza = pònnere bestiàmene a pàschere, a crocare, po ingrassare sa terra Sinonimi e contrari coibi, pastoritzale Frasi cue est logu de pastoriu e de cuilarzos ◊ nche colaiat su tempus pulindhe sa cubilarja ◊ no t'ispundas atesu de cuilarxa ca cussu ti bolit ispitzulai! ◊ eus fatu s'abbisita de is cuilarxus de sa cussòrgia Terminologia scientifica pst Etimo srd. Traduzioni Francese terrain où il y a des enceintes pour les animaux Inglese corral Spagnolo terreno donde hay apriscos Italiano terréno dóve insistono i recinti per il bestiame Tedesco Viehpferch.

crastàrvu, crastàrzu , nm Definizione logu totu crastos, totu pedra Sinonimi e contrari crastatza, pedraghe, pedraju, pedredu, pedrera, pedriaxu, praicàrgiu, razile, talloraxu Terminologia scientifica slg Etimo srd. Traduzioni Francese terrain pierreux Inglese stony ground Spagnolo pedregal Italiano terréno pietróso Tedesco steiniges Gelände.

egàdu , agt Definizione nau de unu terrenu, chi est de annos meda chentza prenu, chentza trebballau Sinonimi e contrari annicrinu, rodiu Traduzioni Francese terrain inculte Inglese uncultivated land Spagnolo yermo Italiano terréno incólto Tedesco ungepflegtes oder unbebautes Grundstück.

nabròni , nm: nalboni, nalvone, narbone, narboni, narvone, nebroni Definizione terrenu innanti prenu de linna, de matedu, de pedra, illimpiau e aprontau po arare e semenare / bogai un'arrogu de narboni = pigare unu terrenu a prènnere a laore Sinonimi e contrari lavrone, sarragatu Frasi mancari cun s'aradu de linna, pienao su nalvone ◊ piús no tia narvones tzapare, incunzendhe una giunta de laore! (N.Manca)◊ totus si tzapaiant su narvone pro su vitu de su trigu ◊ unu tempus su fogu dhu poniant isceti in atóngiu in is nebronis ◊ nau dh'iat s'idea de si bogai un'arrogu de narboni po dh'arai a trigu ◊ ca su logu fit buscosu l'at fatu a narvone Terminologia scientifica msg Traduzioni Francese terre écobuée, écobuage Inglese burnbeat grounds, burnbeating Spagnolo artiga Italiano terréno debbiato, débbio Tedesco abgebrannter Boden.

pedràju , nm: pedralzu, pedràrgiu, pedrarju, pedrarzu, predarju, prediàrgiu, pretàgliu, pretarju Definizione logu totu pedra Sinonimi e contrari crastarzu, mogolàrgiu, pedraghe, pedriaxu, praicàrgiu, predàili, razile, talloraxu Frasi in cussos pedrajos bi at mudeju, ozastros, figumorisca ◊ in sos pedrarjos bi creschet sa tiria ◊ si l'ant àpita dae sa sicagna, ma sont paschenne in sos pretàglios Etimo srd. Traduzioni Francese terrain rocheux, terrain pierreux Inglese stony ground Spagnolo pedregal Italiano terréno roccióso, pietràia Tedesco steiniges Gelände.

rodíu , nm, agt: rotiu, rudiu, rúdiu, rutiu Definizione terra crua, annigrina, de annos meda chentza trebballada Sinonimi e contrari annicrinu, arestadu, arrudiau, egadu Frasi fint faedhendhe de rodiu e de bidustu ◊ in sos golleis be sont sos rudios e in sos sétiles sas terras araas (L.Loi)◊ sa Sardigna tandho fit coment'e una terra vírgine, o rutia ◊ custu terrinu fit rudiu ot'annos, ma ocannu l'apo prenu 2. custas sunt terras rodias ◊ fizu meu fit beranilendhe sa terra rotia, preparendhe sas tulas pro s'atunzu ◊ che massaju chi, rutiu e lanzu barvatu at bortuladu a die intreu, de su sole bramaiat s'ocasu 3. rutias torrant d'atunzu sas malinconias (T.Rubattu) Cognomi e Proverbi prb: a terra rutia sèmenala a su chi bi essit Etimo srd. Traduzioni Francese terrain inculte Inglese waste land Spagnolo terreno inculto, erial Italiano terréno incólto Tedesco unbebautes Grundstück.

sàssu 1 , nm Definizione pedra lisa de erriu, de terramíngios fatos de inundhamentos; terra sàssina, codina, totu pedrighedha Sinonimi e contrari renatzu Frasi su sabbateri donat tres arrepicus de martedhu a sa sola e unu a sa perda ’e sassu chi tenit in coa coment'e un'incúdina Etimo ltn. saxum Traduzioni Francese sablon, terrain alluvial Inglese sandy soil, coarse sand Spagnolo sablón, terreno de aluvión Italiano sabbióne, terréno alluvionale Tedesco Geröll, Schwemmlandboden.

terrénu , agt, nm: terrinu, tirrinu Definizione de sa Terra; chi est o istat in terra, a paris a terra; tretu largu e longu de terra, terra de propiedade no tanti manna distinta cun làcanas, nau fintzes solu in su sensu de ispàtziu, logu coment'e pígiu de fora, de pitzu, de sa Terra Sinonimi e contrari terranzu / terra / cdh. tarrenu Modi di dire csn: (nadu de cosa) esserebbei a terrinu cobertu = a meda, de che cuguzare su terrinu; ingulliresichelu su terrinu = isparèssiri de no dhu pòdiri agatai; terrinu friscu = terra russa in logu ue bi sumit abba, benatzu; terrinu de bogare = logu dortu de bogare a ràllia pro lu pòdere triballare Frasi sigomente est ómine terrenu, binchet o perdet, segundhu comente ◊ tra totu meses si pesat màgiu solu fioridu, mese su prus favoridu de sa terrina bellesa ◊ cun boghe prus che terrina cantemus in allegria! 2. est un'aposentedhu terrenu ◊ Cristos est nàschidu in d-un'istalla terrena ◊ nosu tenestis domus terrenas 3. est unu terrenu bonu po seminai a lori ◊ creit fostei ca is terrenus dhus iant a pagai po su chi ballint? ◊ alvatendhe so istadu cun bitelledhos in terrinos cruos ◊ cantu fiocat faghet bene ca intrat abba a su terrinu 4. bi fit s'olia in terra a terrinu cobertu ◊ no lu podent agatare in logu: paret chi si che l'at ingullidu su terrinu… Etimo itl. Traduzioni Francese terrain, pièce de terre Inglese land Spagnolo terreno, terreno, campo pequeño Italiano terréno, appezzaménto di tèrra, suòlo Tedesco Boden, Grundstück.

tuèrra , nf Definizione terra prana, in paris, frisca, niedha, bona meda po ortalítzia; fintzes paris bàsciu inue sumit o apaulat abba Sinonimi e contrari bena, benadroxu, benale, benarzu, benassu, benàtile, benatinu, bennaghe, bòdharu 2. ingunis est sa furriada aundi s'arriu si torrat a tuerra Terminologia scientifica slg Etimo srdn. Traduzioni Francese terrain plat humide Inglese wet level ground Spagnolo terreno llano e húmedo Italiano terréno pianeggiante ùmido Tedesco feuchtes, ebenes Gelände.

zúra , nf, nm: giua 2, zuru 1 Definizione orrugu de terrenu cumonale giau a prènnere a ccn.; tretu de terrenu piticu, mescamente po fàere domo; tretu fintzes ananti de domo, in s'orruga, orruga etotu, e a logos fintzes leada, su logu / essire dae z. = (in cobertantza) esagerare Sinonimi e contrari iscaparrone Frasi fint brigandhe binti annos pro una zura 2. sa Comuna at dadu totu zuras de batoschentos metros pro si fraigare sa domo 3. donzunu si mundhat sa zura sua e gai sa carrela abbarrat neta ◊ su sero primu de mesaustu, sos ómines in bidha giughent a codhu in sos zuros piús antigos sos Tres Candhaleris 4. sont ridendhe pro sos istorodhos chi ant intesu, ma totu abbarrat intro de sas zuras de su rispetu Traduzioni Francese lot de terrain Inglese lot Spagnolo parcela de terreno Italiano lòtto di terréno Tedesco Parzelle.

«« Cerca di nuovo