afíssu , pps, agt Definizione de afíere; chi est meda in pagu logu, chi no faet giogu, no movet / istare in afissu = in tropu in pagu tretu, a cracu Sinonimi e contrari calcu, ispremu, sizidu, sízigu, sucicu | ctr. làschiu, sciagu Frasi cussa cosa est lasca ca bi l'as afissa male ◊ apo afissu sos bullones 2. est unu bellu gurdoni afissu ◊ sa domo est minore, nois semus in medas e istamus in afissu ◊ sa mossa muntenet sa cosa afissa, frimma de no si mòere Etimo ltn. affixus Traduzioni Francese pressé, serré Inglese pressed Spagnolo apretado Italiano strétto, comprèsso, pigiato Tedesco Zusammengepreßt.

astríntu , pps, agt Definizione de astrínghere / min. astrintonzu Sinonimi e contrari afissu, istrintu / bisognu / astrintone, limidu, susuncu | ctr. làschiu / isperditziau, istrubberi Modi di dire csn: bívere a s'astrinta = campare cun pagu, che a sos pòveros; parentes de a. = is parentis prus de acanta Frasi custos faedhos sérios e medios m'aiant in dudas penosas astrintu (Z.Cappai) 2. sos pitzinnos giuchiant su cocone astrintu a su survicu 3. fit astrintu a su puntu chi no manicabat pro no ispèndhere ◊ bi at tzente astrinta e tzente ispennijola Traduzioni Francese étroit Inglese narrow, strait (s) Spagnolo estrechado, estrecho Italiano strétto Tedesco fest.

càticu , nm, nf: càtiga, càtigu Definizione su catzigare / a c. = nau de cosa, chi portat pesu in pitzu o istat in istrintu meda Sinonimi e contrari acracigu, calcighinzu, iscàticu Modi di dire csn: una càtiga de zente = zente meda, a muntones, a càtiga muredhu, unu subra de s'àteru azummai che a sas pedras de unu muru; pònnere una cosa a càtigu = asuta, asuta de is peis Frasi sa zente in crésia bi fit a càticu, a càtiga ◊ no bi ndhe ponzas meda ca a càtigu si pistat, sa figu ◊ bi est acudida piús zente de sa chi bi podiat istare: meràculu si no bi ndhe at mortu a càtigu! ◊ sa sue a càtigu s'at mortu unu porchedhu 2. si l'at posta a càtigu sa cosa bona! Terminologia scientifica Etimo srd. Traduzioni Francese piétinement, serré Inglese trampling, pressed, tight Spagnolo pisado, estrecho Italiano calpestìo, pigiato, strétto Tedesco Getrappel, gedrückt, eng.

gurútu , nm, nf: gútura, gúturu Definizione su tretu de sa carena, a parte de fora e a parte de aintru, tra sa buca e su tzugu; carrela, orruga o camminu istrintedhu, badhigru istrintu; sa trumba de sa geminera / min. gurutinu = boturinu Sinonimi e contrari bilguzu, bula, búturu / caminu, carrela, àidu Modi di dire csn: mela de su gúturu = su nodu, o figu, nughe de sa bula, annou de su tzugu o nú de su gúturu; sa canna de su gúturu = garguena; gúturu de monti = tretu astrintu a zisa de badhigru, coladorzu in mesu de duas puntas de monte; gúturu istrintu = nau de ccn., chi manighendhe ndhe sèberat carchi cosighedha prus a físsiu chi no pro bisonzu (es. su sèmene de sa ua) Frasi chi bolit papai e bufai apalas mias dh'at a arresci in su gúturu! ◊ no mi est arribbau mancu a su gúturu, de cantu fut pagu! ◊ pro ingurti custa cosa tocat a portai su gúturu che mainga de capotu!… 2. sos gurutos in bidha fint bódios: no si bidiat ànima ◊ in sa cora aundi finiat su gúturu, Assunta fiat isciacuendu is pannus, in frúmini ◊ sos gurutos fint fatos a impredau ◊ nos poniamus a cúrrere a cantu potiamus in sos gurutinos de su vichinatu Terminologia scientifica crn, bdh, slg Etimo ltn. guttur Traduzioni Francese gorge, sentier, détroit Inglese throat, path Spagnolo garganta, callejuela Italiano góla, vïòttolo strètto Tedesco Kehle, enger Weg

istrintógliu, istrintólzu , nm, agt: istrintorju, istrintorzu, istrintozu, strintórgiu Definizione logu o passadórgiu de pagu largària, genia de buca in mesu de duos tretos artos (muros, montes, terras o àteru) Sinonimi e contrari astrintógliu, strintura Frasi in cue su caminu diventaiat un'istrintorzu chi a cantu bi passaiat un'ómine ◊ su caminu fut un'istrintórgiu, no dhue sciadhiat su giú chin su carru e no dhue colànt mancu duas personas paris 2. àmbulo in mesu de muros istrintorzos Terminologia scientifica slg Etimo srd. Traduzioni Francese ruelle, chaussée rétrécie Inglese alley, strait (s), narrow Spagnolo callejón, calleja Italiano vìcolo, viuzza, strètto Tedesco Gasse, Engpaß.

istríntu , pps, agt, nm: strintu Definizione de istrínghere; nau de logu, chi est pagu largu; nau de unu, chi est malu a giare, de malugoro Sinonimi e contrari afissu, astrintu / bisognu / astrintone, limidu, susuncu | ctr. lalgu, làschiu Modi di dire csn: èssere in i. = istai in pagu logu; imprassai a i. = afranzare forte 2. isco chi sezis in istrintu e già bos do logu 3. cun totu chi est istrintu, epuru pro su coju de su fizolu giughiat una beste de prima posta Cognomi e Proverbi prb: mellus a istrintu in domu sua chi no a largu in domu allena Etimo ltn. *strinctus Traduzioni Francese étroit Inglese narrow, lane, strait (s), gripped Spagnolo estrecho Italiano strètto, angusto Tedesco eng.

sízigu , agt Definizione chi est a istrintu, intrau a fortza / a s. = in afissu, astrintu, intradu apare bene sidhidu de no lassare colare nudha, de no si che mòere; fintzas de acordu, cuncordu Sinonimi e contrari afissu, sidhidu, sizu Frasi su tapu tupat bene si intrat a sízigu ◊ cust'ampulla est mala a istupare ca su tapu est intradu a sízigu Etimo srd. Traduzioni Francese serré Inglese tight Spagnolo estrecho Italiano strétto, serrato Tedesco eng, gedrängt.

stríntu , pps, agt, nm: istrintu* Definizione de stríngiri; nau de unu, chi est de manu afissa, arrestigu; abbisóngiu, mancamentu de su necessàriu po bívere bene; nau de logu (bia, orruga, camminu, tretu de mare inter duas terras), passadórgiu chi dhue at pagu logu de fiancu Sinonimi e contrari afissu, astrintu, ispremu / bisognu / astrintógliu, botorinu, terighinu, turinu, urgu | ctr. lalgu Modi di dire csn: acapiai a s. = prèndhere afissu; èssiri gúturu strintu = istare teníndheche cosa dae su mànigu (es. pizolu, carchi semenedhu, cosa chi no piaghet); strintu che unu cú de frommiga = prus de gai!…; parenti s. = custrintu, de acurtzu, de domo 3. po intrai in su mari Mediterràneu de s'ocèanu si passat in su strintu de Gibbilterra Cognomi e Proverbi prb: mellus su strintu miu chi no su largu allenu Traduzioni Francese ruelle Inglese narrow, tight, strict, forced, straits, alley Spagnolo estrecho, estrechez, callejuela Italiano strètto, viuzza Tedesco Engpaß, enge Gasse.

«« Cerca di nuovo