abbolojàre , vrb: abbolozare, bolojare Definizione murigare e avolotare pruschetotu s'abba e cosas deasi; fintzes fàere a gana lègia, murigare s'istògomo Sinonimi e contrari abborotai, abbuligiai 1, bugliare, istriulare, sciambullai 2. at próidu meda e s'abba de su riu est totu abbolozada Etimo srd. Traduzioni Francese troubler Inglese to make turbid Spagnolo enturbiar Italiano intorbidire, sconvòlgere Tedesco trüben, erschüttern.

abbolortzàre, abbolotài , vrb: abbolotare, abbulotare, abbulutare, arbolotare, arbulotare Definizione pònnere in avolotu, murigare a forte, fàere mòvere; fàere a gana lègia / abbolotare s'abba, su sàmbene Sinonimi e contrari abbolojare, aggolotare, avalotai | ctr. assebiai Frasi tia Mintó, si vos arbolotades goi vos picat intracoro a vois puru! 2. geo so abbolotadu Traduzioni Francese bouleverser Inglese to upset Spagnolo alborotar Italiano sconvòlgere, perturbare Tedesco trüben, durcheinanderbringen.

abbuligiài 1 , vrb: abbulizare, abbulurtzare, abbulunzare, abbulutzare, abbulutziare, abbuluzare, bolizare Definizione pònnere bulúgiu, avolotu; murigare e imbrutare, bullugiare, nau pruschetotu foedhandho de abba o cosas deasi, fintzes intrare a s'abba, fichire a modhe, ammesturare apare Sinonimi e contrari abbolojare, abbussiare, agiotulare 1, intruai, istriulare, sciambullai, trubulare, trullare, trumbugliai / abbaunzare, ammisturai Modi di dire csn: abbulizare faes e basolos = ammisturai totu, fuedhendi, ghetai totu a unu cosas chi no cuncordant apari; abbulizare a ccn. in carchi chistione = betarechelu in mesu de una chistione 2. su logu fit pàschidu e abbulutzadu 3. bi fint cudhos chi a sa chistione bi aiant abbulutziatu sa pulítica ◊ su pitzinnu fit a gherra chin d-una espressione abbulutziata che ruvàgliu ◊ fit chin sos pilos totu abbulutziatos ◊ su ricu no si abbulizat cun sos pòveros (P.Casu) Etimo srd. Traduzioni Francese mélanger, bouleverser Inglese to mix, to upset Spagnolo mezclar, revolver Italiano mescolare, sconvòlgere Tedesco mischen, durcheinanderwerfen.

atrepillài , vrb: atropegliai, atropegliare, atropelliai, atropelliare, atropigliai, atropillare, atropogliare, atrupegliare, atrupelliai, tripogliare Definizione betare apare, pònnere sa cosa a dónnia manera chentza critériu, cunfúndhere totu; immarrire a meda, giare o pigare múngia, matana, pistare, catzigare, pònnere agiàgaru, arreolu, learesidha a pentzamentu / atropegliai is leis = andhare contra a sa leze, fàghere pagu o nudha contu de sas lezes a menisprésiu Sinonimi e contrari agiolotare, scambillai, stragamullai, trumbugliai, trumentai / atrobodhare, imbogiare, intrebedhai, trabojare, trobodhicai, trobullai | ctr. assebiai Frasi tui bivis atrepillendi is cosas craras! ◊ cussu gei no si at a atropelliai, no dhi at a tropedhai sa língua! ◊ tui mi atropéllias dugna arrexonamentu ◊ mi atropògliat su narre, mi cunfundhet (A.Spanu)◊ mi aciapo sa mente atropogliada ◊ sa Sardigna, cun tantu atropogliadu faghe faghe, est sempre in manos anzenas 2. tui ti atrupéllias po medas cosas, ma isceti una cosa est necessària ◊ fuit cun sa conca atropelliada de pistighinzos ◊ l'apo muntesu chentza l'atropellare, ca si su malàidu lu malústrias est peus 3. Bobbore e Melledha furint atrupegliaos de su disígiu de ndhe iscarragiare s'iscusórgiu ◊ oi seu totu atrupelliada po allichidí Etimo spn. atropellar Traduzioni Francese bouleverser Inglese to upset Spagnolo desarreglar, atropellar Italiano scompigliare, sconvòlgere Tedesco durcheinander bringen.

bugliàre , vrb: (bu-gli-a-re) buliare Definizione murigare o mòvere a forte, pònnere a tréulu; bogare a fora Sinonimi e contrari abbolojare, abborotai, abbuligiai 1, istriulare, sciumbullai / bulliare Frasi su muntone de su trigu in s'azola si bugliaiat cun triutos pro lu bentulare ◊ nois buliamos s'abba de sas funtanas cun càlamos de ruo ◊ s'abba de su riu est buliada ◊ cantas renas bei at in sa marina, dólimas ti si potant buliare! (Cucca)◊ su bentu sighit a buliare donzi cosa ◊ s'impeleu mi búliat su sàmbene 2. nois buliamis sas ciàciaras a rios Traduzioni Francese bouleverser Inglese to upset Spagnolo revolver Italiano sconvòlgere Tedesco erschüttern, durcheinenderbringen.

istrumbullài , vrb Definizione pònnere trumbullu, avolotu, pentzamentu, fàere pentzare Sinonimi e contrari istrevuzire, sciambullai, strumbuligai Frasi dógnia borta m'istrumbullat su coru, candu dh'intendu, cussa pipia! ◊ Gesús dh'iat fatu fissu una castiada: Simoni si fiat inténdiu istrumbullendi cun sa violéntzia de una temporada ◊ nara, ma mi bois istrumbullai is figaus?!◊ de seguru est cussa canciofa de sa cena chi mi at istrumbullau s'istògumu! Etimo srd. Traduzioni Francese bouleverser Inglese to disturb Spagnolo trastornar Italiano sconvòlgere, turbare Tedesco erschüttern, verwirren.

pilisàe, pilisàre , vrb: pilissai, pilissare, pilisciare, pilixai, pilusare Definizione murigare a pilisu, murigare de mala manera, pònnere a tréulu, in avolotu, istare a su crica crica murigandho e betandho apare totu; nau de persona, pònnere pilisu, in pentzamentu, fàere pèrdere sa trancullidade / pilisàresi a unu = pigare a boghes male arrennegaos Sinonimi e contrari chiriolare, istriulare, moricare, trogomingiai, trumbugliai | ctr. assebiai Frasi at preparau sos pilisos pro pilisare su late cracau de fàchere a casu ◊ su mare est totu pilisau dae su bentu ◊ a iscutinare s'olia a mazadorza pilisat sas àrbures a tropu ◊ a s'istribitu sa robba si pilisat e si fachet a unu bubburustu ◊ ite nachi li pilisas a cussu minestrone: est bonu totu su chi bi est! ◊ si pilisat su re assirianu contr'a sos fizos de Gerusalè ◊ su bentu forte at pilisadu sas àrbures e ndhe lis at betadu foza e frutu ◊ sos carabbineris ant pilusadu totue a fine a fine, ponindhe totu a bórtulu 2. fit pilisada dae su nannicadorju de su cabadhu ◊ po su chi mi abarrat de campai no ndi balit sa pena de mi pilisai meda meda! ◊ fia cuntenta fintzas chi no ses ghirau tue a mi pilisare sa conca! ◊ bi at àteras gherras chi pilisant s'esisténtzia Etimo srd. Traduzioni Francese mélanger, bouleverser, troubler Inglese to mix, to upset Spagnolo mezclar, remover, revolver Italiano mescolare, sconvòlgere, turbare Tedesco vermengen, durcheinanderbringen, durcheinanderwerfen, verwirren.

surrulài , vrb: surrullai Sinonimi e contrari mòere, salargiare, trambuscare, trumbugliai Frasi andu anch'est Arrosica a mi dha surrullai bèni bèni: oi dhi cantu s'alleluja! ◊ custus óminis funt surrullendi sa citadi ◊ nadendu surrullat s'àcua prus a lestru ◊ surrulit is brebeis! ◊ at agatau totu su logu infoxau e surrulau Traduzioni Francese troubler, bouleverser Inglese to shake Spagnolo agitar, revolver Italiano agitare, sconvòlgere Tedesco erregen, verwirren.

trumbugliài , vrb: trumbullai, trumbuxai Definizione nau de abba o cosas deasi (ma fintzes de su tempus) mòvere a iscutuladura forte a manera de pònnere in avolotu sa cosa faendhodha mòvere, pesare su fundhurúgiu, su búdhidu, imbrutare: nau de gente (e fintzes de sa mente, de s'ànima), su dha pònnere in pentzamentu e avolotu po calecuna chistione de una manera chi no si cumprendhet comente podet acabbare; pesare burdellu, avolotu, pònnere in pentzamentu Sinonimi e contrari abbuligiai 1, abbussiare, arrebbulliai, intrullai, istriulare, sciambullai / agiolotare, atrepillai, scambillai, stragamullai, studugai, trogomingiai, trumuinare | ctr. assantai, pasai Frasi tzia Anna ndi portat su matzamedhu trumbullau ◊ callentamí unu tzichedhu de gafei, ca mi ses fendi trumbullai s'istògumu cun cussas chistionis ◊ sceti ca mi arragodat su sannori… mi trumbullat s'istògumu, mi trumbullat! (E.V.Melis) 2. chi sa cosa si trumbullat, gei si fatzu s'atzinnu dèu! ◊ sonnu trumbullau chei custu no nd'iu fatu ancora ◊ oi est totu trumbullau in custa terra nosta: sa família, sa bidha, su fuedhu ◊ chi dh'agatu gei mi dhu trumbullu dèu etotu, a sou a sou, a su sannori! Traduzioni Francese troubler, bouleverser, agiter Inglese to make turbid, to stir, to upset Spagnolo enturbiar, alborotar Italiano intorbidare, sconvòlgere, agitare Tedesco trüben, stören, aufregen.

«« Cerca di nuovo