amparamànu , nm: ampiamanu, amplamanu, ampramanu, ampremanu, ampriamanu Definizione manu ampra, larga, líbbera, nau in su sensu de fàere comente paret e praghet, de tènnere podere prenu, o fintzes de si pigare tropu cunfidàntzia, tropu libbertade Sinonimi e contrari impramanu Frasi cussas s'iant pigau tropu s'amparamanu e dhas ia castigadas ◊ dae candho ses abbitandhe chin cussa zente l'imbenit chi ti cheres picare s'ampramanu de mi pònnere su tzitu! ◊ ci nd'ia tentu s'ampramanu nci dh'iu iscavulau! Cognomi e Proverbi prb: donai s'ampramanu est sempri dannosu Etimo srd. Traduzioni Francese liberté Inglese liberty, excessive trust Spagnolo familiaridades, confianza excesiva Italiano confidènza eccessiva, àmpia, tròppa libertà Tedesco übermäßige Vertraulichkeit, zu große Freiheit.

faghínu, faghíu , nm: afainu 1, fainu, fainzu, faiu Definizione su èssere o andhare o fàere o nàrrere chentza peruna régula, chentza critériu Sinonimi e contrari brétiu, isfaiu Modi di dire csn: avb. a faghiu = afaiu, chentza régula, chentza frenu, chentza abbiadura peruna, a su chi si cheret fàghere, nàrrere e gai; dare su faiu = iscapare, lassai andai a dónnia logu Frasi a su bestiàmine li daet su faiu e isse in bidha! ◊ su fainu su fogu si at leau, cheret zúghere a pínnigu su logu ◊ at lassadu su bestiàmine a su faiu de chie bi colat 2. in buzaca zuchet a faghiu unu murútule de poesias ◊ s'abba est andhendhe a faiu ◊ su bestiàmine che lu tenet in su cumonale a faiu ◊ su tempus ti che secat s'andhonzu a fainu ◊ andànt a su fainu peri is cugigones a si arrangiare ◊ isse cumbidendhe e sa zente totu bufandhe a faghinu! Etimo srd. Traduzioni Francese liberté, dérèglement Inglese freedom, intemperance Spagnolo desarreglo Italiano libertà, sregolatézza Tedesco Freiheit, Regellosigkeit.

libbeltàde , nf: libbertade, libbertadi, libbertari, liertade Definizione sa possibbilidade de fàere un'iscéberu, pigare una decisione, fàere ccn. cosa chentza èssere a óbbrigu de nudha e de nemos, solu po sa volontade e po su chi unu credet o pentzat e agatat giustu e bonu, segundu is diritos chi unu tenet o credet de dèpere tènnere, cumportamentu chi in cantu dipendhet solu de noso si podet cunsiderare sinónimu de responsabbilidade: in is costitutziones democràticas de is istados benit regulada a manera chi potzat èssere sa cunditzione de totus e po cuss'etotu est precisada coment'e diritu e dovere de su citadinu / pèrdere o pèrderesi sa l. = fai ccn. cosa de dèpiri acabbai in presoni Sinonimi e contrari indipendéntzia / responsabbilidade | ctr. dipendéntzia, prejonia Frasi pro s'amore de sa libbertade si fit a manu sua esiliada ◊ nci at libbertadi po piticus e mannus ◊ chèrrere dia chi sa voche mea límpia e serena de s'universu tochet donni vena chi si nutrit de amore e libbertade (T.Cherchi)◊ sa libbertadi prus giusta e santa est de no nci ai meri o serbidori ◊ chini timit de abarrai solu non dhi praxit sa libbertadi 2. bastàscia, foras de domu mia o perdu sa libbertadi, oi! Etimo spn. Traduzioni Francese liberté Inglese freedom Spagnolo libertad Italiano libertà Tedesco Freiheit.

«« Cerca di nuovo