acòa , avb, prep: agò, agoa, agou Definizione a coa, tempus apustis, pustis de…; in daesegus, apalas / torrare agoa = itl. indietreggiare; torrare agoa sa lughe = itl. riflettere Sinonimi e contrari addaesegus, aissegus, apabas, afatu / abosca, addaboi, apoi, apusti | ctr. innantis Modi di dire csn: acoa meu, tuo, suo = apustis meu, tou, sou; a s'acoa = assassegus; su martis de agoa = martis de carrasegare; su prat'e agoa = in isposonzu, zenia de brulla chi si faghet a su cojadu nou (piatu cun corza, ossos e àteru de frundhire chi li presentant cuguzadu che a… sa menzus cosa) Frasi a arrí agoa, a sa scuada de is ballus! ◊ chiscellu, a su cane: miret chi acoa murrunzamus nois! ◊ immou papai e agou andais! ◊ issu abbarrat agoa ca depit èssi s'úrtimu ◊ su de agou pigadhu in cou! ◊ a s'acoa at pentzau in su malu 2. recuint acoa de s'iscurigada ◊ sa maista dhu poniat agò de sa lavagna candu fadiat a mau Etimo srd. Traduzioni Francese après Inglese after Spagnolo atrás, trás Italiano indiètro, addiètro, dópo Tedesco zurück, nachher, dann.

codiàre , vrb: acodiare, cuidare 1 Definizione lassare agoa a ccn. o una cosa camminandho passandho prus ainnanti, lassare cosa chentza fàere, chentza ndhe dha leare, lassare e bastat coment'e candho unu s'imméntigat, lassare o fintzes acabbare de fàere cosa; andhare aifatu de s'arrastu / no codiare cosa = furai totu Sinonimi e contrari acadiare, acogiai, cambare, cogiai, coigiare, incoizare, lassai, scaresci / sensai | ctr. pigai, furai Frasi essit foras de su semenadu e totora l'intórticat s'aradu o códiat terrinu ancora intreu ◊ su maridu fit mortu e l'at codiada sola chin sos fizos ◊ su teracu si at codiau sa ghistrale ◊ mamma aprontaiat donzi cosa, chena cuidare sas lezes 2. no nche codiabat sa missa mancu pro sas cosas prus bellas de custu mundhu 3. fae e chibudha, basolu, patatu e azu… no codiaias nudha! ◊ de matzone aumentant sos delitos: - no códiat porchedhu e ne anzone (D.Mele) Etimo srd. Traduzioni Francese laisser qqnqqch derrière soi, oublier qqch Inglese to omit, to disregard Spagnolo colar, dejar Italiano lasciare indiètro Tedesco unterlassen, jdn. zurücklassen.

coigiàre , vrb: acogiai, coigliai, coillai, coizari, coizare, cuillai, cuizare Definizione lassare, lassare a s'assegus, a parte de apalas, a una parte, agoa; abbarrare o istare agoa de is àteros in d-unu andhare / coillai úrtimu = abbarrare úrtimu Sinonimi e contrari abarrai, acadiare, acojanare, apaltare, cambare, codiare, cogiai, incoizare, lassai | ctr. pigai, furai Frasi beta unu pagu lestru ca sinono s'isterzu coizat e ti che ruet su late a terra! ◊ est pentzendu a si fai cuillai su civraxu, ca tenit fàmini 2. de su prochedhu no ndhe ant coigiau mancu unu biculedhedhu ◊ no ses mortu ma ti coillant pagus minutus de vida ◊ portanci is cuatru marengus chi ti funt coillaus ◊ si est postu a curri cun totu is fortzas chi dhi coillànt ◊ s'arveghe chi si fut coizada est torrendhe a su cuile 3. mi che sunt furendhe totu in s'ortu: no bi coizant mancu foza, no de si che collire sa cosa! ◊ cussu no coígiat un'ispistoru de casu Etimo srd. Traduzioni Francese laisser ou rester en arrière Inglese to leave, to stay back Spagnolo dejar, quedar atrás Italiano lasciare, accantonare, restare indiètro Tedesco lassen, beiseitelegen, zurückbleiben

incuàdas , avb Definizione si narat sèmpere coment'e avb. in su sensu de logu e de tempus passau: andai, torrai i. = torrare a culissegus, torrare insegus (in su logu e in su tempus) Sinonimi e contrari culinsecus, palipissegus / acoacò, addaesegus, aissegus, daesecus, insegus | ctr. addaenanti Frasi su bentu ndi torrat su sonu incuadas ◊ mi parit chi seus torraus incuadas de trint'annus ◊ fortzis ti at fatu mali su èssi torrau incuadas cun su pentzamentu! ◊ cussa est un'afrenta chi si fait torrai incuadas de séculus ◊ eis isbagliau caminu: torrai incuadas e pigai cuss'atru morixedhu! Etimo srd. Traduzioni Francese en arrière Inglese back Spagnolo atrás Italiano indiètro Tedesco zurück.

inségus , avb, prep: issecus, issegus Definizione parte, logu apalas de comente si càstiat chentza si furriare; nau de tempus, innanti (passau) e fintzes ainnanti (benidore) Sinonimi e contrari acoacò, addaesegus, aissegus, daesecus, incuadas | ctr. ananti Modi di dire csn: sa die insegus = sa die ifatu, sa chi depit bènniri; dae como issegus = de immoi a innantis; torrare in issegus = torrai acò Frasi dai s'asciuconu at iscutu unu brincu a issegus ◊ no balet chi pentida ti boltes a insegus! ◊ pro cantu eo cun tegus aimus fin'a como arrejonadu, mi so già meledadu: torramindhe sas líteras insegus! (Grolle) 2. in iscola nos poniant fichidos a insegus de sa lavagna Etimo srd. Traduzioni Francese en arrière Inglese back Spagnolo atrás Italiano indiètro Tedesco zurück.

«« Cerca di nuovo