citàre , vrb: tzitare Definizione pònnere a unu in càusa, denuntziare Traduzioni Francese appeler en justice Inglese to convene Spagnolo llevar a juicio Italiano chiamare in giudìzio Tedesco jdn. verklagen.

cramàri , vrb Definizione pònnere in giustítzia a unu po calecuna diferéntzia o iscórriu Sinonimi e contrari carelare, tzitare Traduzioni Francese citer en justice Inglese to convene Spagnolo citar en juicio Italiano citare in giudìzio Tedesco gerichtlich verklagen.

giudísciu , nm: giudíssiu, giudítziu, zudísciu Definizione su averguare e iscumbatare is cosas, mescamente is chistiones naendho su chi si ndhe pentzat o fintzes betandho una senténtzia; capacidade de cunsiderare bene is cosas, de dhas fàere giustas, cun sabiesa Sinonimi e contrari capia, sabiesa, selembru, sinnu Modi di dire csn: bogai de giudítziu = fàghere irbariare; pèrdiri su giudítziu = irbariare, essire macu; giudítziu universale = su chi at a fàghere Deus a sa fine de totu sos tempos a totugantos; pàrrere su g. universale = irfaghíndhesi totu, unu mamudinu mannu Frasi custos funt is giudítzios chi apo iscritu po is poesias chi ant mannau a su de duos cuncursos ◊ su giudítziu po is poesias dhu lassaus a espertos e apassionaos: est a issos ch'ispetat a giare su pàrrere 2. destruidos cheriant custos chi no ant fide e ne giudísciu ◊ custa est sa terra chi mi at dadu giudítziu in sa vida ◊ cussa picioca fait is cosas cun giudítziu 3. a proba est su Giudítziu universale: ma sos umanos vivent in delíriu e parent in continu carrasciale (P.Casu)◊ finas sos montes trement dae fundhu chi paret su giudísciu universale! Etimo itl. Traduzioni Francese bon sens, sagesse Inglese wisdom Spagnolo juicio, sabiduría Italiano giudìzio, saggézza Tedesco Urteil, Weisheit.

insabiài, insabiàre , vrb: issabiare Definizione callai a ciorbedhu, fàere o essire sàbios, lassare de fàere machines Sinonimi e contrari | ctr. ammachiae, dessessire Frasi una cosa aici de issu no mi dha iap’èssi mai aspetada: ma ci pentzu dèu a dhu fai insabiai! ◊ a bois cust'abba bos at issabiadu Traduzioni Francese devenir raisonnable Inglese to become sensible Spagnolo hacerse sensato Italiano métter giudìzio, rinsavire Tedesco vernünftig werden.

iscabàdu , agt Definizione nau de ccn., chi est chentza cabu / avb. a s'i. = a sa maconatza, chentza cabu Sinonimi e contrari iscabiladu, iscabudadu | ctr. acabadu, cabosu, giudisciosu Frasi fit un'ómine iscabadu e a sa bona de Deus ◊ sos sentidos catigados bidimos dae concas iscabadas ◊ a ue at a giúghere custa cursa iscabada? ◊ un'iscabadu e atrividu podet fàghere machines ◊ si at fatu machine gai est candho fit pisedhu iscabadu Etimo srd. Traduzioni Francese sot, idiot, insensé Inglese foolish Spagnolo insensato Italiano sènza giudízio, stólto, insensato Tedesco töricht, unbesonnen.

iscantaràre , vrb: iscanterare Definizione foedhandho, su ch'essire fora de su chi si podet nàrrere cun seriedade o giudítziu, cun cabu, cantare a isambruliadura, a isciolóriu Sinonimi e contrari iscantonare Frasi bah, bah, bois puru, como, fatu a ómine mannu sezis iscantarendhe: dae conca bos benit a nàrrere cosas gai?!…◊ cantat tota note sa tonca e nos faghet cumpanzia, fintzas si nos iscàntarat sa conca Etimo srd. Traduzioni Francese dire des fadaises Inglese to talk nonsense Spagnolo tontear Italiano parlare sènza giudìzio, dire scipitézze Tedesco irrereden.

séru , nm: sieru Definizione su si serare, su cunsiderare bene totu is cosas, sa capacidade de si acatare de una cosa e de dha cumprèndhere Sinonimi e contrari àrviu, imprastu, saeru, selembru, sinnu Modi di dire csn: male chentza s. = male (fintzas pecu, físsiu) chi unu no si lu connoschet; fémina, ómine de s. = abbistus, àbbilis, atentus, giuditziosus; cane de s. = chi abbizat; leare su s. de carchi cosa = leare oru, àrviu; fora de seru = fora de tinu, chi no atinat, ammachiadu; èssere in seru = in tinu, zustu de conca Frasi sas criaduras sunt chentza seru, ma su mannu depet atuare a su chi faghet! ◊ de sa note chi ant segadu a pedra sos bidros de sos barcones nche li est intrannadu unu seru malu ◊ cussu est macu chena seru ◊ a sos fizos de seru su nuraghe mustrat luntanas andheras ◊ est galu a seru sanu mancari apat giampadu sos chent'annos ◊ carimanna, si seru aias tentu ti fist assolada che murone! (M.Murenu)◊ tue morta e deo… ancora so in seru?! ◊ ses resultadu sentza cunsideru ca in sa conca no giughias seru ◊ faedha sintzeru, prite ue sia no ndhe tenzo seru ◊ cussa est genti chen'e sieru! Etimo srd. Traduzioni Francese jugement, sagesse, conscience Inglese judgement, consciousness Spagnolo juicio, sabiduría, conciencia Italiano sénno, giudìzio, saggézza, consapevolézza Tedesco Verstand, Vernunft, Weisheit, Bewußtsein.

«« Cerca di nuovo