àbriu 1 , agt, nm, nf: abru, alvu, àrbia, àrbiu, arbu, arvu Definizione chi est de colore biancu; sa parte bianca, sa giara, de s'ou (nau fintzes abruou)/ cun s'oju in alvu: furriau de si bíere sa parte bianca (Grolle, A s'alza e fala, 23, 27: sendhe pro dare cun suore nou sementa noa a sa terra, chi aiat già preparadu, "Santa s'ora siat!" narat, cun s'oju in alvu, in sinu sou / a tziu Pedru bido ficadu e, a ojos in alvu, "A mi podides narrer, ómine santu, ite bidides peri sos chelos?", l'apo dimandhadu) Sinonimi e contrari biancu / abriou, allúmene, àrbidu, ciara Frasi cudh'ómine fit sighindhe a piulare chentza atoare, a ogros in arbu e a buca abberta 2. is amaretus si faint cun méndula druci, unu pagu de méndula marigosa, tzúcuru e àbrius de ous bèni iscumbàtius Cognomi e Proverbi smb: Arbus Terminologia scientifica clr, mng Etimo ltn. album Traduzioni Francese albumen, blanc Inglese albumen, white Spagnolo blanco, clara Italiano bianco, albume Tedesco weiß, Eiweiß.

àrbidu , nm Definizione abru de ou Sinonimi e contrari àbriu 1, biancu Terminologia scientifica clr Etimo srd. Traduzioni Francese blanc Inglese white Spagnolo clara Italiano bianco Tedesco Eiweiß.

assunsèna , nf: assussena, sussena Definizione erba, genia de frore o lillu de Sant'Antoni, lígiu de Santa Eleni; cosa de abberu bella, nau cun istima mescamente de gente Sinonimi e contrari lígiu, lolloibbiancu Frasi in s'ispiàgia bi at assussenas biancas fioridas ◊ Maria est una càndhida assussena Terminologia scientifica frs, Lilium candidum Etimo spn. azucena Traduzioni Francese lis ou lys commun Inglese white-lily Spagnolo azucena Italiano gìglio bianco Tedesco weiße Lilie.

àurri , nm Definizione genia de linna chi faet a mata manna Terminologia scientifica mtm, Carpinus betulus Traduzioni Francese charme Inglese hornbeam Spagnolo carpe Italiano càrpino bianco Tedesco Weißbuche.

biàncu , agt, nm Definizione su colore chi assumat totu is àteros colores, su colore naturale de su nie, de su late Sinonimi e contrari àbriu 1, àrbidu | ctr. niedhu Modi di dire csn: b. niu, nidu, càndhidu, che dente de cane; su b. de s'ou = sa giara de s'ou, s'arbu; su b. de s'oju = sa túnica de s'ogu, itl. còrnea; donai in su b. = inzertare; tirai a su b. = èssere unu pagu biancu; frimmare in b. = pònnere sa frimma in pabilu chi no bi at iscritu nudha, in cosas chi no ant pertzisadu / erba bianca = Diotis maritima, Filago gallica; fàere sos ogos in b. = furriai is ogus deundudotu de no si biri is pipias (e de no biri) Frasi muru biancu, pabilu biancu, carchina bianca ◊ bolit fai biri su biancu po niedhu ◊ no distinghet su biancu de su niedhu 2. de s'asciuconu fit biancu chei sa tela ◊ comenti dh'ant fertu a conca si fiat fatu biancu che su casu ◊ est biancu che nie, che late Cognomi e Proverbi smb: Biancu Terminologia scientifica clr Etimo itl. Traduzioni Francese blanc Inglese white Spagnolo blanco Italiano bianco Tedesco weiß, Weiße.

intrètza , nf, nm: intretzu 1 Definizione menta o pani de conillus, genia de linna chi giughet sa fògia pilosa a s'ala de fundhu Sinonimi e contrari erbagraba Terminologia scientifica rba, Prasium majus Traduzioni Francese prasium Inglese mediterranean prasium Spagnolo prasio Italiano camèdrio bianco, tè siciliano Tedesco große Klippenzist.

mutúturu , nm Definizione erba de santa Maria, folla de opus, genia de erba a fògias mannas picadas, pudéscias e pilosedhas, frore grogu, faet su sèmene in d-una bussa a bisura de càssula: est toscosa (addromitiolu), bona po meighina Sinonimi e contrari sutzamele 1 Terminologia scientifica rbc, Hyoscyamus albus Etimo srd. Traduzioni Francese jusquiame Inglese henbane Spagnolo beleño blanco Italiano giusquìamo bianco Tedesco Weißes Bilsenkraut.

sàbixi , nm: axi, sàgili, sàighi, sàliche, sàlige, sàlighe, sàligi, sàlixi 1, sàlligi, sàxibi, sàxili Definizione genia de linna modhe e lenta de logos de abba, no tanti manna, faet pértigas bonas po intèssere, bestire istrègios, fàere pischedhas e cosas deasi / ollastedhu de arriu est sa calidade orrúbia = Salix purpurea; sàlighe pianghendhe = Salix babylonica Sinonimi e contrari sarpa, toa / cdh. sàliciu Cognomi e Proverbi smb: Sàlisci, Salixi Terminologia scientifica mt, Salix alba, S. fragilis Etimo ltn. salice(m) Traduzioni Francese saule blanc, saule fragile Inglese white willow, crack willow Spagnolo sauce Italiano sàlice bianco, fràgile Tedesco Silber Weide, Bruchweide.

«« Cerca di nuovo