afussiòne , nf Definizione festa, festa nodia (Pasca manna, Annunou, Mesaustu e àteras), festa chi torrat cad'annu Frasi no ti apo onorau in sas afussiones ◊ sos zovanedhos colant passizandhe a prufessones, a sas afussiones bient e ballant a tropas (L.Loi)◊ a sas afussiones a gustare nos daiant coconedha e casadina ◊ sas carvas po s'afussione abbundhantes incunzas nos promintent Traduzioni Francese fête Inglese festivity Spagnolo fiesta Italiano ricorrènza Tedesco Feiertag.

bacadíbu , agt, nm: bacatiu, bagadiu, bagariu, vacadivu Definizione chi est líbberu de impícios de trebballu, chi no si trebballat; si narat de su bestiàmene chi no at angiau, de persona chi no si est cojuada; die nódida, de festa Sinonimi e contrari laghinza / bachianu, irgaitzu, solteri | ctr. madricau / cojadu / faturivu Frasi pòrtalu sempre a s'imbesse si cheres chi duret meda, si no est die bagadia (P.Pisurzi)◊ si ponias mente a mie lu tias portare in sas dies bagadias, cussu pinzos ◊ chie l'isposat si dúbbiu apena bi at chi siat de ratza bagantia? (S.Casu) 2. su serbidori càstiat su bagadiu, su meri portat is brebeis angiadas ◊ su pastoredhu est pascendi su bagadiu ◊ su cuíndixi in bidha est sa festa de is bagadios 3. is fillas dhas tenit totu bagadias ◊ issu est arricu, ma est abarrau bagadiu 4. in sos bagadios, cun sos cumpagnos de iscola andhaio a linna ◊ sos bagadios, custos zòvanos andhant a cantare Etimo ltn. vacantivus Traduzioni Francese stérile, célibataire, fête Inglese barren, single, festivity Spagnolo estéril, soltero, fiesta Italiano stèrile, cèlibe, festività Tedesco unfruchtbar, steril, Ledige, Feiertag.

fèlta , nf: festa Definizione die feriada, nodia, chi no si trebballat; ispàssiu mannu, alligria po calecuna cosa o ccn. / min. festichedha, festixedha Sinonimi e contrari scesta / divertera, spàssiu Modi di dire csn: f. cumandada = die de pretzetu, chi si depet andhare a missa; fàghere o fai f. = afestai; fàghere sa f. a unu (in cobertantza)= bochire a ccn; festas de corriolu = festas chi si faghent in campu e ue si bi daet pane, peta a manigare e àteru a totu sa zente; leàresi sas festas = andai de una festa a s'àtera, abarrai sempri avatu de is festas; (sètzere a cadhu) a sa festaja = de rugadis in sa sedha, comente faghent sas féminas Frasi addaghi ant a torrare fizos tuos, Sardigna mia, sonamus a festa! (F.Sechi)◊ no frundhiat tempus isbuduscendhe dinaris fatu de sos butighinos mancu in dies de festa 2. si ficheit in conca s'idea de l'apostare a fusile e de li fàghere sa festa ◊ cassant unu cerbu e dhi faint festa ◊ bi at chie si leat sas festas pro divertire e chie pro triballare ◊ ite tiat èssere una festa si no bi at zente?◊ pro fàghere sa festa, dinari meda azis buscadu? Cognomi e Proverbi smb: Festa / prb: pro andai a festa dogna mandrona est lesta ◊ zente paga bona festa Etimo ltn. festa Traduzioni Francese fête, célébration Inglese holiday, celebration Spagnolo fiesta, festejo Italiano fèsta, festeggiaménto Tedesco Feiertag, Feier, Fest.

gàla , nf Definizione cosa chi si ponet o chi si faet po bellesa, po èssere prus bellos (e fintzes po divertire o divertindho); manera de fàere prexaos a bàntidu / bestire de g. = ponniri bestimenta bona, bella, de festa Sinonimi e contrari bantu, festa / blaga Frasi no apu disigiau ni òru, ni prata e ni sa gala de atrus ◊ su rei e sa regina fuant benius cun grandu gala ◊ vaidiche dereta, ca non prango po gala! ◊ gei ti ant a passai is galas puru! 2. cun sas retas a pala, fatendhesindhe gala, Pep'Iscedhu si aviat a piscare ◊ fit gala su de mi dispretziare, invece de mi agiuare! ◊ no mi ndhe birgonzo: antzis de su coju ndhe fato gala (Limbudu) Cognomi e Proverbi smb: Gala Traduzioni Francese faste, luxe, fête Inglese pomp, party, luxury Spagnolo pompa, fiesta, lujo Italiano pómpa, fèsta, lusso Tedesco Pracht, Pomp, Fest, Luxus.

mesagústu , nm: mesaultu, mesaustu Definizione su bíndhighi de austu, die de festa nódida (s'Assunta) Sinonimi e contrari ttrs. mezaostu Frasi Nostra Segnora de mesaustu ◊ su piciochedhu boliat ischire chi custa festa fiat uguale a su tusórgiu o a sa festa de mesaustu ◊ candho che colat mesaustu, in bidha s’istiu est finidu: su sero bi cheret unu carralzu ◊ amus detzisu de afestare su mesagustu chin sos parentes vidharesos Etimo srd. Traduzioni Francese mi-août Inglese august holiday Spagnolo fiesta del 15 de agosto, Asunción Italiano ferragósto Tedesco Mariä Himmelfahrt, Mariä Himmelfahrtsfest.

sciàla , nf, nm: insala*, scialla, sciallu, scialu Definizione festa chi si cumbidat, brindhat e faet a papare e a bufare a praxere; si narat fintzes in su sensu de consumare o ispaciare tropu cosa chentza bisóngiu; a bortas cuntentesa meda puru, prexu / donai dinai a scialla = a meda, a ispèndhere totu su chi si tenet in gana Sinonimi e contrari scialema Frasi scialixedha ant fatu candu si funt cojaus!…◊ mamma est preparendi is drucis po fai sa scialla ◊ po sa festa si giau calincunu sodhu, ma bollu intrai in parti de sa scialla ◊ s'annu ant fatu sciala de procus is pòburus puru e no dhi pariat beru de èssi dónnia dí de sciala ◊ ant sighiu sa festa fadendu sciallu mannu 3. gei ndi teneis de scialla: poita seis arriendu?! Traduzioni Francese fête, bombance, gaspillage Inglese lavishness, party, exultation Spagnolo fiesta, juerga Italiano fèsta, baldòria, tripùdio, scialo Tedesco Fest, Feier, Jubeln, Prasserei.

tiràgiu , nm: tirazu Definizione sa leva noa, sa festa de is de sa leva, sa tzerriada po fàere su servítziu militare Sinonimi e contrari leva, levada Frasi mi ant avisau de andhare a su tirazu ◊ pro su tiràgiu andho a Núoro Etimo itl. tiraggio Traduzioni Francese passer le conseil de révision Inglese medical examination for call up Spagnolo quinta, fiesta de los quintos Italiano vìsita di lèva Tedesco Musterung.

«« Cerca di nuovo