arrebbócu , nm Definizione carda de prantu, de arrennegu Sinonimi e contrari arrebbentu Etimo srd. Traduzioni Francese rage réprimée avec de chaudes larmes Inglese anger reprimed with an implacable cry Spagnolo arrebato de ira Italiano ira reprèssa con pianto implacàbile Tedesco verhaltener Zorn.

arrigàdu , agt: errigau, rigau Definizione pps. de arrigare; chi est totu a errigas / paperi, fògliu arrigau = a rigas Sinonimi e contrari aviau 2. teniat su bentone arrigadu, sa cravata de seda, sas iscarpitas fines de pedhe Etimo srd. Traduzioni Francese rayé Inglese striped Spagnolo rayado, de rayas Italiano rigato Tedesco liniert.

arrimàdu , pps, agt: arrimatu, arrimau Definizione de arrimare; firmu, postu o lassau a una parte; nau de ccn., chi po maladia o becesa no essit prus Sinonimi e contrari firmu, postu / malàdiu Frasi s'autocarru dh'iant arrimau in pratza ◊ is istimentos de is frades o sorres prus mannos beniant arrimaos e dhos umperànt is prus pitios 2. candho mi ant bidu betzu e arrimadu mi ant che un'istratzu fuliadu (C.Longu)◊ est mesu arrimau, cun sas ancas che tzumpedhu ◊ seo cricanno foedhos arrimaos in calecunu corruncone de sa memória Traduzioni Francese appuyé, posé Inglese deposited, put Spagnolo arrimado, que ya no sale de su casa (anciano) Italiano depósto, appoggiato Tedesco gestützt.

arrubiètu , nm Definizione genia de cosa orrúbia chi si frigant in cara e mescamente in lavras is féminas po si pàrrere de prus, po fàere prus bella sa carrítzia Sinonimi e contrari arrubiedhu, arrubighita Frasi su trucu est cussa cosa chi si ponint in faci po si fai bellas, is féminas: s'arrubietu po is trempas Traduzioni Francese rouge à lèvres Inglese lipstick Spagnolo barra de labios, arrebol Italiano rossétto Tedesco Lippenstift.

arrullàu , pps, agt Definizione de arrullai; chi portat is pilos anedhaos, a lorighedhas Sinonimi e contrari abbuculau, frisau, pilianedhadu 2. essiast a curri cun cuadhu arrullau ◊ cussa picioca portat is pius niedhus arrullaus ◊ fiat unu pipiu totu arrullau, a fronti artu ◊ portat is pius arrullaus coment'e un'angioni 3. su meri bolliat màniga arrullada, de s'iscaraderi e de su serbidori, messendi Traduzioni Francese bouclé Inglese curly Spagnolo de pelo ensortijado Italiano riccioluto Tedesco lockig.

arveghínu , agt: berbechinu*, elveghinu, vervechinu Definizione chi est de brebè; nau in suspu de unu, chi est tontu o de pagu contu coment'e is brebès, o chi deasi dhu càrculant Sinonimi e contrari irvechinu Frasi su pópulu arveghinu ant de trampare Traduzioni Francese de brebis Inglese sheep's milk cheese Spagnolo de oveja Italiano pecorino Tedesco Schaf…

asílu , nm Definizione logu seguru inue faet a si apartare, aprigare; genia de iscola ue leant is pipios piticos po dhos amedhare e cumenciare a dhis giare imparu pentzau apostadamente Traduzioni Francese asile, jardin d'enfants Inglese refuge Spagnolo jardín de infancia Italiano asilo Tedesco Kindergarten.

asseguradòre, asseguradòri , nm: assicuradore Definizione prus che àteru, impresa chi faet assiguratziones Terminologia scientifica prf Traduzioni Francese assureur Inglese assurer Spagnolo asegurador, compañía de seguros Italiano assicuratóre Tedesco Versicherer.

assubentài , vrb: assubentare, assubrentare, assuentai, assuentare Definizione èssere o fàere a assúpidu, torrare àlidu coment'e chi unu apat curtu; pigare su subentu o fúria bentosa Sinonimi e contrari acaugare, addemare, atanare, irfodhiare, isalidare, scannai / assubrimare Frasi su pipiu fiat assubentendu, cun cudhu sarragu mannu pariat donendu s'úrtimu respiru ◊ est arribbau a su monti assubentendu ◊ fiant assubentendu forti me is pesadas ◊ ses assuentendi ca fiast currendi ◊ si fiat assubrentau e isciopau puru ◊ seu giai assubentendi isceti a su pensamentu! Etimo srd. Traduzioni Francese devenir poussif Inglese to become broken-winded Spagnolo jadear, enfermar de huélfago Italiano ansimare, imbolsire Tedesco keuchen, ermatten.

àstua , nf: àstula Definizione orrughedhu de linna minore, crutzu e ladu, bogau o segau unu pagu de longu, a isperradura, segandho e iscudendho a segure; genia de naturale de ccn. / àstua de prana = apranadura Sinonimi e contrari alciuza, doladu, gliesca, iscata, isciapa, schedra, taza / naturale Modi di dire csn: bogai à. de unu truncu, faisí a àstulas; betare s'à. de unu a un'àteru = pigai is difetus de un'àteru; andhare in àstula (nadu de unu) = èssere astulau, irdeortu, pagu atentu faghindhe cosa Frasi àstula negat d'esser de presone, ma su truncu est de veru delincuente (B.Asili) 2. pro s'àstula mala chi at, lu leant totu de lantza e de punta ◊ bae chi già li at betadu, s'àstula de su babbu! Cognomi e Proverbi prb: àlbori orrutu, totus dhi bogant àstula Etimo ltn. astula Traduzioni Francese éclat de bois Inglese splinter Spagnolo astilla de madera Italiano schéggia di légno Tedesco Holzsplitter.

àtzos , nm Definizione puntos de cosidura in segadas de sa carre / pònnere atzos = cosire una ferida Sinonimi e contrari puntos Traduzioni Francese points de suture Inglese stiches Spagnolo puntos de sutura Italiano punti di sutura Tedesco Suturfäden.

audènte , agt Definizione adduidore, chi adduit, chi est de acórdiu Frasi afina su pessamentu e ti as a ammentare chi issa puru fit audente Traduzioni Francese consentant Inglese consentient Spagnolo de acuerdo Italiano consenziènte Tedesco zustimmend.

babballúca , nf: bambaloca, bombulita, bubbalica Definizione bubburuca o luna de sabone, ma fintzes bubburuca de freadura o iscardidura Sinonimi e contrari bubbugiuca, bumbuglione 2. trabballendi custa cosa ti essint is babballucas coment'e bocioedhas in sa manu Etimo srd. Traduzioni Francese bulle de savon Inglese little soap bubble Spagnolo burbuja de jabón Italiano bollicina di sapóne Tedesco Seifenblase.

bàdhu 2 , nm Definizione corgiolu de lardu, de porcu o de sirbone; s'intostadura chi faet a tretos su primu pígiu de sa carre in manos a fortza de fàere trebballu pesante Sinonimi e contrari callu* 1, corgiolu, sidhu 2. sos betzos si contant tribbulias mustrèndhesi sos badhos de sa manu Traduzioni Francese couenne Inglese pigskin Spagnolo hoja de tocino, témpano Italiano coténna Tedesco Schwarte.

bàgnu , nm: bàngiu, bànniu, bannu, banzu, vanzu Definizione su si pònnere o istare in mesu de s'abba o àteru po si samunare o ispàssiu; su pl., logu inue dhue at abbas meighinosas caentes o fintzes ludu po cura; logu, aposentedhu aintru de domo fatu adatu po si samunare e fàere de bisóngiu Sinonimi e contrari peschina Frasi semus andhados a Fordongianus a fàghere sos bagnos ◊ che sunt in mare pro sos bagnos ◊ a sa camba dhi faint bèni is bàngius de axedu callenti ◊ andhaiant a frúmmene a impojare ca no si podiant fàede su banzu in dommo 2. in Benetuti e in Sàrdara bi sunt sos bagnos ◊ bai e isciacuadí in su bàngiu de Síloe! 3. in sas domos como su bagnu lu faghent intro Cognomi e Proverbi smb: (Anzos) Terminologia scientifica dmo Etimo itl. Traduzioni Francese bain, salle de bain Inglese bath Spagnolo baño, cuarto de baño Italiano bagno, tèrme o stabiliménto termale (al pl.) Tedesco Bad, Badezimmer, Thermalbad.

balanséri , nm: balantzeri Definizione chie faet, o bendhet o acònciat balansas Terminologia scientifica prf Etimo ctl. balancer, balanser Traduzioni Francese balancier Inglese scales maker Spagnolo fabricante de balanzas Italiano bilanciàio Tedesco Waagenhersteller.

bancarrutéri , nm Definizione chie faet bancarruta, pruschetotu apostadamente, a ingannu Frasi sos carabbineris aite no arrestant sos bancarruteris?! Traduzioni Francese dilapidateur, banqueroutier Inglese bankrupt Spagnolo quebrado, empresario acusado de bancarrota Italiano dilapidatóre, bancarottière Tedesco Bankrotteur.

barigàdu , pps, nm, avb: barigau Definizione de barigare; sa die apustis de pustigràs o fintzes sa die apustis de cras: 1. oe, 2. cras, 3. pusticràs, 4. barigadu, o, in àteru logu: 1. oe, 2. cras, 3. barigadu Sinonimi e contrari abbarigau, imbarigadu / colau, passadu Frasi su mastru in sa vida ndhe aiat bidu e barigadu de onzi colore ◊ isse si ammandroneit, ch'est barigadu su tempus e abbarradu est chena patente e como est betzu pro cosas gai 2. oe cantos de gioja e de amore, boghes cras de miséria e dolore e barigadu in d-unu muntonalzu! (A.Casula)◊ nos amos a bíere barigadu, candho torro ◊ oe est carrasegare, cras est barantinu e barigadu est Pasca… Terminologia scientifica tpc Etimo srd. Traduzioni Francese après-demain Inglese in three days Spagnolo dentro de tres días Italiano fra tre giórni Tedesco in drei Tagen.

barrína , nf: berrina, bérrina, varrina Definizione genia de aina a caragolu e a punta po istampare linna; idea firma, idea maca; maladia a conca de is brebès / barrinas (nadu de macarrones) = itl. fusilli Sinonimi e contrari berruzu, érrina / badhirone / gadheghinzu, ingadheinzu Frasi aggarrat una berrina e ponet manu a su carratzolu ◊ portu sa berrina ca istampu custa tàula 2. candu mi benit cussu dolori parit chi m'istampint is ossus a barrina! ◊ no tengu prus barrinas in sa conca ◊ giughet sa berrina de bi torrare! ◊ su tzirríchiu de is sitzirigollas brintat in is origas a tipu berrina e arribbat a is ciorbedhus Cognomi e Proverbi smb: Berrina Terminologia scientifica ans Traduzioni Francese vrille Inglese gimlet, auger Spagnolo barrena de mano Italiano succhièllo, trivèllo Tedesco Lochbohrer.

basína, basínu , nf, nm Definizione genia de tela de cotone Terminologia scientifica ts Etimo itl. basino Traduzioni Francese ouatine Inglese cotton cloth Spagnolo tela de algodón Italiano bambagina Tedesco baumwollener Stoff.

«« Cerca di nuovo