abbolortzàre, abbolotài , vrb: abbolotare, abbulotare, abbulutare, arbolotare, arbulotare Definizione pònnere in avolotu, murigare a forte, fàere mòvere; fàere a gana lègia / abbolotare s'abba, su sàmbene Sinonimi e contrari abbolojare, aggolotare, avalotai | ctr. assebiai Frasi tia Mintó, si vos arbolotades goi vos picat intracoro a vois puru! 2. geo so abbolotadu Traduzioni Francese bouleverser Inglese to upset Spagnolo alborotar Italiano sconvòlgere, perturbare Tedesco trüben, durcheinanderbringen.

abbuligiài 1 , vrb: abbulizare, abbulurtzare, abbulunzare, abbulutzare, abbulutziare, abbuluzare, bolizare Definizione pònnere bulúgiu, avolotu; murigare e imbrutare, bullugiare, nau pruschetotu foedhandho de abba o cosas deasi, fintzes intrare a s'abba, fichire a modhe, ammesturare apare Sinonimi e contrari abbolojare, abbussiare, agiotulare 1, intruai, istriulare, sciambullai, trubulare, trullare, trumbugliai / abbaunzare, ammisturai Modi di dire csn: abbulizare faes e basolos = ammisturai totu, fuedhendi, ghetai totu a unu cosas chi no cuncordant apari; abbulizare a ccn. in carchi chistione = betarechelu in mesu de una chistione 2. su logu fit pàschidu e abbulutzadu 3. bi fint cudhos chi a sa chistione bi aiant abbulutziatu sa pulítica ◊ su pitzinnu fit a gherra chin d-una espressione abbulutziata che ruvàgliu ◊ fit chin sos pilos totu abbulutziatos ◊ su ricu no si abbulizat cun sos pòveros (P.Casu) Etimo srd. Traduzioni Francese mélanger, bouleverser Inglese to mix, to upset Spagnolo mezclar, revolver Italiano mescolare, sconvòlgere Tedesco mischen, durcheinanderwerfen.

assaltanàre , vrb: assaltinare Definizione fàere assicare a giagaradura / sonnu assaltinadu = avolotadu, assolocadu Sinonimi e contrari acicai, asciuconare, asciustrare, aterrighinare, ispantamare, ispramai, issaltanare, istrementire Frasi càglia, chi mi assaltanas! Etimo srd. Traduzioni Francese épouvanter, agiter Inglese to frighten, to upset Spagnolo asustar Italiano spaventare, agitare Tedesco erschrecken.

atraudhàe , vrb Definizione su si calare coment'e istrecandhosi, po orruta o cropu Traduzioni Francese s'affaisser Inglese to upset oneself Spagnolo desplomarse Italiano accasciarsi Tedesco zusammenbrechen.

atrepillài , vrb: atropegliai, atropegliare, atropelliai, atropelliare, atropigliai, atropillare, atropogliare, atrupegliare, atrupelliai, tripogliare Definizione betare apare, pònnere sa cosa a dónnia manera chentza critériu, cunfúndhere totu; immarrire a meda, giare o pigare múngia, matana, pistare, catzigare, pònnere agiàgaru, arreolu, learesidha a pentzamentu / atropegliai is leis = andhare contra a sa leze, fàghere pagu o nudha contu de sas lezes a menisprésiu Sinonimi e contrari agiolotare, scambillai, stragamullai, trumbugliai, trumentai / atrobodhare, imbogiare, intrebedhai, trabojare, trobodhicai, trobullai | ctr. assebiai Frasi tui bivis atrepillendi is cosas craras! ◊ cussu gei no si at a atropelliai, no dhi at a tropedhai sa língua! ◊ tui mi atropéllias dugna arrexonamentu ◊ mi atropògliat su narre, mi cunfundhet (A.Spanu)◊ mi aciapo sa mente atropogliada ◊ sa Sardigna, cun tantu atropogliadu faghe faghe, est sempre in manos anzenas 2. tui ti atrupéllias po medas cosas, ma isceti una cosa est necessària ◊ fuit cun sa conca atropelliada de pistighinzos ◊ l'apo muntesu chentza l'atropellare, ca si su malàidu lu malústrias est peus 3. Bobbore e Melledha furint atrupegliaos de su disígiu de ndhe iscarragiare s'iscusórgiu ◊ oi seu totu atrupelliada po allichidí Etimo spn. atropellar Traduzioni Francese bouleverser Inglese to upset Spagnolo desarreglar, atropellar Italiano scompigliare, sconvòlgere Tedesco durcheinander bringen.

avalotài , vrb: avolotai, avolotare Definizione pònnere tréulu, burdellu, fàere movimentu de betare apare, morigare sa cosa, fintzes pònnere s'unu contras a s'àteru Sinonimi e contrari abbolotai, abborotai, buliare 1, sciambullai, streulai | ctr. apachiare, apasaogare, assantai, assebiai, assentulae Frasi avolotaus che is macarronis de Pauli Etimo ctl. avalotar Traduzioni Francese bouleverser, brouiller Inglese to upset Spagnolo alborotar Italiano scompigliare Tedesco in Unordnung bringen, durcheinander bringen.

batagugliàre , vrb Definizione betare apare, ammesturare totu, pònnere a tréulu Sinonimi e contrari atrepillai, atrobodhare, imbogiare, trabojare, trebedhai, trobodhicai Traduzioni Francese brouiller Inglese to upset, to confuse Spagnolo confundir Italiano confóndere, scompigliare Tedesco vermischen.

bugliàre , vrb: (bu-gli-a-re) buliare Definizione murigare o mòvere a forte, pònnere a tréulu; bogare a fora Sinonimi e contrari abbolojare, abborotai, abbuligiai 1, istriulare, sciumbullai / bulliare Frasi su muntone de su trigu in s'azola si bugliaiat cun triutos pro lu bentulare ◊ nois buliamos s'abba de sas funtanas cun càlamos de ruo ◊ s'abba de su riu est buliada ◊ cantas renas bei at in sa marina, dólimas ti si potant buliare! (Cucca)◊ su bentu sighit a buliare donzi cosa ◊ s'impeleu mi búliat su sàmbene 2. nois buliamis sas ciàciaras a rios Traduzioni Francese bouleverser Inglese to upset Spagnolo revolver Italiano sconvòlgere Tedesco erschüttern, durcheinenderbringen.

isculimmerdàre , vrb: isculummerdare, sculumerdai Definizione isconciare prus che àteru una sociedade (de pastores, de isposos, de àteru); isconciare betandho totu a tréulu Sinonimi e contrari isconciare, isculai Etimo srd. Traduzioni Francese bouleverser, mettre sens dessus dessous Inglese to upset Spagnolo frustrar, malograr Italiano scombinare, méttere sottosópra Tedesco durcheinanderbringen.

isordulàre , vrb Definizione pònnere a tréulu una cosa giai bene posta, assentada Sinonimi e contrari isciasciai, iscordulare, iscunsertare, scuncodrai, suliertare, trauai | ctr. adaretzai, assantai, remonire 2. custa cosa est totu isordulada, nada goi, e no si cumprendhet! Traduzioni Francese mettre sens dessus dessous Inglese to upset Spagnolo trastornar Italiano scombussolare Tedesco in Aufruhr versetzen.

isperzeniàre , vrb Definizione pèrdere o segare calecuna cosa, trastu, istrégiu de una matessi genia, guastandho sa cabidhada Sinonimi e contrari iscumpagnare, scambillai Frasi isperzeniare sas tzícheras, sos càlighes, sas tatzas, sos boes ◊ est una famíllia isperzeniada, dae candho lis est mortu su babbu Traduzioni Francese bouleverser Inglese to upset Spagnolo descabalar Italiano scombinare, scompaginare Tedesco durcheinanderbringen.

pilisàe, pilisàre , vrb: pilissai, pilissare, pilisciare, pilixai, pilusare Definizione murigare a pilisu, murigare de mala manera, pònnere a tréulu, in avolotu, istare a su crica crica murigandho e betandho apare totu; nau de persona, pònnere pilisu, in pentzamentu, fàere pèrdere sa trancullidade / pilisàresi a unu = pigare a boghes male arrennegaos Sinonimi e contrari chiriolare, istriulare, moricare, trogomingiai, trumbugliai | ctr. assebiai Frasi at preparau sos pilisos pro pilisare su late cracau de fàchere a casu ◊ su mare est totu pilisau dae su bentu ◊ a iscutinare s'olia a mazadorza pilisat sas àrbures a tropu ◊ a s'istribitu sa robba si pilisat e si fachet a unu bubburustu ◊ ite nachi li pilisas a cussu minestrone: est bonu totu su chi bi est! ◊ si pilisat su re assirianu contr'a sos fizos de Gerusalè ◊ su bentu forte at pilisadu sas àrbures e ndhe lis at betadu foza e frutu ◊ sos carabbineris ant pilusadu totue a fine a fine, ponindhe totu a bórtulu 2. fit pilisada dae su nannicadorju de su cabadhu ◊ po su chi mi abarrat de campai no ndi balit sa pena de mi pilisai meda meda! ◊ fia cuntenta fintzas chi no ses ghirau tue a mi pilisare sa conca! ◊ bi at àteras gherras chi pilisant s'esisténtzia Etimo srd. Traduzioni Francese mélanger, bouleverser, troubler Inglese to mix, to upset Spagnolo mezclar, remover, revolver Italiano mescolare, sconvòlgere, turbare Tedesco vermengen, durcheinanderbringen, durcheinanderwerfen, verwirren.

scambillài , vrb: scambixai Definizione pònnere a s’afaiu, a tréulu, fintzes iscambiare una cosa cun àtera in fadhina; pèrdere o segare parte de una cabidhada de istrègios oguales Sinonimi e contrari iscopiai, iscumpagnare, iscumpanzinare, isgualare, isperzeniare / agiolotare, atrepillai, stragamullai, studugai, trumbugliai Modi di dire csn: scambillai su prétziu = fàghere prétzios diferentes po cosas chi si bendhent paris; scambillai una cópia (fintzas de personas, de unu fiotu)= iscrobare, pèrderesi Frasi abarraus totus acanta de pari: no si scambilleas! ◊ cussas chi s'intendiant fiant brebeis scambilladas ◊ cussa s'est scambillada de su grupu e s'at fatu penai unas cantu oras circhendi! ◊ ge no ant a scambillai is pipius in s’ospidali?! 2. cun cussu chi ti est arrutu a terra mi as scambillau is càlixis bellus ◊ su Sedhoresu proponit de scambillai is prétzius fadendi tres arrialis a is crapitas e cincuanta francus a is corrias Etimo itl. scombigliare Traduzioni Francese bouleverser, dépareiller Inglese to upset Spagnolo desordenar Italiano scompigliare Tedesco durcheinenderbringen.

stragamullài , vrb: istragamuzare, stragamuxai Definizione betare o pònnere apare, ammesturare chentza régula coment’efetu de movimentu, de agiàgaru; bogare o fàere fuire a unu o un’animale de mala manera, brigare, pesare (o fintzes ischidare) de botu po assíchidu Sinonimi e contrari agiolotare, atrepillai, isordulare, studugai, trumbugliai / certai, salargiare, zagarare 2. mi timu chi su sciarrocu siat mannu ca at lassau imbròglius e pagamentas: est un'eredadi bèni stragamullada! ◊ is bòis funt totu stragamullaus: no dh'as inténdiu cussu sonu? 3. po ndi dha istolli de Antoni, sa piciochedha, dh'apu bèni stragamullara! ◊ dh'apu stragamullau ca mi at segau unu pratu Etimo srd. Traduzioni Francese brouiller, mettre en désordre Inglese to upset Spagnolo desordenar Italiano scompigliare Tedesco durcheinanderbringen.

trumbugliài , vrb: trumbullai, trumbuxai Definizione nau de abba o cosas deasi (ma fintzes de su tempus) mòvere a iscutuladura forte a manera de pònnere in avolotu sa cosa faendhodha mòvere, pesare su fundhurúgiu, su búdhidu, imbrutare: nau de gente (e fintzes de sa mente, de s'ànima), su dha pònnere in pentzamentu e avolotu po calecuna chistione de una manera chi no si cumprendhet comente podet acabbare; pesare burdellu, avolotu, pònnere in pentzamentu Sinonimi e contrari abbuligiai 1, abbussiare, arrebbulliai, intrullai, istriulare, sciambullai / agiolotare, atrepillai, scambillai, stragamullai, studugai, trogomingiai, trumuinare | ctr. assantai, pasai Frasi tzia Anna ndi portat su matzamedhu trumbullau ◊ callentamí unu tzichedhu de gafei, ca mi ses fendi trumbullai s'istògumu cun cussas chistionis ◊ sceti ca mi arragodat su sannori… mi trumbullat s'istògumu, mi trumbullat! (E.V.Melis) 2. chi sa cosa si trumbullat, gei si fatzu s'atzinnu dèu! ◊ sonnu trumbullau chei custu no nd'iu fatu ancora ◊ oi est totu trumbullau in custa terra nosta: sa família, sa bidha, su fuedhu ◊ chi dh'agatu gei mi dhu trumbullu dèu etotu, a sou a sou, a su sannori! Traduzioni Francese troubler, bouleverser, agiter Inglese to make turbid, to stir, to upset Spagnolo enturbiar, alborotar Italiano intorbidare, sconvòlgere, agitare Tedesco trüben, stören, aufregen.

«« Cerca di nuovo