aldàre , vrb: aldiare, ardiare Definizione castiare o chistire una cosa a manera chi no tèngiat dannu, chi no tèngiat male, chi nemos ndhe tochet Sinonimi e contrari aggordai*, badrare Frasi fit reséssidu a che li fichire in conca chi sa puzonina si podiat aldiare in d-una manera sola: cun sas peràulas! ◊ gira, gira, furriola, atàpadi cantu cheres: de sa binza semus meres candho l'aldas tue sola! (P.Casu) Traduzioni Francese préserver, garder Inglese to guard, to preserve Spagnolo guardar Italiano preservare, custodire Tedesco bewahren.

allogàe , vrb: allogai 1, allogare Definizione pònnere, partare a una bandha o logu calecuna cosa a manera de dha lassare a un'àtera borta, a candho serbit o torrat a serbire (o fintzes solu po no dha tènnere a istrobbu) Sinonimi e contrari aggolostire, arremai 1, arremonire, arribbare 1, asserbare, chistie, coltoire, istugiai Frasi toca, allogancedha cuss'ampudha! ◊ allogadindi po pràngiu e po cena de cussa cosa! ◊ sos bratzos si achedhaiant in sos cuarteris de sa roda pustis de los àere allogados in s'ingúpulu Cognomi e Proverbi prb: chini papat e allogat ponit sa mesa duas bortas ◊ chini allogat a cras allogat a canis Traduzioni Francese conserver Inglese to preserve Spagnolo guardar Italiano conservare, riservare Tedesco aufbewahren.

coltoíre , vrb: costodire, custodiri, costoire, custodire, custoire Definizione pònnere a parte, chistire sa cosa a manera de dha tènnere e agatare torra, de no si guastare o àteru; partare, pònnere in logu de no si pòdere bíere si no cricandho / giogare a su costoi costoi = a cuare Sinonimi e contrari acastiai, aggolostire, aggordai, allogae, arremai 1, arremonire, asserbare, chistie, cultodiare, golloire, incungiai / cuai | ctr. foliare, frundhire Frasi contat sa zente antiga de sidhados in terra anzena custoidos ◊ sos durches si faghent e costoint a sas festas ◊ sa càriga si costoit dae istiu a zerru ◊ apipiedhare si narat candho si tenet una cosa custodia, istuzada ◊ is piciochedhus custodiant is béstias ◊ est custodia e bèni tenta 2. issa fit costoida apalas e no si bidiat ◊ sos inimicos nostros fint prontos a lu costodire pro s'issàssinu chi nos aviat fatu ◊ pessighit su cumpanzu, li pítzigat banzu e fuit a si costoire Etimo ltn. custodire Traduzioni Francese conserver Inglese to preserve Spagnolo guardar, conservar Italiano conservare, serbare, riservare Tedesco aufbewahren.

cultodiàre , vrb: custodiai, custodiare Definizione castiare a unu o una cosa a manera chi no tèngiat dannu o no nche dha furent Sinonimi e contrari acastiai, aggordai, agguardai, agorrai, coltoire, mirai, miramentare, tentare Frasi dh'ant custoriara bèni custa cosa ◊ si narat chi su corpus de custu santu est custodiau in sa crésia a issu dedicada Traduzioni Francese conserver Inglese to preserve, to govern Spagnolo guardar Italiano conservare, governare Tedesco aufbewahren.

miramentàre , vrb Definizione tènnere contu, contivigiare Sinonimi e contrari acastiai, cultodiare, aggordai, coltoire, mirai Frasi sa domo bi la miramentat una fémina bona ◊ in sos órdines de sa vintza no bi aiat mancu unu tzufu de erva, dontzi funnu fit bene arraicatu e bene miramentatu ◊ su pitzinnu no miramentat vene su bestiàmene ca li piaghet su caentu e no si abbitzat de nudha Etimo srd. Traduzioni Francese garder, gouverner, soigner (aver cura di) Inglese to preserve, to control Spagnolo guardar, cuidar Italiano custodire, governare Tedesco bewachen, besorgen.

«« Cerca di nuovo