allaputzài , vrb: allepuciae, allepuciai, alleputzai, alleputzare, alliputzai, ellepuciare Definizione papare calecuna cosa, torrare in fortzas, ingrassare; bestire bene, bene cuncordaos, su si fàere bellos in contu de bestimentu Sinonimi e contrari allepuciri, arrempudhire / addinghillai, allepuritzare, arrepicai 2, assamodare, atrigliare, chinchinnare, cumpòniri, cuncodrai Frasi castit, su dotori, chi mi dha podit torrai a allaputzai sa piciochedha, ca est mesu iscòncia ◊ pensa a sa saludi: a trabballai gei andat bèni, ma innantis ti depis torrai a alleputzai! (I.Murgia) 2. poneisí is capedhus e allaputzaisí bèni! ◊ funt sannoris totu bèni allaputzaus e boint èssi serbius cun totu s'arraspetu ◊ dhui fiat genti totu alliputzara, totu infrochitara ◊ e tochit, babbai, allaputzissí ca seus in festa! Etimo srd. Traduzioni Francese ragaillardir, se pomponner, se parer Inglese to dress up to make cocky (oneself) Spagnolo fortalecer, acicalarse Italiano rinvigorire, ringalluzzire, attillarsi Tedesco stark werden, eitel werden, sich aufputzen.

alloredhài , vrb rfl Definizione bestire a s'abbunzina, a improdhu Etimo srd. Traduzioni Francese se fringuer, se nipper Inglese to dress up slovenly Spagnolo vestirse mal Italiano vestirsi in mòdo pòco elegante Tedesco sich schlecht anziehen.

alluxentài , vrb Definizione fàere lúghidu Sinonimi e contrari allucidai, allustrai, illuchidare / impompitare Frasi su logu est límpiu límpiu, alluxentau a cera ◊ su lutoni si alluxentat cun limoni e cinixu ◊ labai ca est festa: tocai, alluxentaisidhas is botas! Etimo srd. Traduzioni Francese faire reluire, se parer Inglese to make bright, to shine, to dress up Spagnolo hacer relucir, acicalar Italiano far rilùcere, brillare, agghindarsi Tedesco leuchten, glänzen, sich herausputzen.

arrepicài 2, arrepicàre , vrb rfl: repicare Definizione su si pònnere bene de bestimentu, cuncordare cun arrepicus Sinonimi e contrari allaputzai, impompitare Frasi ma càstia comenti si arrepicat custa bècia! ◊ est totu bèni arrepicau, oi Etimo spn. repicarse Traduzioni Francese se pomponner Inglese to wear frills, to dress elegantly Spagnolo acicalarse Italiano ornarsi di frónzoli, vestire con eleganza Tedesco sich mit Flitterwerk schmücken, sich mit Eleganz kleiden.

beltíre , vrb, nm: bestire, bestiri, bistire, bistiri, vestire Definizione pònnere bestimentu in dossu; su bestimentu etotu, ma prus che àteru de fémina o de pipios Sinonimi e contrari ghestire / alentai, intrare, pònnere | ctr. ischígnere, ispogiare Modi di dire csn: bestire ànimu a unu = pònnere corazu, animare, alentai; bestire sidi, apititu = pònnere o batire sidi, apititu; bestire apare duas cosas = intràrelas apare; bestíresi a… (fémina, ómine, preíderu e gai) = bestíresi comente a…, de pàrrere unu…; bistiri abertu = chi l'ant fatu de pòdere abbèrrere o serrare a butones, limetas e gai; su bestire podet èssere nou, betzu, largu, astrintu, curtzu, longu, zustu, addatu, serradu, abbertu Frasi los ant bistios e cartaos a nobu ◊ a filla mia dha bestu comenti bollu dèu ◊ Billoi bestiat a pantalonis biancus, cartzas niedhas a istafa, sa giacheta de orbaci niedhu e sa berrita ◊ a carrasegare isse si est bestidu a fémina, sa muzere a ómine ◊ una dí su príntzipi si est bestiu a piscadori 2. a sa pitzinna li ant fatu bestires bellos ◊ li cherent samunados sos bestiredhos, a su pitzinnu 3. e chie la podet bistire s'abba e chie ndhe la podet bocare sa malàida? ◊ a sa dommo noba che aiant bestiu petzi sas cadiras ◊ cherio cosa bona pro mi bestire apetitu ◊ pro li bestire ànimu lu bantabat ◊ su sudore li bestit prus sapore a su pane ◊ Bantoni aiat bestiu in mesu àteru nàrrere pro secare cussu negóssiu Cognomi e Proverbi prb: chie de s'anzenu si bestit restat ispozadu Etimo ltn. vestire Traduzioni Francese habiller, vêtir, vêtement Inglese to dress, suit Spagnolo llevar, ropa Italiano vestire, indossare, vestito Tedesco anziehen Kleidung.

chígnere , vrb: chínghere, cíngiri Definizione pònnere su bestimentu intrau in dossu (o fintzes in pitzu: bonete, muncadore), pònnere is coedhas de sa camisa o àteru aintru de is pantalones o de àteru bestimentu chi lompet a chintzu (a logos fintzes solu pònnere su costúmene); coment'e pigare a chintzu, nau in su sensu de bínchere / pps. chintu 1, cintu 1 Sinonimi e contrari abbragare, arraghilare, atrintzai, bestire / chintare, inchínghere / bíncere | ctr. ischígnere, spogiai Frasi addaghi ti ndhe pesas dae letu ti chinghes ◊ cussa camisa chinghedichela a intro de sos pantalones! ◊ sunt chinghindhe su mortu innantis chi s'ifritet ◊ como mi chingo su mucatore 2. bi cheret detzi continentales a la chínghere a unu sardu!…◊ cussu a tie ti la chinghet in totu ◊ bi l'apo chinta! Etimo ltn. cingere Traduzioni Francese habiller, vêtir Inglese to dress Spagnolo ceñir, vestir, llevar Italiano cìngere, vestire Tedesco umschließen, anziehen.

impannitzíri , vrb, rfl Definizione pònnere bestimentu bonu, nau de unu bestiu in poberesa; in cobertantza, migliorare, andhare in bonu, fàere fortuna Sinonimi e contrari abboniare, assusai Traduzioni Francese nipper Inglese to dress again, to get rich Spagnolo arreglarse, acicalarse Italiano rimpannucciare Tedesco neu einkleiden.

impompitàre , vrb rfl Definizione cuncordare totu bene, fàere bellu Sinonimi e contrari acocorodhare, addinghillai, afrinnicai, allaputzai, arrepicai 2 Frasi su paone est allegru, at sos ojos lútzigos, si sisirinat, s'impompitat, est s'animale prus pazosu e cantat, cantat cretendhe de àere boghe bella Etimo srd. Traduzioni Francese se pomponner Inglese to dress up Spagnolo acicalar Italiano agghindarsi, infronzolare Tedesco sich putzen.

«« Cerca di nuovo