sabonèta, sabonète, sabonètu , nf, nm Definizione genia de sabone a crantu, longhitu e atundhau, no tanti forte, cundhiu cun fragu praghillosu, po samunare in manos e in cara Sinonimi e contrari cdh. saunetu Frasi candho ambulante in bidha che seraias ti leaias bonos sabonetes Etimo itl. Traduzioni Francese savonnette Inglese bar of soap Spagnolo jabón de olortocador Italiano saponétta Tedesco Seife.

scabèra , nf: iscalera*, scaera, scalera Definizione pesada totu a iscalinas, logu fatu totu a iscala manna, iscala etotu Sinonimi e contrari iscalinada / iscaba Frasi chen'e tui, comenti apu a fai a artziai sa scabera longa, cun sa valígia a codhu?! (I.Lecca)◊ tocat a nci artziari in d-una scalera de anca si bit sa bidha ◊ intendia passus in sa scalera de tàula Traduzioni Francese escalier, gradins Inglese flight of steps Spagnolo escalera Italiano gradinata Tedesco Treppe.

scirrài , vrb: iscirrare Definizione segare is puntas de sa bide, de sa cosa chi creschet in is cresuras, e àteru: nau de sa bide in ierru, bogare in croba, segàreche is pértigas chi no si lassant po bogare frutu o fàere linna Sinonimi e contrari isbitare, ischirrare, iscoromedhai, ispampinare, ispatare, scimai Modi di dire csn: scirrai s'ollu = sceberai o chirriare s'ozu dae s'abbagrasta; s. sa porta = iscancarare sa zanna Frasi in austu si scirrat sa bíngia ◊ tocat a scirrai sa cresuri ca est pighendi tropu logu 2. portat su bistiri scirrau, po fai biri ca est créscia 3. mi dh'aberis, cussa genna, o bolis a ndi dha scirrai?! Etimo srd. Traduzioni Francese épamprer, écimer, éclaircir Inglese to strip of its leaves (a vine), to prune Spagnolo despampanar Italiano spampanare, cimare, sfoltire Tedesco abblatten, stutzen, lichten.

sdorrobbàu , pps, agt Definizione de sdorrobbai; chi che dhi ant pigau s'orrobba, sa cosa a furadura Traduzioni Francese victime d'un vol, volé Inglese robbed, victim of a theft Spagnolo robado, víctima de un robo Italiano derubato Tedesco ausgeraubt.

sesúgia, sesúja , nf, nm: sisuja, sisuju, susúgia, susuja, susuza Definizione est una genia de lóriga de loru o pedhe crua chi si ponet a su giuale, in mesu in mesu, po dhue intrare sa punta de sa timona de su carru o sa canna de s'arau / pinnicare o fortzicare sa cosa, sa zente che susuja = fàere a unu gànciu, atrotigare, acancarronare Sinonimi e contrari agione, alasoni, bagione 1, cajone 1, fatzolu 1, giussòrgia Terminologia scientifica msg Etimo ltn. subjugia (lora) Traduzioni Francese anneau d'un joug Inglese strip of leather joining the top flail to the handle Spagnolo barzón Italiano gombina Tedesco Lederriemen im Pflugbaum.

setziàda , nf: sitiada Definizione cicia de su giuighe po iscurtare is imputados, is testimòngios; sa reunione de is giuighes de unu tribbunale apustis de su dibbatimentu po betare sa senténtzia Traduzioni Francese séance du tribunal Inglese sitting of a court Spagnolo sesión Italiano seduta dei giùdici in càmera di consíglio Tedesco Sitzung der Richter in dem Beratungssaal.

slutài , vrb Definizione bogare o cambiare su bestimentu de dolu, su lutu Sinonimi e contrari | ctr. allutare, inlutai Etimo srd. Traduzioni Francese quitter le deuil Inglese to come out of mourning Spagnolo desenlutar Italiano sméttere il lutto Tedesco die Trauer ablegen.

smemoriadúra , nf Definizione su smemoriai Sinonimi e contrari smemoriamentu 2. feriu a smemoriadura Etimo srd. Traduzioni Francese manque de mémoire Inglese lack of memory Spagnolo desmemoria Italiano smemoratézza Tedesco Vergeßlichkeit.

spentimàu , agt: spentumau Definizione giagarau male, coment'e fuindho, currendho airau assupandho / fuiri a sa spentimada = a perdighinu, currindhe a cantu podet Sinonimi e contrari assupau, isalenatu, isartigadu, spentiniau Frasi nci dhu fait fui po macu, spentimau Etimo srd. Traduzioni Francese haletant Inglese haunted, out of breath Spagnolo jadeante Italiano trafelato, spiritato Tedesco keuchend, aufgeregt.

spollaciài , vrb: spudhaciai Definizione nau de cosa téssia, bogare pendhilingiones, filu, trama, coment'e candho no est fatu s'oru ma si faet fintzes apostadamente po ricamare Sinonimi e contrari ilbulzare, issilare, istramai, sfibicitai Traduzioni Francese effiler Inglese to pull threads out, of Spagnolo deshilar Italiano sfilare Tedesco ausfasern.

stramidàdi , nf Definizione su èssere istramos, pagu crabbaos, pagu àbbiles faendho cosa Sinonimi e contrari tramalléntzia Frasi pitica sa stramidadi!… Etimo srd. Traduzioni Francese gaucherie, inexpérience Inglese ineptness, lack of skill Spagnolo torpeza, impericia Italiano goffàggine, imperìzia Tedesco Plumpheit, Unerfahrenheit.

sudhàre , vrb Definizione pònnere sudhu, ancu, pentzare in su malu, pentzare chi…, abbaidare a totue timendho calecuna cosa / si ndh'io sudhau!… = si bi aio pessadu, si mi dh'ia pentzada chi… Sinonimi e contrari assumbrire, busudhare, malissare Frasi sa giustíscia aiat sudhadu calchi cosa e l'istaiat ifatu che cane a polcrabu ◊ mi dh'apo sudhada chi fuit gasi ◊ mi l'apo sudhada chi no bastaiat cust'istentina pro totu cussa peta a sartitza! ◊ su chi mi sudhai risulteit dae sa vísita de su dutore ◊ duos ómines acugudhaos, orietandhe e sudhandhe, afarrancant su cunedhu de su dinari e fuint Etimo srd. Traduzioni Francese subodorer Inglese to get wind of Spagnolo adivinar, olfatear Italiano subodorare Tedesco ahnen.

surdíghinu , agt Definizione nau de ccn., chi pecat a origas, chi est unu pagu surdu Sinonimi e contrari surdànciu Etimo srd. Traduzioni Francese un peu dur d'oreille Inglese hard of hearing Spagnolo duro de oído Italiano sordastro Tedesco schwerhörig.

tíza , nf: atiza, tzitza Definizione pigighedhu de cosa, orrugu piticu, fine, fita lada; carre morta chi s'istacat de sa pedhe / tizas de casu, de pressutu, de peta, de lardu, de sartitza a pònnere in mesu de su pane Sinonimi e contrari fita, istilliada / atògia Frasi segare su lardu a tizas fines pro ndhe manigare cun pane Traduzioni Francese lame, feuille, bavette Inglese loin of meat Spagnolo lonja Italiano falda Tedesco Schicht.

totorígu , nm: toturigu, tuturigu, tutúrigu Definizione tzugu de un'ampudha e ampullones e àteras cosas deasi, ma fintzes tapu Sinonimi e contrari grugullu Frasi is frascus funt prenus fintzas a tuturigu ◊ dhu pigat coment'e unu tuturigu de crocoriga, nanca tenit sabori de acuardenti! 2. a sa crocoriga dhi cuncordu unu tuturigu (G.Piras) Traduzioni Francese goulot Inglese neck of bottle Spagnolo cuello de botella Italiano còllo di bottìglia Tedesco Flaschenhals.

tràmmudu , nm: tràmunu Definizione bestimentu càmbiu, límpiu Sinonimi e contrari mudadura, mudóngiu, tramudu Frasi dàemi su tràmunu ca sa bestimenta chi zuto in dossu est bruta! ◊ Gantine est torradu de cuile pro si che leare su tràmmudu Etimo srd. Traduzioni Francese vêtements propres, changer le linge Inglese change of clothes Spagnolo ropa limpia para cambiarse Italiano vestiti di ricàmbio Tedesco Kleider zum Wechseln.

tramúdu, tràmudu , nm: tramuru, tràmutu Definizione bestimentu càmbiu, límpiu; fintzes cambiamentu de logu Sinonimi e contrari muda, mudadura, mudóngiu / tràmmudu / tramuda Frasi mi apo bestidu su tràmudu chi mi at ammanitzadu mamma Etimo srd. Traduzioni Francese vêtements propres, changer le linge Inglese change of clothes Spagnolo el mudarse de ropa Italiano càmbio della biancherìa, dei vestiti Tedesco Wäsche zum Wechseln.

tronidàrza , nf Definizione s'isciorrocada o tzacurrare de is tronos Sinonimi e contrari isbómbiu, isbomborada Etimo srd. Traduzioni Francese fracas de tonnerre Inglese rumble of thunder Spagnolo fragor de los truenos Italiano fragóre dei tuòni Tedesco Rollen des Donners.

tropéliu , nm Definizione gente a tropas in movimentu, a meda totu impare in su matessi logu Frasi su tropéliu nd'iat prenu totu s'arruga ◊ a cuss'ora s'arruga fiat unu tropéliu mannu e totus si firmànt a pregontai Etimo spn. Traduzioni Francese rassemblement Inglese concourse of people Spagnolo tropel Italiano assembraménto Tedesco Ansammlung.

turriòne 1 , nm: turrone, turroni Definizione genia de druche fatu cun chiu de méndhula ispigiolada (o fintzes nughe) e mele (ma fintzes unu tanti de tzúcuru): famau su de Tonara Frasi aiat lassatu su turrione e benniat solu tzuculate ◊ ant postu paradas in dogna cantoni cun binu, turronis licantis e carapigna ◊ mai che torrant a bidha turrone chentza béndhiu Terminologia scientifica drc Traduzioni Francese nougat Inglese torrone (kind of nougat) Spagnolo turrón Italiano torróne Tedesco Nougat.

«« Cerca di nuovo