dèpere , vrb: depi, dèpiri, dèvere, tèpere Definizione tènnere o àere s'óbbrigu, o su bisóngiu, sa presse o s'apretu de calecuna cosa: s'impreat meda po cambiare unu pagu su significau de is àteros verbos; èssere in dépidu; si narat fintzes po inditare cosa pagu segura, chi si pentzat po calecunu motivu ma no s'ischit a seguru (s'impreat cun àere, èssere, e su pps. de àteru vrb.) e fintzes po fàere unu tempus benidore de su vrb. de modu infiniu chi acumpàngiat in sa forma des, tes; a sa campidanesa dhu manígiant, prus che àteru is poetas, fintzes in su sensu de pòdere / pps. dépidu, dépiu; ger. dependhe, dependho, depindhe; formas diferentes de dèpere: ind. pres. tue des, isse det, nois demus, bois dezis, issos dent Sinonimi e contrari gèpere Frasi depo andhare como, ca sinono si che faghet tardu ◊ depis fai a manera chi is contus torrint totus ◊ tocai, ita mi depeis narri?! ◊ chi ti piagat o nono, custa est cosa chi as a deper fàghere tue ◊ carei carei, ma su chi depis no dhu fais etotu! ◊ solu deves pensare chi de me no ti deves burulare! ◊ aiant dévitu cantare donzi dominica 2. su chi ti ndhe apo leadu de butega ti lu depo totu ◊ cosa ti depo, chi mancu mi faedhas?! 3. sa pinna che la depo àere torrada a su logu sou, si no est inoghe ◊ custa faina la depet àere fata isse ◊ depent èssere andhados issos, beru? ◊ isse depet èssere inoche a fúrriu ◊ Mundhicu depet èssere fragandu cun calincuna picioca 4. non tes àere fastizos e istrobbos (G.Ruju)◊ prima chi su pudhu cantet mi des negare, istanote! 5. fiat un'isplendori meravigliosu e oras de gosu eus dépiu gustai Cognomi e Proverbi prb: chini timit cosa depit Etimo ltn. debere Traduzioni Francese devoir Inglese must, to have to, to be obliged Spagnolo deber, tener que Italiano dovére Tedesco müssen, sollen, schuldig sein, dürfen.

mustímetru , nm Definizione aina chi misurat su tanti percentuale de su tzúcuru chi portat su mustu Terminologia scientifica ans Etimo itl. Traduzioni Francese glucomètre Inglese must saccharimeter Spagnolo mostímetro Italiano mostìmetro Tedesco Glykometer.

mústiu , nm: mustu Definizione su súciu de s'àghina de candho dha molent a totu su tempus chi istat budhindho fintzes a èssere binu fatu Sinonimi e contrari immustu 1 Frasi custu binu est ancora a mústiu ◊ su binu tue no lu lassas fàghere e ti che lu bufas a mústiu Etimo ltn. mustum Traduzioni Francese moût Inglese must Spagnolo mosto Italiano mósto Tedesco Most.

sàba , nf: sapa Definizione súciu de àghina o de àteru frutuàriu (morisca, pruna, barracoco) postu a budhire fintzes a torrare cagiau, po fàere druches Sinonimi e contrari binicotu Frasi istant a su passa passa che musca in logu de saba ◊ s'abbatu, fatu de s'abba de sa chera, est una sapa bona pro mandhicare e fàghere popassinos ◊ sa figuera serbit po fai sa figu sicada e sa saba Cognomi e Proverbi smb: (De)saba, (De)ssaba, Saba, Sapa Terminologia scientifica mng Etimo ltn. sapa Traduzioni Francese verjus Inglese cooked must Spagnolo arrope, mosto cocido Italiano sapa Tedesco gekochter Most.

«« Cerca di nuovo