batènte, batènti , nm Definizione pei deretu de una porta, ue acostit e si firmat sa genna candho serrat Traduzioni Francese battant Inglese leaf Spagnolo batiente Italiano battènte Tedesco Türflügel.

fògia , nf: fòglia, foxa, folla, foza Definizione una de is partes de is erbas o de is matas (upm), de tanti formas ma prus che àteru lada e longa, ue si faet sa clorofilla: si narat fintzes de is partes de is frores (es. arrosa centuvollas), itl. pètalo, chi no funt àteru si no fògias mudadas de colore e de forma; pígiu fine de calecuna cosa / min. fozichedha, follita, follixedha / genias de fògia: lada, longa, a agu, a coro, a punta (a lantzita); folla picada, bichillitada, assarretada = cun is oros a dentighedhas, a puntighedhas; partes de una fògia: sa crosta (sa parte prus grussa, chi cumènciat de ue atacat a su fundu o a su cambu – su cambixedhu –, passat in mesu de sa fògia e s’ispartzit in filacitus o venas chi acabbant in is oros e formant su carasu o nerviadura), s'oru (a bortas picau totu a puntighedhas, a bortas a línia dereta, a bortas undhulau), pàgina (parte de fundhu, parte de pitzu)/ dhue at fitónimos meda chi leant su númene folla: f. de àcua (Potamogeton natans), de axedu (ciduledha, coraxedu 1), de funtanedhas (folladedha), de limoni (menteabe, Melissa officinalis), de nérbius (Sagittaria sagittifolia), de prata (Lunaria annua), de santu Giorgi o de ferru (acantu 2), de santu Nicolau (feurratzu), de santa Maria (Chrysanthemum balsamita), folla ’era (edra); erba de chimbe fozas = cincuvollas (Potentilla reptans, P. sterilis) Sinonimi e contrari fogiuliu, fròngia Modi di dire csn: trèmere che foza = trèmere meda de s'assuconu, de sa timoria; lépiu che foza = lebiedhedhu; folla de origa = itl. padiglióne Frasi tiu Antine aiat postu is istecas de unu paracu betzu acuadas in mesu de sa fògia ◊ candu is nais de sa figu si faint modhis cumentzant a essiri is primus follas ◊ bi at àrbures chi in atunzu iscútinant sa foza ◊ sa crésia est prena de gente ibertandho a ndhe ingòllere una fògia de pramma beneita ◊ in s'ortu bi est s'intempériu: est dendhe borta fintzas sa foza ◊ su sèmene tudhidu at bogadu sas primas duas fozas ◊ si fiat apatau in d-una mata sentza de folla ◊ custu piastu si faiat ponendho a budhire in d-una pingiadedha pódhine, o sèmene de linu o fògia de nabrighedha ◊ bai fintzas chi as a contai folla a cantu fúrriat bentu! 2. fiat manna sa gana de fastigiai cun is piciocus in divisa e càncua arrosa no iat trigau a pèrdiri sa folla… 3. si tremiat che sa folla, mischina! ◊ ajaja fit minuja e lépia che foza Terminologia scientifica rbr. Etimo ltn. folia Traduzioni Francese feuille, feuillage Inglese leaf, leafage Spagnolo hoja, follaje, pétalo Italiano fòglia, fogliame, pètalo Tedesco Blatt, Laub.

infollitài , vrb Definizione bogare fògia, isparare, nau de is matas Sinonimi e contrari follitai, fozire, ifogire, infollai | ctr. irfozire Frasi sa matixedha chi apu prantau est infollitendi: isperaus chi apat pigau bèni! Etimo srd. Traduzioni Francese se garnir de feuilles Inglese to leaf Spagnolo hojecer Italiano méttere fòglie, fogliare Tedesco sich belauben.

irfotzolàre , vrb: irfozolare Definizione girare is fòglios o pàginas de unu libbru, de unu giornale Frasi si poniat sos otzales, si nche mintiat su pódhiche a buca pro l'imbusinare, chin su giornale vene ispartu, e comintzaiat a lèghere e a l'irfotzolare Etimo srd. Traduzioni Francese feuilleter Inglese to leaf through Spagnolo hojear Italiano sfogliare Tedesco durchblättern.

iscaltulàre , vrb: iscartulare Definizione fresare su pane, segare e istacare is duos pígios de su pane de fresa; passare s'ispola in s'iscàltula Sinonimi e contrari fresai Frasi si su pane no est bene pesadu no iscàltulat bene Etimo srd. Traduzioni Francese effeuiller Inglese to leaf through Spagnolo separar las dos hojas del pan Italiano sfogliare, staccare le sfòglie Tedesco entblättern.

«« Cerca di nuovo