afancedhàu , pps, agt Definizione de afancedhae; chi si dha intendhet cun àtera fémina, chi est amigau Sinonimi e contrari afantadu, amicatu, amistarau, antzedhau / cdh. inghiuculatu 2. pobidhu meu est pobidhu meu, mancari como siat afantzedhau! Traduzioni Francese concubinaire Inglese regarding common law wife (husband) Spagnolo amante Italiano concubinàrio Tedesco einen Liebhaber haben.

bénneru , nm Definizione su fidantzau o pobidhu de sa fígia Sinonimi e contrari géneru* Frasi dat a nuras e bènneros rejone e a fizos e fizas dat su dortu ◊ bi aiat bènneros, nuras e nebodes Terminologia scientifica ptl Traduzioni Francese beau-fils, gendre Inglese son-in law Spagnolo yerno Italiano gènero Tedesco Schwiegersohn.

connàda , nf: connata Definizione parente de intradura, sa sorre o fintzes sorresta de su pobidhu o de sa pobidha, sa pobidha de unu frade, de unu fradile Frasi s’aiat abbratzadu sa connada e poi su frade ◊ bia dh'as, oi, a connara tua? Terminologia scientifica ptl Etimo ltn. cognata Traduzioni Francese belle-sœur Inglese sister in law Spagnolo cuñada Italiano cognata Tedesco Schwägerin.

géneru , nm: génneru, génniru, génnuru, génuru, ghéneru, ghénneru, zénneru Definizione fidantzau o pobidhu de sa fígia Sinonimi e contrari bénneru / ttrs. gènnaru Frasi fiant issu, sa mulleri, sa filla, su génniru e is amigus ◊ gei dhu tenis istimau a génneru tuu: ndi at a tenni, de prexu, filla tua chi t'intendit!…◊ po su prexeri fatu e sa promissa sua dhu fait a génuru suu ◊ ghènneros meos funt totus abbillos Terminologia scientifica ptl Etimo ltn. generu(m) Traduzioni Francese gendre, beau-fils Inglese son in law Spagnolo yerno Italiano gènero Tedesco Schwiegersohn.

lè 1 , nf: lege, lei 1, leze Definizione régula, norma connota o chi at istabbiliu sa gente, oe prus che àteru est cosa chi decidit e iscriet s'autoridade chi guvernat su logu, mescamente is organísimos eletivos chi tenent coment'e impreu principale cussu de regulare su cumportamentu de sa natzione, de istabbilire diritos e doveres de citadinos e de sótzios o impresas, ite si podet o si depet o no si podet fàere; fenómenu o fata naturale chi no fadhit, chi est o faet sèmpere de sa matessi manera, cussa chi s'isciéntzia analizat e ammostat cun precisione e métidu matemàticu, e chi po cussu etotu, una borta iscobertu e giadas unas cantu cunditziones, si ndhe podet ischire innanti s'arresurtau; a logos, costuma, prus che àteru cussa de giare, chie ndhe tenet, casu, petza o àteru a Paschighedha o a Pasca manna; a bortas si manígiat in su sensu de sa fortza púbblica, sa giustítzia, is carabbineris Sinonimi e contrari costuma, régula / cumandamentu Modi di dire csn: bogare una leze = fai, aprovai una lei; fàghere sa leze = arrispetai sa costuma, sa manera de fai de sa genti; fàghere su 'e sa leze = fai comenti narant is leis, pruscatotu candu unu circat su deretu cosa sua; atrupelliai is leis = apetigai, dispretziare sas lezes; sas lezes de Deus = lezes de natura e mescamente sos cumandhamentos de Sas Iscrituras; fai sa lei a manu de… = comente andhat bene a…, comente cheret ccn.; ghetai a unu a sa lei = cumbínchere a unu a fàghere su 'e sa leze, a si regulare cun sa leze; giúghere sa lei deavatu = zúghere sa zustíssia ifatu chirchendhe Frasi comenti dha poneis: ballit prus s'ómini o sa lei? ◊ est essida sa leze de no fumare in logu serradu ue bi at zente ◊ leges chi no bochint su delincuente bochint in sas intragnas s'innotzente, cun s'istruminzu! 2. est una leze chi calesisiat materiale cun s'aumentu de sa temperadura creschet de mannària 3. bi so andhadu pro fàghere sa leze, ma no bi creo ◊ oe apo cotu sa peta pro fàghere sa leze, ma no ndhe aia gana (G.Ruju) 4. si mi faghet cussa, deo andho a su pretore e fato su de sa leze! ◊ totu a manu tua non fatzu sa lei! ◊ bai e bàtia cussus pipius, assumancu dhus as a ghetai a sa lei cristiana! 5. a palte su giodhu, àteras istrinas, sas lezes, si faghiant a parentes e amigos in ocasione de festas impoltantes 6. si no abberides cramamus sa leze! Cognomi e Proverbi prb: leges medas pópulu míseru ◊ fàmine no at leze ◊ chie cumandhat faghet leze Etimo ltn. lege(m) Traduzioni Francese loi Inglese law Spagnolo ley Italiano légge Tedesco Gesetz.

règla , nf: arrégula, régula Definizione idea o fintzes una genia de lei chi serbit coment'e ghia de su cumportamentu, de su fàere sa cosa; orrugu de cosa (es. linna, plàstica) po fàere línias deretas; a logos, su pl., tocu de campana candho morit calecunu, ispiru, bona morte Sinonimi e contrari critériu / bara, isprammeta Modi di dire csn: r. de paperi = follu a rigas pro iscríere bene in paris; zúghere a r. una cosa (pane, dinari, abba, e gai) = pònniri isceti su tanti giustu, su chi bastat, sentza ndi perdimentai nudha; zúghere r. in sas cosas = fai is cosas cun critériu, arrexonendinci apitzus Frasi fortuna e sorte sunt chentza régula: bi cheret nudha a s'iscollare, unu! ◊ sa paradura fit una cosa connota e mancu su ricu si franghiat a cussa régula ◊ tocat a zúghere régula faedhendhe e faghindhe! ◊ sas tzias lu cheriant vene ma non b'isciant a li dare régula peruna ◊ est istudiendi is reglas de Newton 2. sa maista iscudiat de régula a manus de sa part'e s'atza 4. sas campanas tocheint sas régulas: bi aiat mortu una criadura naschidolza Cognomi e Proverbi prb: sa régula faghet sa domo e chie no at régula no podet avantzare Etimo itl. Traduzioni Francese règle, modèle, parcimonie Inglese rule, law, moderation, model, parsimony Spagnolo regla, parsimonia Italiano règola, nòrma, modèllo, parsimònia Tedesco Regel, Lineal, Mäßigung.

tribbunàle, tribbunàli , nm Definizione logu, fràigu inue dhue funt totu is ufícios de sa giustítzia e si faent is dibbatimentos; is giúdices chi faent unu dibbatimentu de primu o de segundhu gradu Cognomi e Proverbi prb: s'onori pérdiu no si circat tribbunali Traduzioni Francese tribunal Inglese law court Spagnolo tribunal Italiano tribunale Tedesco Gericht.

«« Cerca di nuovo