dessessídu , pps, agt: desessidu, disessidu Definizione de dessessire; chi est macu deunudotu, foras de se Sinonimi e contrari afoglietadu, dischissiau, disvariadu, ilvariadu, irzudissiadu | ctr. atinadu Traduzioni Francese fou Inglese crazy Spagnolo desatinado Italiano dissennato Tedesco unverständig.

fogliàdu , pps, agt: vogliadu Definizione de fogliare; chi s'est ammachiau, chi no faet atentzione Sinonimi e contrari allabentau, allampadu, disairadu, foglietadu / cdh. fugliatu 2. sa fémina est fogliada mariposa chi atrait dogni lumera (P.Mossa) Terminologia scientifica ntl. Traduzioni Francese étourdi, fou (devenu) Inglese heedless, gone mad, crazy Spagnolo descuidado, despistado, enloquecido Italiano sventato, sbadato, impazzito Tedesco zerstreut, verrückt.

gadhighinósu , agt: cadhighinosu Definizione chi giughet cadhighinzu o badhine in conca, chi no est tanti giustu de conca, chi faet calecunu machiore Sinonimi e contrari alivertu, badhighinosu, badhinosu, irdollocau, irvaliotzau, iscaltaredhadu, macocu, mériu, pertocadu, stolocau Etimo srd. Traduzioni Francese loufoque, sot Inglese crazy, stupid Spagnolo chiflado Italiano pazzòide, scémo Tedesco verrückt.

ilvariàdu , pps, agt: irbariadu, irvaliatu, irvariadu, irvariatu, isvariadu, isvariatu Definizione de irbariare; chi at pérdiu su tinu, chi no est giustu de conca, chi est macu deunudotu; conca maca, chi faet o est faendho cosas a machine; chi ndhe andhat macu po calecuna cosa Sinonimi e contrari ammachiau, afoglietadu, desessidu, dischissiau, disvariadu, fariadu, ilgiradu, issentidu, macu | ctr. atinadu 2. irbariadu macu, a ue cheres andhare?! ◊ pariant fiotu de isvariados fuidos dae manicómiu ◊ cussos fiados sunt che irvariados rasighendhe sa terra a sa sicura! ◊ cudhos irvaliatos credent fintzas sas fàulas 3. est ilvariadu fatu pro sa bòcia ◊ s'imbreacu zuchet sas ancas a tratzu, sa tremuledha, sos chervedhos irvaliatos Terminologia scientifica ntl Traduzioni Francese fou, passionné Inglese gone mad, crazy, keen, out of one's mind Spagnolo loco, alocado, apasionado Italiano impazzito, pazzo, fòlle, scalmanato, appassionato Tedesco verrückt, wahnsinnig, begeistert.

ischissiài, ischissiàre , vrb: schisciai 1 Definizione fàere a ischíssiu, essire fora de sèi, pèrdere sa conca po calecuna cosa (dolore, amore, àteru), pràghere meda Sinonimi e contrari abbaradhare, ammachiae, delliriare, dessessire, dischissiare*, fatzellare, irbariare, iscansae, issentire Frasi si est ischissiendi a dolori de dentis ◊ s'immensu de su creadu t'ischíssiat s'ànimu ◊ no m'ischissis su sentidu! ◊ m'ischíssiu chi non ti biu! 2. gatu a pisci ingustada bandat ischissiada candu pigat su fragu!(S.Corona)◊ ballus, befas, cantus e sonus sunt divertimentus chi ischíssiant sa genti Traduzioni Francese devenir fou Inglese to go crazy Spagnolo enloquecer Italiano impazzire Tedesco verrückt werden.

iscussentídu , agt Definizione nau ccn., chi no cussentit, no tenet cunsideru, chi no at callau a ciorbedhu, chi no arrexonat nudha e faet sa cosa chentza pentzare a su càrrigu de cusciéntzia Sinonimi e contrari disapiadu, iscabiladu, scuscentziau Frasi seo istada própriu un’iscussentida, prima cun tegus e pois cun su pitzinnu chi ndhe apo pérdidu (M.Danese)◊ cussu fizu creschiat in bentre sua cun sa matessi fortza iscussentida chi aiat tentu amandhe su babbu ◊ ndh'est essida un'ala de zoventude iscussentida chi ischértiat in oros de ruina (P.G.Marras)◊ iscussentidos, samunades s'ala de fora ma intro sezis prenos de malesa! Etimo srd. Traduzioni Francese insensé, irresponsable Inglese crazy, irresponsible Spagnolo irresponsable, insensato Italiano insensato, irresponsàbile Tedesco unbesonnen, unverantwortlich.

màcu , agt, nm Definizione chi o chie no est tanti giustu de conca, débbile de conca, chi tenet maneras de fàere unu pagu istrambas, pagu sàbias, faet machines: a bortas si narat a sa bona po su pagu imprastu o sa pagu abbistesa chi unu tenet / min. machedhu; genias de macu: m. alleporizadu, a ischíglia, codhacinu, fissadu; m. límpiu, aibbau = macu deretu, própiu chi no ndhe faghet una zusta, fintzas de manicómiu; m. durche = macu ma no de manicómiu, tontatzu, cun carchi pecu mannu a sa mente ma de naturale bonu; m. che cadhu = bambu che ludu, chentza imprastu perunu, chentza abbistesa nudha Sinonimi e contrari abbatuabbatu, ilvariadu, locu, mancante, médiu 2, scimpri, tontu | ctr. abbistu, cabosu, sàbiu Modi di dire csn: m. che cadhu, che crabu, che una crócua, che una tolla = macu meda; machixedhu!… = machillotu meda, chi at fatu tontesa manna; betàresi a m. = fai finta de èssiri macu, fàghere su macu; parare m. = essire macu, irbariare; fait su m. po no pagai sa staria = si betat a macu, faghet fintas pro no fàghere su chi depet; èssere o andhare m. pro (o de) una cosa, po ccn. = disigiai una cosa o a ccn. a ammachiadura, meda, un'ira; abbaidare che m. = coment'e abbabbalucaus, coment'e incantaus; m. segadu ’e crèschere = chi no at callau a ciorbedhu, pagu sàbiu; macu macu, …= bell'e chi paret macu…, mancari macu siat…; fàghere che su m. a su túcaru = si bi lu ponent in dainanti no ndhe lassat Frasi no fit macu che cabadhu, comente nabant! ◊ ih, machedha, goi ti at impressionadu su diauledhu? ◊ cussu, macu e no sàbiu, at fatu comente li ant nadu ◊ cudhu, ne macu e ne sàbiu, bi at crétidu ◊ zeo so restadu a buca abberta che macu ◊ annare cun macos est a zúchere diàulos a bènnere ◊ su macu est a ue l'afilat 2. tocat cussu macu de Efighedhu e si ponit a brullai cun santu Sidori ◊ su macu, aite mi faghes custas brullas?! ◊ candu sa meri est maca cumandat sa serbidora ◊ maca afrodhiera coment'e a tui no ndi apu biu mai! 3. mi annotat che macu, che chi mai si tatet de mi bíere ◊ su maridu si la pompiabat che macu ◊ ndhe andhat macu pro sos ballos ◊ si betat a macu po no pagai sa staria ◊ su bagadiu est macu po su ballu ◊ est macu e pérdiu po una fémina ◊ macu macu, at seberadu sa menzus chi bi fit! Cognomi e Proverbi prb: scit prus unu macu in domu sua chi no unu sàbiu in domu allena ◊ a peràulas macas origras surdas! Etimo ltn. maccus Traduzioni Francese fou Inglese crazy Spagnolo loco Italiano matto, pazzo, fòlle Tedesco verrückt, Verrückte, Narr.

«« Cerca di nuovo