bigiàre 1 , vrb: abbillai, bigliai, billai, bizare, vitzare Definizione istare atentos, a s'avértia, giare atentzione a calecuna cosa; istare ischidaos / billai su mortu, su malàidu, su bestiàmine; billai a peistanti = istare a bàrdia a us'e militare Sinonimi e contrari acastiai, agorrai, tentare / abbídere, abbigiare, acatae, saerare | ctr. drommire Frasi candu dhi fiat atacau su carbuncu dh'emus billau po mortu ◊ immoi is mammas a is fillas no dhas billant prus, candu funt isposas ◊ si ischiat in cale ora de sa note benit su ladru, su padronu tiat bizare! ◊ no bies chi no mi dat àchiu, semper bizandhe che guàrdia de presone?! ◊ no dromu e no billu 2. cantas notes, compà, amus bizadu fatendhe serenadas a chiterra!…◊ su cilleràrgiu fut avesu a bigiare Etimo ltn. vigilare Traduzioni Francese veiller Inglese to stay awake Spagnolo velar Italiano vegliare Tedesco wachen, wach bleiben.

ischidàdu , pps, agt: scidau Definizione de ischidare Sinonimi e contrari bigiagi, izadu, schidu Frasi mi ndh'ant ischidadu cussas boghes 2. su chi cant'eo essendhe dormidu tue no bi lu cantas ischidadu! (Còntene) Traduzioni Francese éveillé Inglese awake, awoken Spagnolo despertado Italiano svéglio, svegliato Tedesco wach, aufgeweckt.

ischídu 1 , agt, nm: ischitu 1, iscidu, issidu, schidu Definizione chi o chie est a ogos apertos, giaendho atentzione, chi no tenet sonnu; genia de sonu, de moida o àteru chi giaet a ischire o po giare a ischire ccn. cosa Sinonimi e contrari ischidadu / abbillu, abbistu, speltu / ischimuzu, istrepitzu | ctr. dormiu Frasi a babbu e a mamma los pinto chin sa fantasia, ischidu o dromiu ◊ a iscidu e a drommiu s'amori miu est netu ◊ sa poesia sendhe ischidu ti faghet sonniare ◊ si la colat ischidu totu note ◊ chin sos ocros tancaos, ischidu ti pessabo sonniandhe! (F.Satta)◊ aperie is ogos e manteniebbosi issidos ca no issís canno est su tempus 2. caminaiat chentza fàghere ischidu, che un'umbra ◊ is canis tzaulendu faint iscidu ◊ sonandhe sas càmpanas si dat ischitu po sas funtziones de crésia ◊ fachítemi ischitu si cras andhates a Núgoro ◊ cussu cane faghet ischidu pro donzi pisighinzu Etimo srd. Traduzioni Francese éveillé Inglese awake Spagnolo despierto Italiano désto Tedesco wach.

isveltudídu , agt Definizione nau de unu immadoinau, chi si est coment'e ischidau, torrau in bidórios Sinonimi e contrari irvertudadu Traduzioni Francese qui est revenu à soi, réveillé Inglese to come to, to awake Spagnolo reanimado Italiano rinvenuto, risvegliato Tedesco wieder zu sich gekommen.

schídu , agt: ischidu* 1, scidu Definizione chi o chie est a ogos apertos, faendho atentzione, chi no tenet sonnu Sinonimi e contrari ischidadu, izadu / abbillu, abbistu, speltu | ctr. dormiu Modi di dire csn: sonniai a sa scida = bisare a ogros abbertos; donai, fai scidu = fàghere carchi cosa pro serbire de abbizu, de avisu, pro chi àtere intendhat, itl. dare l'allarme Frasi cussu est scidu che marxani in mesu de is angionis! Traduzioni Francese éveillé Inglese awake Spagnolo despierto Italiano désto Tedesco wach, munter.

seguzàre , vrb: siguzare, suguzare Definizione mòvere, pesare, cumenciare a andhare, fàere mòvere, fàere pesare gente o bestiàmene, ischidare, fintzes fàere naschire sentidos o ideas; nau mescamente de pegus fémina, bènnere in more, cricare mascu / suguzàrendhe una cosa = bogaindhedha de ue est allogada, pònniri a tretu ca serbit o ca podit serbiri Sinonimi e contrari birbillare, inciulai, insuai, tzuntzullare / ischidare, pesare, sciumbullai, simudhire, subuzare*, sumbuzare | ctr. achedare Frasi sa terra pariat tremendhe che candho si suguzat su vulcanu ◊ eo siguzo chito onzi manzanu, in chirca de achipire ◊ su pastore est suguzendhe sa robba ◊ cussas nues chi ant forma de gigante, e si bident su sole suguzendhe, ista certu chi sunt assinetendhe una tempesta (P.Serra)◊ su pitzinnu fit drommidu ma apustis de duas oras at siguzadu 2. cantas boltas sa terra chi apeuto in s'ànima suguzat sos ammentos!…◊ sas campanas a repicu mi sunt suguzendhe fiotos de ammentos ◊ est chin s'aficu chi torret su beranu a suguzare ancora isperas noas (G.A.Salis) 3. a sa sue, si suguzat, li cheret betadu su berre ◊ sa sue est suguzada e no faghet a la bochire como 4. ndhe cheret suguzada sa frullana ca su fenu est de messare Traduzioni Francese réveiller, mouvementer Inglese to awake, to enliven Spagnolo despertar, animar Italiano destare, risvegliare, movimentare Tedesco aufwecken, wieder erwecken, bewegen.

«« Cerca di nuovo